Amantadyna może być stosowana długotrwale w leczeniu objawów choroby Parkinsona, a także w zespołach parkinsonowskich, dających takie objawy jak sztywność i drżenie oraz w celu znoszenia pozapiramidowych działań niepożądanych neuroleptyków.
Kiedyś stosowana była w leczeniu zakażenia wirusem grypy typu A (Viregyt K), obecnie jest mało skuteczna w tym wskazaniu ze względu na dużą oporność wirusa grypy. Amantadyna wchodził w skład preparatów: Viregyt K (jako chlorowodorek) oraz Amantix (jako siarczan).
Na pytania odnośnie do stosowania amantadyny w COVID-19 (zakażeniu nowym koronawirusem) pisaliśmy w osobnym artykule. (Patrz: “Czy amantadyna (Viregyt K) jest skutecznym lekiem na Covid-19?”.)
Jakich informacji udzielić o dawkowaniu?
W chorobie Parkinsona leczenie amantadyną rozpoczyna się zwykle od dawki 100 mg dziennie raz na dobę przez 4 do 7 dni, następnie dawkę stopniowo się zwiększa, o 100 mg w odstępach tygodniowych, aż do uzyskania dawki podtrzymującej. Zazwyczaj stosuje się od 200-600 mg na dobę (1-3 tabletki).[1].
Lek stosuje się rano i po południu. Ostatnia dawka nie powinna być przyjęta później niż o godzinie 16.[1]
Na czym się skupić edukując pacjenta o leku lub chorobie?
Upewnij się, że pacjent wie jak stosować swoje leki i czy stosuje je według zaleceń lekarza. Pacjenci z chorobą Parkinsona mogą przyjmować wiele leków, w tym szereg analogów lewodopy, dlatego ważne jest monitorowanie sposobu dawkowania leków przez pacjenta. W przypadku gdy pomimo leczenia pacjent skarży się, że objawy nie ustępują wyjaśnij mu, że dobranie odpowiedniej dawki, która skutecznie zmniejszy nasilenie objawów może wymagać pewnego okresu czasu. Ostrzeż pacjenta, żeby nie odstawiał leku na własną rękę, nawet gdy nie dostrzega jeszcze efektów leczenia – nagłe odstawienie może skutkować złośliwym zespołem neuroleptycznym.
Czy leczenie przynosi efekty?
Upewnij się, czy:
- pacjent wie jak zażywać leki i czy stosuje je prawidłowo,
- czy leki stosowane przez pacjenta dobrze kontrolują objawy choroby – jeżeli pacjent, pomimo regularnego stosowania leków, w dalszym ciągu odczuwa objawy należy skierować go do lekarza – w takim przypadku konieczna może okazać się zmiana leczenia.
Jakich działań niepożądanych można się spodziewać?
Do najczęstszych działań niepożądanych należą:
- napady padaczkowe,
- zaburzenia snu,
- pobudzenie ruchowe i psychiczne,
- nudności,
- nerwowość,
- suchość w jamie ustnej,
- obrzęk kostek,
- sinica marmurkowata (czerwone plamy na skórze).
Zwróć szczególną uwagę na możliwość wystąpienia: zawrotów głowy, omdleń i drgawek. W takich sytuacjach należy zalecić przerwanie leczenia i skierować pacjenta do szpitala
Czytaj też:
Jak pomóc monitorować leczenie i ryzyko interakcji?
Pacjenta przyjmującego amantadynę warto poinformować, że:
- przed leczeniem, przed każdorazowym zwiększeniem dawki oraz dwa tygodnie po każdym zwiększeniu dawki zaleca się wykonanie EKG. W trakcie leczenia EKG powinno powtarzać się przynajmniej raz w roku.[1]
- możliwe jest leczenie skojarzone z innymi lekami stosowanymi w leczeniu choroby Parkinsona, co ma na celu nasilenie działania terapeutycznego (np. lewodopa);
- leku nie można stosować u kobiet w ciąży i karmiących piersią,
- amantadyna może zmniejszać tolerancję alkoholu,
- na początku leczenia może wystąpić dalsze pogorszenie zdolności prowadzenia pojazdów, większe niż upośledzenie spowodowane samą chorobą,[1]
- przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie amantadyny i leków powodujących wydłużenie odstępu QT, jak np. niektóre leki przeciwarytmiczne klasy I A (np. chinidyna, dizopiramid, prokainamid) oraz klasy III (np. amiodaron, sotalol), niektóre leki przeciwpsychotyczne (np. tioridazyna, chloropromazyna, haloperidol, pimozyd), niektóre trójpierścieniowe i czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne (np. amitryptylina), niektóre leki przeciwhistaminowe (np. astemizol, terfenadyna), makrolidy (klarytromycyna),
- inne leki, których nie powinno się łączyć z amantadyną to leki przeciwcholinergiczne, sympatykomimetykami oraz memantyna.
Zaproponuj zmiany w stylu życia
Podczas rozmowy z pacjentem zaznacz, że białko spożywcze może zmniejszać absorpcję lewodopy. Niektórzy lekarze zalecają, aby jeść mniej białka w ciągu dnia, oraz więcej w godzinach wieczornych. Wszelkie zmiany w diecie powinny być jednak omówione z lekarzem lub dietetykiem. Zachęć pacjenta do wykonywania ćwiczeń, aby zapobiegać sztywności stawów i mięśni oraz poprawić samopoczucie.
Piśmiennictwo