Aminoglikozydy to grupa antybiotyków bakteriobójczych, które stosowane są w leczeniu takich zakażeń, jak:
- ostre i przewlekłe zapalenie spojówek, owrzodzenie rogówki, zapalenie brzegów powiek,
- zakażenia wewnątrzbrzuszne, w tym w zapalenia otrzewnej,
- zakażenia skóry i tkanek miękkich, w tym zakażenia po ciężkich oparzeniach,
- posocznica, w tym bakteriemia,
- bakteryjne zapalenie wsierdzia,
- zakażenia w związanych z zabiegami chirurgicznymi,
- rany i otarcia na powierzchni gałki ocznej, będące skutkiem urazu lub zabiegu chirurgicznego na oku (Softeye net),
- zewnętrzne zakażenia oka,
- zakażenia ośrodkowego układu nerwowego,
- ciężkie zakażenia dróg oddechowych,
- ciężkie zakażenia kości i stawów,
- ciężkie zakażenia skóry i tkanek miękkich.
Dodatkowo aminoglikozydy stosowane są do wyjaławiania układu pokarmowego przed zabiegami chirurgicznymi.
Mechanizm i spektrum działania aminoglikozydów
Działanie bakteriobójcze aminoglikozydów wynika z ich aktywnego transportu do komórki i wiązania się z podjednostką 30S rybosomu, oraz blokowania translacji białek. Dodatkowo aminoglikozydy uszkadzają strukturę i funkcję błony cytoplazmatycznej.
Aminoglikozydy dostępne w Polsce
Do aminoglikozydów dostępnych w Polsce należy:
- neomycyna (Neomycinum TZF, Neomycinum Jelfa, Unguentum Neomycini, w: Tribiotic, w: Maxibiotic, w: Proktosedon, w: Dicortineff, w: Lorinden N, w: Pimafucort) – dostępna w postaci maści, aerozolu, kropli do oczu, czopków oraz kremu,
- gentamycyna (Gentamycin, w: Belogent, w: Triderm, w: Dexamytrex) – dostępna w postaci roztworu do infuzji, kropli do oczu, maści oraz kremu,
- netylmycyna (w: Softeye Net) – dostępna w postaci kropli do oczu,
- tobramycyna (Bramitob, Tobramycin, Tobramycyna, Tobrex, Tobrexan, Tobrosopt, w: Mybracin) – dostępna w postaci roztworu do nebulizacji, roztworu do infuzji, kropli do oczu oraz maści do oczu
- amikacyna (Amikacin B. Braun, Biodacyna) – dostępna w postaci roztworu do infuzji oraz kropli do oczu.
Wskazówki dotyczące stosowania aminoglikozydów
Wydając pacjentowi antybiotyk z grupy aminoglikozydów poinformuj, że
- aminoglikozydy mogą wywoływać uszkodzenie słuchu, dlatego należy zachować szczególną ostrożność podczas długotrwałej terapii u pacjentów z uszkodzonym słuchem, a pacjent zdrowy powinien przerwać terapię antybiotykiem, jeżeli wystąpią u niego szumy uszne lub subiektywna utrata słuchu,
- aminoglikozydy mogą wywoływać uszkodzenie nerek, dlatego należy zachować szczególną ostrożność podczas długotrwałej terapii u pacjentów ze stwierdzoną wcześniej niewydolnością nerek.
