Mleczan etakrydyny zastosowany w stężeniu 0,1% na skórę działa odkażająco poprzez reakcję z kwasami nukleinowymi (interkalacji DNA i RNA), w wyniku czego dochodzi do zablokowania syntezy białek drobnoustrojów. Wykazuje aktywność głównie wobec bakterii Gram-dodatnich (np. Staphylococcus aureus) oraz pierwotniaków. Nie działa na formy przetrwalnikowe. Przy zastosowaniu miejscowym, zwłaszcza na rany mleczan etakrydyny wchłania się w niewielkim stopniu, może jednak wywołać miejscowe reakcje alergiczne.
- Rivanol jest bezpieczny do przemywania, okładów i przymoczek stosowanych na skórę, błony śluzowe oraz niewielkie rany. Natomiast jest przeciwwskazany do stosowania doustnego, do oczu oraz na duże powierzchnie uszkodzonej skóry.
- Rivanol zarejestrowany jest w formie 0,1% roztworu oraz tabletek 100 mg przeznaczonych do rozpuszczenia w 100 ml przegotowanej wody. Roztwór należy używać bezpośrednio po przygotowaniu.
- Jednoczesne stosownie środków o działaniu utleniającym (nadmanganian potasu, woda utleniona) osłabia działanie mleczanu etakrydyny.
Skuteczność mleczanu etakrydyny
W tabeli poniżej przedstawiono procent eradykacji bakterii podczas kontaktu z biofilmem Pseudomonas aeruginosa i Staphylococcus aureus.[1]
| Eradykacja biofilmu | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Pseudomonas aeruginosa | Staphylococcus aureus | |||||
| czas kontaktu | czas kontaktu | |||||
| 1 minuta | 15 minut | 30 minut | 1 minuta | 15 minut | 30 minut | |
| jodopowidon | 0% | 33% | 66% | 100% | 100% | 100% |
| octenidyna | 0% | 44% | 100% | 100% | 100% | 100% |
| rivanol | 0% | 0% | 0% | 60% | 70% | 100% |
W przytoczonym badaniu mikrobiologicznym dla szpitalnych szczepów Pseudomona aeruginosa, oktenidyna była najbardziej skuteczna w eradykacji biofilmów w porównaniu do jodopowidonu i mleczanu etakrydyny. Wszystkie antyseptyki przy krótkim, jednominutowym kontakcie są nieskuteczne.
Całkowitą eradykację osiągnięto jedynie po zastosowaniu octenidyny po 30 minutowym kontakcie. W przypadku szpitalnych szczepów Staphylococcus aureus mleczan etakrydyny spowodował całkowitą eradykację dopiero po 30 minutach kontaktu. Wynika z tego, że istnieją skuteczniejsze środki odkażające niż mleczan etakrydyny.
Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran mleczan etakrydyny nie jest zalecany do leczenia ran przewlekłych z uwagi na opóźnianie gojenia ran oraz działanie alergizujące.[2]
Piśmiennictwo
- Junka A, Bartoszewicz M. Efficacy of antiseptics containing povidone-iodine, octenidine dihydrochloride and ethacridine lactate against biofilm formed by Pseudomonas aeruginosa and Staphylococcus aureus measured with the novel biofilm-oriented antiseptics test. Int Wound J. 2014 abstrakt⬏
- Sopata, M. i in. Wytyczne postępowania miejscowego w ranach niezakażonych, zagrożonych infekcją oraz zakażonych – przegląd dostępnych substancji przeciwdrobnoustrojowych stosowanych w leczeniu ran. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran. Leczenie Ran, 2020. pełny tekst⬏
Proszę o zaktualizowanie artykułu.
Mleczan etakrydyny zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran z 2020 roku jest niezalecany.
Jest niezalecany do leczenia ran przewlekłych. Dodałem blok na końcu z tą informacją, bo oczywiście słuszna uwaga, artykuł był pisany w 2019 – nie było jeszcze tych wytycznych. Pozdrawiam.