Związki boru stosowane w antyseptyce to kwas borowy i boraks.
Kwas borowy
Kwas borowy (Maść borna, Borasol) jest słabą substancją antyseptyczną, działa jednak przeciwzapalnie i ściągająco. Jest skuteczny przeciwko pałeczce ropy błękitnej – wrażliwej na bor. Kwas borowy wskazany jest w wypryskach, oparzeniach, stłuczeniach, obrzękach i niewielkich ranach.
Preparaty zawierające kwas borowy nakładać można miejscowo na skórę w formie okładów, płukań i maści. Należy jednak pamiętać, że kwas borowy łatwo przenika przez uszkodzoną skórę i błony śluzowe do krwi (powyżej 90%), a zastosowany na dużą powierzchnię ciała może wywołać objawy zatrucia. Przy przewlekłym stosowaniu ulega kumulacji w organizmie.
Kwasu borowego nie należy stosować:
- u dzieci poniżej 11. roku życia,
- doustnie oraz do oczu,
- na rozległe rany i dużą powierzchnie skóry.
Boraks
Boraks (w: Aphtin) to inny znany związek boru wykorzystywany w postaci roztworu do stosowania miejscowego w pleśniawkach lub bolesnych nadżerkach jamy ustnej, na narządach płciowych oraz do płukania gardła. Ma słabe działanie antyseptyczne, hamuje rozwój grzybów i bakterii. W połączeniu z salicylanami daje bardzo gorzkie połączenia – należy więc tego unikać w lekach do pędzlowania jamy ustnej.
Aphtin występuje jako preparat gotowy, ale może być także sporządzony według poniższej receptury:
Natrii tetraborici 4,0 Glycerini ad 20,0 M.f. sol.
Stosowanie kwasu borowego u dzieci poniżej 11. roku życia jest praktykowane, wg AHFS dolna granica wieku to 2 lata. Oczywiście wszystko jest kwestią stężenia – warto zapoznać się z Q&A opublikowanym przez EMA: https://www.ema.europa.eu/en/documents/scientific-guideline/questions-answers-boric-acid-borates-used-excipients-medicinal-products-human-use_en.pdf