Transkrypcja
Cześć, tu Mariola Zemła. Witam w programie Pogadanki Farmaceutyczne. W tym odcinku opowiem o azytromycynie. Jakich informacji udzielić pacjentowi i na co uważać? Zapraszam.
Azytromycyna należy do grupy antybiotyków zwanych makrolidami, które ze względu na zbliżone spektrum działania do penicylin często stanowią alternatywę szczególnie dla pacjentów wykazujących nadwrażliwość na penicyliny. Najstarszym antybiotykiem z tej grupy jest erytromycyna, a azytromycyna jest jej syntetyczną pochodną. Została odkryta na początku lat osiemdziesiątych przez zespół naukowców z chorwackiej firmy farmaceutycznej Pilva, kierowany przez doktora Slobodana Dokica. Dziesięć lat później pojawiła się na amerykańskim rynku, a dzięki swoim szerokim zastosowaniom terapeutycznym stała się jednym z najbardziej skutecznych antybiotyków na świecie.
Azytromycyna, podobnie jak pozostałe leki z grupy makrolidów, ma szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego. Działa zarówno na bakterie Gram-dodatnie, jak i ujemne, a także na patogeny atypowe. Może być stosowana w zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych, ucha środkowego, skóry i tkanek miękkich oraz narządów płciowych. Inny specyficznymi wskazaniami do stosowania azytromycyny jest rumień wędrujący oraz trądzik pospolity, ale tylko u dorosłych. Azytromycyna jest dostępna w wielu postaciach doustnych, takich jak: tabletki powlekane, tabletki, granulat oraz proszek do sporządzenia zawiesiny doustnej, oraz kapsułki.
Przejdźmy teraz do sedna – jakie informacje warto przekazać pacjentowi przy każdym wydaniu preparatu z apteki, o czym poinformować w razie dodatkowych pytań, a o czym lepiej nie wspominać?
Poinformuj pacjenta realizującego receptę na azytromycynę by po sporządzeniu zawiesiny doustnej z granulatu lub proszku lek przechowywał w temperaturze pokojowej, nie lodówce. Azytromycyna w zawiesinie ma gorzki smak i aby go zniwelować, doradź pacjentowi by przyjął lek bezpośrednio przed posiłkiem, a po zażyciu popił niewielką ilością herbaty lub soku. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku przyjmowania azytromycyny przez dzieci.
Żywność nie zmienia wchłaniania azytromycyny w tabletkach i zawiesinie, dlatego te postacie leku mogą być przyjmowane niezależnie od posiłku. Nie dotyczy to kapsułek, których wchłanianie zmniejsza się o połowę, gdy są podawane z jedzeniem.
W przypadku starszego pacjenta, mającego problem z połykaniem, najwygodniejsze będą tabletki do sporządzenia zawiesiny doustnej. Zasugeruj mu, by w celu polepszenia smaku rozpuścił tabletkę w soku jabłkowym lub pomarańczowym.
Azytromycyna jest bezpiecznym lekiem dla dorosłych i dzieci, niewywołującym poważnych działań niepożądanych. Warto jednak pamiętać, że niektórzy pacjenci po zastosowaniu azytromycyny są narażeni na wydłużenie odstępu QT, które może doprowadzić do zaburzeń rytmu serca. Ryzyko wystąpienia takiego działania zwiększa współistnienie chorób sercowo-naczyniowych i zaburzenia elektrolitowe. W przypadku takich pacjentów azytromycyna nie powinna być stosowana. Zwróć również uwagę, czy pacjent nie przyjmuje innych leków, które również mogą wydłużyć odcinek QT. Mowa tu o amiodaronie i sotalolu, a także o lekach przeciwdepresyjnych takich jak amitryptylina, citalopram, escitalopram, sertralina i paroksetyna, lekach przeciwpsychotycznych jak haloperidol i risperidol, a także diuretykach – indapamidzie i hydrochlorotiazydzie.
Azytromycynę można bezpiecznie stosować w ciąży, gdy wymaga tego spektrum oporności lub w przypadku alergii na penicylinę. Podobnie jak pochodne penicyliny, cefalosporyny oraz pozostałe makrolidy, azytromycyna jest lekiem z wyboru w okresie karmienia piersią.
Poinformuj pacjenta, że należy natychmiast przerwać przyjmowanie azytromycyny i zgłosić się do lekarza, jeśli wystąpią objawy choroby wątroby takie jak brak łaknienia, żółtaczka, ciemna barwa moczu, świąd lub ból brzucha. W razie wystąpienia biegunki w trakcie terapii należy zgłosić się do lekarza w celu wykluczenia wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego i nie należy stosować leków hamujących perystaltykę jelit.
Pacjentowi, który realizuje receptę na azytromycynę i dodatkowo prosi o lek zobojętniający sok żołądkowy przypomnij, że powinien przyjąć antybiotyk co najmniej godzinę przed lub dwie godziny po zażyciu antacida.
Azytromycyna może być stosowana off-label w profilaktyce POChP w sposób ciągły. W wytycznych z dwa tysiące dwudziestego roku znajduje się rekomendacja, by chorym z POChP mającym najbardziej nasilone objawy i zaostrzenia mimo stosowania optymalnej terapii wziewnej podawać antybiotyk makrolidowy, przede wszystkim azytromycynę.
To już wszystko, dziękuję za uwagę i do zobaczenia w kolejnym odcinku.