Synonimy: trimetyloetanoloamina, choline
Cholina jest substancją zaliczaną dawniej do witamin z grupy B, jednak ze względu na to, że jest wytwarzana endogennie przez organizm, obecnie nie jest to określenie właściwe. Jest syntetyzowana w wątrobie, a jej źródłem pokarmowym są produkty takie jak żółtko jaja, mięso, ryby, soja i szpinak. Na rynku jest dostępna jako składnik suplementów diety i leków OTC.
Działanie i zastosowanie choliny
Cholina jest składnikiem niezbędnym do syntezy fosfolipidów i budowy błon komórkowych. Ponadto jest prekursorem acetylocholiny (Ach), która jest jednym z podstawowych neuroprzekaźników uczestniczących w sygnalizacji międzykomórkowej. Badania potwierdziły skuteczność choliny w astmie, zapobieganiu wadom cewy nerwowej u dzieci i stłuszczeniu wątroby. Cholina była badania pod kątem potencjalnego zastosowania w licznych wskazaniach, m.in. alergicznym nieżycie nosa, chorobie afektywnej dwubiegunowej, nowotworach, poprawie funkcji poznawczych, jednak uzyskane wyniki są niewystarczające, aby jednoznacznie potwierdzić jej skuteczność. Cholina nie wykazała skuteczności m.in. w chorobie Alzheimera, redukcji zmęczenia, poprawie wyników sportowych lub pamięci i schizofrenii.
Skuteczność choliny potwierdzona w badaniach klinicznych
Skuteczność preparatów z choliną została potwierdzona w takich wskazaniach jak:
- Astma – suplementacja choliny przyczyniała się do redukcji objawów, zmniejszenia częstości ich występowania i konieczności stosowania leków doraźnych u pacjentów z astmą, przy czym wyższe dawki (3 g na dobę) są prawdopodobnie bardziej skuteczne niż 1,5 g na dobę.[1][2]
- Zapobieganie wystąpieniu wad cewy nerwowej u dzieci – badanie epidemiologiczne wskazują, że u potomstwa kobiet, które spożywają duże ilości choliny wraz z dietą, rzadziej występują wady cewy nerwowej w porównaniu z potomstwem kobiet spożywających małe ilości choliny.[3]
- Stłuszczenie wątroby – u chorych z niedoborem choliny żywionych pozajelitowo dożylne podawanie choliny jest skuteczne w terapii całkowitego stłuszczenia wątroby.[4][5]
Niewystarczające dowody na skuteczność choliny
Przyjmowanie choliny wykazało pewną skuteczność w redukcji objawów alergicznego nieżytu nosa, normalizacji nastroju u chorych z chorobą afektywną dwubiegunową leczonych litem, redukcji ryzyka rozwoju nowotworów i w poprawie funkcji poznawczych u dzieci ze spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych (FASD), jednak badania są niskiej jakości i nie można jednoznacznie ocenić skuteczności choliny. Z kolei wyniki badań dotyczących wpływu choliny na rozwój dzieci są sprzeczne. Według niektórych z nich wyższa podaż choliny wraz z dietą u kobiet ciężarnych może przyczyniać się do poprawy zdolności poznawczych i pamięci u dzieci, jednak nie potwierdzają tego inne badania.
Brak dowodów na skuteczność choliny
Cholina była badana w wielu schorzeniach, jednak w większości z nich nie wykazała skuteczności. Suplementacja choliny wraz z lecytyną lub bez niej nie przyczyniała się do redukcji objawów choroby Alzheimera. Przyjmowanie choliny okazało się również nieskuteczne w redukcji zmęczenia wywołanego wysiłkiem, w poprawie kondycji sportowej, w zmniejszaniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w poprawie pamięci u osób starszych, w zmniejszaniu objawów schizofrenii i łw agodzeniu bólu pooperacyjnego.
Bezpieczeństwo stosowania choliny
Przyjmowanie choliny w ilości do 3,5 g na dobę jest uważane za bezpieczne. Stosowanie wyższych dawek może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia tętniczego, wzmożonego pocenia, zaburzeń żołądkowo-jelitowych, a nawet depresji. Cholina nie wchodzi w klinicznie istotne interakcje z lekami ani żywnością.
Cholina w ciąży i podczas laktacji
Ilości choliny do 3 g na dobę u kobiet do 18. r.ż. i 3,5 g na dobę u kobiet powyżej 19. r.ż. ciężarnych lub karmiących uważa się za bezpieczne.[6]
Preparaty dostępne na rynku zawierające cholinę
Wybrane preparaty o statusie suplementów diety i leków OTC zawierające cholinę zostały przedstawione w tabelach poniżej.
Wybrane suplementy diety zawierające cholinę.
| Nazwa preparatu | Zawartość choliny w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Essetil Forte | 600 mg fosfolipidów z nasion soi w tym 13,9 mg choliny | Suplement diety zawierający w swoim składzie cholinę, która wspomaga prawidłowe funkcjonowanie wątroby. |
| Cholispar, proszek | 100 mg
Pozostałe składniki: L-asparaginian l-ornityny |
Suplement diety wspomagający funkcjonowanie wątroby. |
| Hepatil | 210 mg
Pozostałe składniki: L-asparaginian l-ornityny |
Suplement diety, który dzięki zawartości choliny wspomaga pracę wątroby oraz przyczynia się do właściwego metabolizmu tłuszczów. |
| Femibion 1 Wczesna ciąża | 130 mg
Pozostałe składniki: Kwas foliowy, L-metylofolian wapnia, wit. B1, wit. B2, wit. B6, wit. B12, niacyna, biotyna, kwas pantotenowy, wit. E, wit. D, wit. C, jod, selen, żelazo |
Suplement diety pomagający zaspokoić szczególne potrzeby matki i dziecka we wczesnym okresie ciąży. |
Wybrane produkty lecznicze zawierające cholinę.
| Nazwa preparatu | Zawartość choliny w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Essentiale Forte | 1800 mg fosfolipidów z nasion soi zawierających (3-sn-fosfatydylo)cholinę | Produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. |
| Essentiale Max | 1800 mg fosfolipidów z nasion soi zawierających (3-sn-fosfatydylo)cholinę | Produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. |
Cholina jest również składnikiem wielu preparatów mlekozastępczych dla niemowląt.
Piśmiennictwo
- Gupta, S. K., Gaur, S. N. (1997). A placebo controlled trial of two dosages of LPC antagonist–choline in the management of bronchial asthma. The Indian journal of chest diseases & allied sciences, 39(3), 149–156.⬏
- Gaur, S. N., Agarwal, G., Gupta, S. K. (1997). Use of LPC antagonist, choline, in the management of bronchial asthma. The Indian journal of chest diseases & allied sciences, 39(2), 107–113.⬏
- Shaw, G. M., Carmichael, S. L., Yang, W., Selvin, S., Schaffer, D. M. (2004). Periconceptional dietary intake of choline and betaine and neural tube defects in offspring. American journal of epidemiology, 160(2), 102–109. https://doi.org/10.1093/aje/kwh187⬏
- Shronts E. P. (1997). Essential nature of choline with implications for total parenteral nutrition. Journal of the American Dietetic Association, 97(6), 639–648. https://doi.org/10.1016/S0002-8223(97)00161-2⬏
- Buchman, A. L., Ament, M. E., Sohel, M., Dubin, M., Jenden, D. J., Roch, M., Pownall, H., Farley, W., Awal, M., Ahn, C. (2001). Choline deficiency causes reversible hepatic abnormalities in patients receiving parenteral nutrition: proof of a human choline requirement: a placebo-controlled trial. JPEN. Journal of parenteral and enteral nutrition, 25(5), 260–268. https://doi.org/10.1177/0148607101025005260⬏
- Natural Medicines. (2020). Choline. Aktualizacja: 31.12.2020.⬏
