Pacjenci chcący poprawić swój ogólny stan zdrowia mogą przychodzić do apteki w poszukiwaniu preparatów zawierających w swoim składzie colostrum. Jaki wpływ na organizm będzie miała ich regularna suplementacja i jakie płyną z niej korzyści?

Krótka odpowiedź

Wykazano skuteczność suplementacji colostrum w biegunce, w tym także pochodzenia rotawirusowego, infekcjach dróg oddechowych wywołanych wysiłkiem fizycznym oraz w grypie. Nie ma jednak badań klinicznych oceniających skuteczność dostępnych w Polsce suplementów colostrum, które mogą różnić się od tych wykorzystanych w dotychczasowych badaniach.

Wyjaśnienie

Colostrum, zwane inaczej siarą jest substancją wytwarzaną przez gruczoły sutkowe ssaków po porodzie i stanowi pierwsze mleko przed ustabilizowaniem się jego finalnego składu. Ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju potomstwa ssaków, głównie zwierząt kopytnych. Zapewnia odżywienie w pierwszych dniach życia, moduluje odpowiedź immunologiczną i wzmacnia ochronę przed patogenami, wpływa na zrównoważenie mikroflory jelitowej oraz sprzyja regeneracji tkanek.^[1][2] W obrocie dostępne są przede wszystkim suplementy diety zawierające siarę bydlęcą (colostrum bovinum).

W badaniach klinicznych  badacze wykazali prawdopodobną skuteczność suplementacji colostrum w takich schorzeniach jak:

• Grypa – wyniki badań pokazały, że przyjmowanie colostrum zmniejszyło częstość zgłaszanych przez pacjentów objawów grypy o około 70–75% w porównaniu z brakiem profilaktyki. Suplementacja colostrum może więc stanowić wsparcie w ochronie przed zachorowaniem na grypę.^[3]
• Infekcje dróg oddechowych u sportowców – u osób intensywnie uprawiających sport, u których częściej dochodzi do nadmiernej przepuszczalności błony śluzowej jelit colostrum zwiększa integralność śluzówki, zapobiegając tym samym przedostawaniu i namnażaniu się patogenów we wnętrzu jelita.^[4] Niektóre badanie kliniczne mówią o skuteczności przyjmowania colostrum w zmniejszeniu częstotliwości infekcji górnych dróg oddechowych u mężczyzn uprawiających sport. Zażywanie colostrum codziennie, podczas treningów miało zmniejszyć częstość pojawiania się objawów infekcji górnych dróg oddechowych u badanych osób o około 40% w porównaniu z placebo. Wyniki innych badań klinicznych świadczą jednak o nieznacznych korzyściach stosowania colostrum w tym schorzeniu, dlatego nie można jednoznacznie stwierdzić jego skuteczności.^[5][6]
• Biegunka – suplementacja colostrum pomaga zapobiegać biegunce infekcyjnej u dzieci, zmniejszając tym samym ilość epizodów nawracającej biegunki. W randomizowanym badaniu kontrolnym badacze wykazali, że podawanie colostrum było skuteczniejsze niż placebo w ochronie przed rozwojem biegunki wywołanej przez bakterie. To działanie może być wykorzystywane wspomagająco w biegunce podróżnych, która związana jest głównie z rozwojem bakterii z gatunku Escherichia coli. Przyjmowanie colostrum w biegunce rotawirusowej przyspiesza także eliminację wirusa z organizmu.^[7][8] Wyniki niektórych badań klinicznych sugerują także, że colostrum jest skuteczne w zmniejszeniu objawów biegunki wywołanej przez wirusa HIV. ^[2]

Niewiele badań klinicznych potwierdza skuteczność colostrum, jednak przedstawione wskazują na prawdopodobne korzyści z jego suplementacji w niektórych schorzeniach. Warto jednak zaznaczyć, że dostępne w Polsce suplementy colostrum mogą różnić się od tych, dla których prowadzone były badania kliniczne. Ich skuteczność jest więc trudna do określenia i nie została potwierdzona.

Piśmiennictwo

1. Menchetti, L., Traina, G., Tomasello, G., Casagrande-Proietti, P., Leonardi, L., Barbato, O., & Brecchia, G. (2016). Potential benefits of colostrum in gastrointestinal diseases. Frontiers in bioscience (Scholar edition), 8(2), 331–351. https://doi.org/10.2741/s467 ⬏
2. Rathe, M., Müller, K., Sangild, P. T., & Husby, S. (2014). Clinical applications of bovine colostrum therapy: a systematic review. Nutrition reviews, 72(4), 237–254. https://doi.org/10.1111/nure.12089 ⬏⬏
3. Uchida, K., Yamaguchi, H., Kawasaki, M., Yamashita, K., & Kaji, N. (2010). Bovine Late Colostrum (Colostrum 6, 7 Days after Parturition) Supplement Reduces Symptoms of Upper Respiratory Tract Infection in Infants. Journal of Japanese Society of Clinical Nutrition, 31(4), 122-127⬏
4. Silva, E. G. D. S. O., Rangel, A. H. D. N., Murmam, L., Bezerra, M. F., & Oliveira, J. P. F. D. (2019). Bovine colostrum: benefits of its use in human food. Food Science and Technology, 39, 355-362. https://doi.org/10.1590/fst.14619 ⬏
5. Jones, A. W., Thatcher, R., March, D. S., Davison, G. (2015). Influence of 4 weeks of bovine colostrum supplementation on neutrophil and mucosal immune responses to prolonged cycling. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 25(6), 788–796. https://doi.org/10.1111/sms.12433 ⬏
6. Jones, A. W., March, D. S., Thatcher, R., Diment, B., Walsh, N. P., Davison, G. (2019). The effects of bovine colostrum supplementation on in vivo immunity following prolonged exercise: a randomised controlled trial. European journal of nutrition, 58(1), 335–344. https://doi.org/10.1007/s00394-017-1597-6 ⬏
7. Menchetti, L., Traina, G., Tomasello, G., Casagrande-Proietti, P., Leonardi, L., Barbato, O., & Brecchia, G. (2016). Potential benefits of colostrum in gastrointestinal diseases. Frontiers in bioscience (Scholar edition), 8(2), 331–351. https://doi.org/10.2741/s467 ⬏
8. Otto, W., Najnigier, B., Stelmasiak, T., & Robins-Browne, R. M. (2011). Randomized control trials using a tablet formulation of hyperimmune bovine colostrum to prevent diarrhea caused by enterotoxigenic Escherichia coli in volunteers. Scandinavian journal of gastroenterology, 46(7-8), 862–868. https://doi.org/10.3109/00365521.2011.574726 ⬏