Pytanie czytelnika

Czy amantadyna ( Viregyt K) jest skutecznym lekiem na Covid-19?

Krótka odpowiedź

Nie ma wystarczających danych, aby określić skuteczność amantadyny w leczeniu Covid-19.

Czytaj też:

Kalkulator etanolu – oblicz, ile alkoholu użyć do receptury

Interakcje leków z alkoholem [tabela]

Pory dnia a przyjmowanie leków

Wyjaśnienie

Bardzo dziękuję za pytanie. Baza Cochrane to zbiór przeglądów systematycznych, a nie badań (choć przegląd to też badanie) i nie odnalazłem żadnych przeglądów poświęconych zastosowaniu amantadyny w COVID-19.

Wskazaniem do stosowania leków z amantadyną jest leczenie infekcji wirusem grypy typu A. Hamuje ona wczesny etap replikacji wirusa związany z usuwaniem otoczki wirusa. Wyniki RCT jakie odnalazłem dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa zastosowania samej amantadyny ^[1][2] oraz połączenia amantydyny z rymantydyną^[3] nie są spójne, więc ciężko jest określić, czy amantadyna będzie skuteczna w przypadku zwalczania grypy.

Dlaczego zatem amantadyna ma być skuteczna w zwalczaniu zakażania wirusa SARS-CoV-2? Przesłanka ta wzięła się stąd, że skoro amantadynę stosuje się w zwalczaniu RNA wirusów, a takim jest wirus grypy to powinna być ona skuteczna w zapobieganiu infekcji wywołanej przez koronawirusa. Co więcej, pacjenci z potwierdzonym SARS-CoV-2 i ChP stosujący amantadynę nie mieli objawów infekcji wywołanej przez koronawirusa.^[4]. Warto dodać, że w internecie można również odnaleźć m.in. relacje lekarza z Przemyśla, który stwierdził, iż podając Viregyt K można zwalczyć infekcję SARS-CoV-2 w ciągu 48 godzin ^[5] Zdaniem autorów jednego z badań, amantadyna zmniejsza namnażanie się wirusa SARS-CoV-2 m.in. poprzez wpływ na początkowy etap replikacji wirusa (hamowanie ekspresji lizosomalnych białek takich jak katepsyny L i B). Jednak wciąż brakuje badań klinicznych potwierdzających tę przesłankę.^[6] Nie można więc powiedzieć, że jest to skuteczny lek przeciwko SARS-CoV-2 na podstawie tak skąpych danych.

Warto dodać, że amantadynę obecnie stosuje się częściej w leczeniu choroby Parkinsona (ChP), głównie do łagodzenia dyskinez i drżenia mięśniowego. Amantadyna wpływa na przekaźnictwo dopaminergiczne, blokuje aktywację receptorów NMDA.^[7] Jest dostępna na polskim rynku w postaci chlorowodorku (Viregyt K) i siarczanu (Amantix). Wykazano jej skuteczność w postaci wlewu dożylnego w łagodzeniu zaostrzeń objawów ChP m.in. przełomu akinetycznego.

Piśmiennictwo

1. Reuman, P. D., Keely, S., & Schiff, G. M. (1989). Assessment of signs of influenza illness in the ferret model. Journal of virological methods, 24(1-2), 27–34.abstrakt⬏
2. Jefferson, T., Deeks, J. J., Demicheli, V., Rivetti, D., & Rudin, M. (2004). Amantadine and rimantadine for preventing and treating influenza A in adults. The Cochrane database of systematic reviews, (3), CD001169. https://doi.org/10.1002/14651858.CD001169.pub2/ abstrat⬏
3. Alves Galvão, M. G., Rocha Crispino Santos, M. A., & Alves da Cunha, A. J. (2014). Amantadine and rimantadine for influenza A in children and the elderly. The Cochrane database of systematic reviews, 2014(11), CD002745.  pełny tekst⬏
4. Rejdak, K., & Grieb, P. (2020). Adamantanes might be protective from COVID-19 in patients with neurological diseases: multiple sclerosis, parkinsonism and cognitive impairment. Multiple sclerosis and related disorders, 42, 102163. pełny tekst⬏
5. Można wyleczyć Covid 19 w 48 godzin [dostęp: 06.11.20] pełny tekst⬏
6. Smieszek, S. P., Przychodzen, B. P., & Polymeropoulos, M. H. (2020). Amantadine disrupts lysosomal gene expression: A hypothesis for COVID19 treatment. International journal of antimicrobial agents, 55(6), 106004. pełny tekst⬏
7. Elkurd, M. T., Bahroo, L. B., & Pahwa, R. (2018). The role of extended-release amantadine for the treatment of dyskinesia in Parkinson’s disease patients. Neurodegenerative disease management, 8(2), 73–80. abstrakt⬏