Suplementy zawierające ashwagandhę stanowią jedną z opcji preparatów, wybieranych przez pacjentów, którzy chcą zredukować odczucie stresu i poprawić nastrój. Czy istnieją jednak badania potwierdzające skuteczność działania ashwagandhy na organizm?

Krótka odpowiedź

Badania kliniczne wykazały działanie ashwagandhy w zmniejszaniu odczucia stresu oraz lęku. Wyniki niektórych wskazują również na skuteczność ashwagandhy w leczeniu zaburzeń pamięci, a także wpływ na poprawę jakości snu, funkcji seksualnych, parametrów tarczycowych, czy złagodzenie objawów chorób takich jak schizofrenia lub cukrzyca.

Wyjaśnienie

Ashwagandha, znana również jako witania ospała (Withania somnifera), żeń-szeń indyjski lub wiśnia zimowa jest badanym w różnych wskazaniach adaptogenem. Zioła zaliczane do tej grupy zwiększają ogólną zdolność organizmu do przystosowania się do różnych czynników środowiskowych i unikania negatywnych skutków ich oddziaływania.^[1]

Skuteczność działania witanii badana jest najczęściej pod kątem redukcji stresu. W ośmiotygodniowym badaniu z randomizacją ekstrakt z korzenia ashwagandhy podawano dorosłym, zmagającym się z przewlekłym stresem. W skali odczuwalnego przez uczestników stresu, badacze wykazali jego istotnie zmniejszenie i poprawę ogólnego nastroju pacjentów. Dodatkowo w grupie otrzymującej witanię odnotowano znaczną poprawę jakości snu oraz obniżenie stężenia kortyzolu w surowicy krwi względem początku badania.^[2] W innym prospektywnym badaniu z randomizacją uczestnicy przyjmowali przez okres 60 dni po 600mg wyciągu z witanii dziennie w dawkach podzielonych. W tym przypadku badania poziomu kortyzolu oraz kwestionariusze osobistej oceny stopnia stresu również wskazały na skuteczność terapii. Osoby otrzymujące ashwaghandhę były bardziej odporne na stres, co uznano za istotny element poprawy jakości życia pacjentów.^[3]

Skuteczność ashwagandhy próbowano ocenić także w przypadku innych dolegliwości. Badaczom udało się wykazać, że może być ona pomocna w leczeniu takich schorzeń jak:

• Zaburzenia funkcji poznawczych – ekstrakt z korzenia ashwagandhy podawano osobom dorosłym z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi. W podwójnie zaślepionym badaniu z randomizacją wykazano znaczną poprawę z porównaniu do placebo. Wyniki wskazują więc na działanie witanii we wzmocnieniu pamięci, a także w większej zdolności skupienia uwagi oraz szybkości przetwarzania informacji.^[4]
• Lęk – w randomizowanym badaniu, trwającym 12 tygodni oceniano skuteczność ashwagandhy w leczeniu objawów lękowych. Badacze wykazali redukcję uczucia lęku u pacjentów, ale także zwiększenie koncentracji, witalności, funkcjonowania społecznego oraz samozadowolenia.^[5]
• Schizofrenia – potencjalne działanie łagodzące objawy depresji i lęku w przebiegu schizofrenii zostały zaobserwowane w badaniu klinicznym, podczas którego pacjenci przyjmowali aż 1000mg wyciągu z witanii dziennie. Mechanizm skuteczności klinicznej wymaga jednak dalszych badań.^[6]
• Cukrzyca – wykorzystanie wyciągu z witanii w tym schorzeniu zasugerowało badanie kliniczne, w którym grupę pacjentów ze stwierdzonymi łagodnymi zaburzeniami metabolicznymi poddano 30 dniowemu leczeniu. Zaobserwowano obniżenie poziomu glukozy, cholesterolu i trójglicerydów we krwi, co może wskazywać na potencjalne właściwości hipoglikemizujące i hipocholesterolemiczne. Aby potwierdzić to działanie potrzebne jest jednak więcej badań.^[7]
• Dysfunkcje seksualne – w 2015r. przeprowadzono badanie kliniczne oceniające skuteczność suplementacji ekstraktu z ashwagandhy w celu poprawy funkcji seksualnych u zdrowych kobiet. Wyniki oceniono na podstawie dwóch skal psychometrycznych i wskazywały one na potencjalną przydatność wyciągu z witanii w tej przypadłości.^[8]
• Zaburzenia pracy tarczycy – randomizowanemu badaniu klinicznemu poddano pięćdziesięciu pacjentów z podwyższonym poziomem TSH w surowicy krwi. Celem była ocena skuteczności ekstraktu z korzenia ashwagandhy u osób z subkliniczną niedoczynnością tarczycy. Wnioski jakie udało się uzyskać w tym badaniu mówią o normalizacji wskaźników tarczycowych w grupie poddanej terapii.^[9]

Skuteczność wyciągu z korzenia ashwagandhy została potwierdzona w przypadku zmniejszania odczucia stresu, jednak jego przydatność w leczeniu innych dysfunkcji organizmu wymaga potwierdzenia. Dotychczasowe wyniki mogą sugerować potencjalną skuteczność kliniczną, ale nie jest ona jak dotąd jednoznaczna.

Piśmiennictwo

1. Chandrasekhar, K., Kapoor, J., & Anishetty, S. (2012). A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults. Indian journal of psychological medicine, 34(3), 255–262. https://doi.org/10.4103/0253-7176.106022 ⬏
2. Salve, J., Pate, S., Debnath, K., & Langade, D. (2019). Adaptogenic and Anxiolytic Effects of Ashwagandha Root Extract in Healthy Adults: A Double-blind, Randomized, Placebo-controlled Clinical Study. Cureus, 11(12), e6466. https://doi.org/10.7759/cureus.6466 ⬏
3. Chandrasekhar, K., Kapoor, J., & Anishetty, S. (2012). A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults. Indian journal of psychological medicine, 34(3), 255–262. https://doi.org/10.4103/0253-7176.106022 ⬏
4. Choudhary, D., Bhattacharyya, S., & Bose, S. (2017). Efficacy and Safety of Ashwagandha (Withania somnifera (L.) Dunal) Root Extract in Improving Memory and Cognitive Functions. Journal of dietary supplements, 14(6), 599–612. https://doi.org/10.1080/19390211.2017.1284970 ⬏
5. Cooley, K., Szczurko, O., Perri, D., Mills, E. J., Bernhardt, B., Zhou, Q., & Seely, D. (2009). Naturopathic care for anxiety: a randomized controlled trial ISRCTN78958974. PloS one, 4(8), e6628. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0006628 ⬏
6. Gannon, J. M., Brar, J., Rai, A., & Chengappa, K. N. R. (2019). Effects of a standardized extract of Withania somnifera (Ashwagandha) on depression and anxiety symptoms in persons with schizophrenia participating in a randomized, placebo-controlled clinical trial. Annals of clinical psychiatry : official journal of the American Academy of Clinical Psychiatrists, 31(2), 123–129.⬏
7. Andallu, B., & Radhika, B. (2000). Hypoglycemic, diuretic and hypocholesterolemic effect of winter cherry (Withania somnifera, Dunal) root. Indian journal of experimental biology, 38(6), 607–609.⬏
8. Dongre, S., Langade, D., & Bhattacharyya, S. (2015). Efficacy and Safety of Ashwagandha (Withania somnifera) Root Extract in Improving Sexual Function in Women: A Pilot Study. BioMed research international, 2015, 284154. https://doi.org/10.1155/2015/284154 ⬏
9. Sharma, A. K., Basu, I., & Singh, S. (2018). Efficacy and Safety of Ashwagandha Root Extract in Subclinical Hypothyroid Patients: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. Journal of alternative and complementary medicine (New York, N.Y.), 24(3), 243–248. https://doi.org/10.1089/acm.2017.0183 ⬏