Pytanie
Czy kobieta karmiąca może stosować leki z fenylefryną?
Krótka odpowiedź
Fenylefryna jest zaklasyfikowana do kategorii L3, czyli leków prawdopodobnie bezpiecznych. Podawana doustnie nie ma udowodnionej skuteczności w obkurczaniu śluzówki nosa i zatok, dlatego należy unikać jej stosowania u matek karmiących piersią.
Wyjaśnienie
Fenylefryna (w: Envil katar, w: Gripex Hot, w: Coldrex MaxGrip) jest zaklasyfikowana do kategorii L3, czyli leków prawdopodobnie bezpiecznych. Według informacji w ChPL nie powinna być stosowana u kobiet karmiących piersią, ponieważ nie ma danych dotyczących jej przenikania do mleka.[1][2]
Biorąc pod uwagę, że fenylefryna ma:
- niską biodostępność (38%),
- krótki czas półtrwania (2–3 h),
- małe Tmax
oraz nie ma doniesień na temat jej szkodliwości, można przyjąć, że może być bezpiecznie stosowana u matek karmiących piersią, szczególnie jeśli podanie leku jest zsynchronizowane z momentem karmienia.[3]
Niemniej jednak trzeba zwrócić uwagę, że dobierając preparat dla matek karmiących, zawsze należy wybierać preparaty:
- najlepiej przebadane,
- o potwierdzonej skuteczności,
- w najmniejszej skutecznej dawce.
Fenylefryna podawana doustnie nie ma udowodnionej skuteczności w obkurczaniu śluzówki nosa i zatok,[4] dlatego należy unikać jej stosowania u matek karmiących piersią.
W 2023 roku FDA podsumowało dane dotyczące skuteczności stosowania fenylefryny i wydało informację, że obecne dane naukowe nie potwierdzają, że zalecana dawka fenylefryny podawanej doustnie jest skuteczna jako środek zmniejszający przekrwienie błony sluzowej nosa. Nie zgłoszono jednak obaw dotyczących kwestii bezpieczeństwa stosowania doustnej fenylefryny w zalecanej dawce.[5]
Dobierając preparat dla kobiety karmiącej piersią, zawsze analizujemy, czy korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla dziecka. Stosowanie preparatów o niepotwierdzonej skuteczności nie zapewnia wystarczających korzyści, nawet jeśli ryzyko dla dziecka jest znikome.
Zobacz też: Wybór leku OTC na zapalenie zatok w ciąży
Piśmiennictwo
- ChPL Envil katar⬏
- ChPL Gripex Hot⬏
- Hale TW: Hale’s Medications & Mothers’ Milk 2019. Springer Publishing Company, 2019.⬏
- Tuszyński K et al.: Zeszyty Apteczne: Przeziębienie i grypa z perspektywy farmaceuty. Wydawnictwo opieka.farm, 2018.⬏
- FDA. (2023). FDA clarifies results of recent advisory committee meeting on oral phenylephrine. FDA clarifies results of recent advisory committee meeting on oral phenylephrine | FDA⬏
To właściwie jakie działanie w złożonych preparatach doustnych wykazuje fenylefryna ?
Biorąc pod uwagę aktualne analizy FDA, które wskazują na to, że fenylefryna po podaniu doustnym ma jeszcze mniejszą biodostępność niż szacowano i jest ona znikoma (na poziomie mniej niż 1%) i ogólnie znikome dane potwierdzające jej skuteczność to w zasadzie można uznać, że działanie ma żadne.
Uzupełniłam wpis o stanowisko FDA z 2023 roku dotyczące stosowania fenylefryny w złożonych preparatach, wg którego w dawkach dostępnych w preparatach OTC fenylefryna podawana doustnie nie jest skuteczna jako środek zmniejszający przekrwienie błony śluzowej nosa.