Pytanie czytelnika
Czy można wydać Rapamune syrop zamiast tabletek?
Nasza odpowiedź
Wydawanie leku innego niż zapisany na recepcie jest regulowane przez Art. 44 ustawy o refundacji oraz § 5.7-9 rozporządzenia w sprawie zapotrzebowań. Przepisy brzmią następująco:
Art. 44. 1. Osoba wydająca leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne objęte refundacją ma obowiązek poinformować świadczeniobiorcę o możliwości nabycia leku objętego refundacją, innego niż lek przepisany na recepcie, o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycznym, którego cena detaliczna nie przekracza limitu finansowania ze środków publicznych oraz ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Apteka ma obowiązek zapewnić dostępność tego leku.[1]
§ 5. 7. Dopuszcza się wydanie z apteki produktu leczniczego o:
2) postaci innej niż określona na recepcie, pod warunkiem że nie wpłynie to na bezpieczeństwo lub skuteczność stosowania produktu leczniczego.
8. Wydanie produktu leczniczego w sposób określony w ust. 7 jest możliwe jedynie po uzyskaniu zgody osoby odbierającej produkt leczniczy.
9. Osoba wydająca, wydając produkt leczniczy w sposób określony w ust. 7, informuje osobę odbierającą produkt leczniczy, w formie pisemnej, o zmienionym sposobie dawkowania.[2]
Rapamune, zarówno w roztworze, jak i w tabletkach jest refundowane w takich samych wskazaniach. Tabletki Rapamune są tabletkami o natychmiastowym uwalnianiu. Pozostaje do sprawdzenia kwestia braku różnic terapeutycznych. Odwrotna zamiana, syropu na tabletki, jest dopuszczalna przez producenta, ale zaleca on przeprowadzenie pomiaru stężenia minimalnego 1 tydzień lub 2 tygodnie po zmianie postaci leku lub mocy tabletki, w celu potwierdzenia, że stężenia minimalne mieszczą się w zalecanym przedziale.[3] W mojej ocenie zamiana postaci leku Rapamune jest dopuszczalna, wymaga jednak sprawdzenia przez pacjenta po upływie 1-2 tygodni, że stężenia leku są prawidłowe. Zamiana, o której wiadomo, że nie jest w pełni równoważna biologicznie, to zamiana tabletek na tabletki w dawce 0,5 mg. Taką informację zapisano w ChPL.
Jeśli wydajemy pacjentowi lek Rapamune w postaci innej niż przepisana, należy uzyskać jego zgodę na taką zamianę oraz poinformować pisemnie o konieczności sprawdzenia po upływie 1-2 tygodni od zmiany, że dawkowanie jest prawidłowe. Należy też poinformować o konieczności przechowywania syropu w lodówce.
Piśmiennictwo
- Ustawa z dn. 12.05.2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Dz.U.2022.463 tekst jednolity⬏
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 12.10.2018 r. w sprawie zapotrzebowań oraz wydawania z apteki produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych. Dz.U.2022.1164 tekst jednolity⬏
- Pfizer Europe MA EEIG. (2010). Chpl Rapamune⬏
Witam, czy tej zmiany może dokonać farmaceuta w aptece? Wydaje mi się że nie. Kto zleci badanie “pomiaru stężenia minimalnego leku ” i kto to sfinansuje? Wydaje mi się że taka decyzja o zamianie jest po stronie lalkarza prowadzącego a nie farmaceuty podczas obsługi pacjenta
w aptece.
Oczywiście, nie jest to zamiana rutynowa, ale w mojej ocenie zgodna z prawem. W sytuacji braku dostępności leku, który nie ma odpowiedników, lepiej zmienić postać niż odsyłać pacjenta po nową receptę. Pacjent będzie miał dwa tygodnie na wizytę u lekarza. Biodostępność tabletek jest większa od roztworu o 27%, podczas gdy różnica biodostępności po podaniu z posiłkiem wysokotłuszczowym i na czczo to 35%. (Zimmerman, J. J., Ferron, G. M., Lim, H. K., & Parker, V. (1999). The effect of a high-fat meal on the oral bioavailability of the immunosuppressant sirolimus (rapamycin). Journal of clinical pharmacology, 39(11), 1155–1161. Abstrakt)