Czy osoba bez numeru PESEL może zostać zaszczepiona w Polsce? Krótka odpowiedź brzmi – tak. Osoba bez numeru PESEL ma możliwość zaszczepienia się w Polsce na podstawie innego dokumentu tożsamości (identyfikatora). Brak numeru PESEL dotyczy przede wszystkim przebywających w Polsce obcokrajowców, nie każdy jednak obcokrajowiec jest uprawniony do szczepienia bezpłatnego. Jak krok po kroku wygląda ścieżka szczepienia pacjenta bez nr PESEL?
Szczepienie przeciwko COVID-19
Poniżej tłumaczę jak krok po kroku wprowadzić szczepienie przeciw COVID-19 pacjenta, który nie ma numeru PESEL.
Uzyskanie e-skierowania przez osobę bez nr PESEL
Dla osoby szczepiącej najbardziej istotne jest to czy osoba, która chce się zaszczepić przeciw COVID-19 posiada, ponieważ jest ono niezbędne do wykonania tego szczepienia w ramach Narodowego Programu Szczepień. Automatyczne wystawianie skierowań przez system dotyczy jedynie osób posiadających nr PESEL, dlatego osoba bez nr PESEL musi uzyskać skierowanie w inny sposób. Taka sytuacja dotyczy głównie obcokrajowców.
Gdy do Twojego punktu szczepień zgłosi się obcokrajowiec bez nr PESEL w celu zaszczepienia przeciw COVID-19, wyjaśnij mu, że powinien najpierw udać się do lekarza POZ (lub do innego punktu szczepień, w którym jest lekarz), który w takiej sytuacji powinien mu wystawić e-skierowanie. W miarę możliwości spróbuj podpowiedzieć takiej osobie, gdzie w okolicy jest szansa uzyskania kontaktu z lekarzem, ponieważ dla cudzoziemca poszukiwanie lekarza w obcym kraju może stanowić duży problem i może skutecznie go zniechęcić do szczepienia.
Według informacji zawartych na stronie gov.pl lekarz wystawia wówczas skierowanie na podstawie innego dokumentu tj. [1]:
- zagranicznego dowodu osobistego,
- paszportu lub
- tymczasowego zaświadczenia tożsamości cudzoziemca.
Lekarz POZ wystawiając skierowanie w aplikacji gabinet.gov.pl, w polu „Dane pacjenta” wybiera „Inny identyfikator” i wprowadza rodzaj identyfikatora, jakim posługuje się uprawniony obcokrajowiec, numer tego identyfikatora, a także kraj pochodzenia cudzoziemca.
Rejestracja na szczepienie pacjenta bez nr PESEL
Po uzyskaniu skierowania pacjent może się zarejestrować na szczepienie standardowo za pośrednictwem infolinii 989 lub bezpośrednio w wybranym punkcie szczepień. Jeśli do Twojego punktu szczepień trafi pacjent bez nr PESEL z e-skierowaniem, w pierwszej kolejności zapisz go na wizytę w systemie e-rejestracji.gov.pl.
W tym celu po wybraniu dogodnego terminu szczepienia w grafiku użyj przycisku „Dodaj wizytę”, a następnie zamiast „PESEL” wybierz „Dokument tożsamości”. Wskaż kraj pochodzenia pacjenta oraz typ i numer dokumentu, którym się posługuje. Dostępne do wyboru typy dokumentów zależą od wybranego kraju. Najbardziej uniwersalny wydaje się być paszport, ale w przypadku krajów z UE np. Niemiec, jak pokazuje Rycina 1., do wyboru mamy także zagraniczny dowód osobisty czy prawo jazdy. Poproś pacjenta o okazanie dokumentu, z którym był u lekarza po skierowanie, a następnie wprowadź jego numer do systemu. Tym sposobem pacjent bez nr PESEL został zarejestrowany na szczepienie.
Szczepienie i rejestracja szczepienia w gabinet.gov.pl
Przed samym szczepieniem pacjent powinien przedstawić osobie szczepiącej ten sam dokument, którego lekarz użył przy wystawianiu skierowania. Na podstawie tego dokumentu wprowadź dane pacjenta w systemie gabinet.gov.pl, a następnie zarejestruj szczepienie z kwalifikacją. W przypadku problemu z wyszukaniem pacjenta w systemie pojawia się możliwość uzupełnienia pełnych danych pacjenta zgodnie z Ryciną 2.
Według informacji podanych na rządowej stronie gov.pl, w Polsce zaszczepić się bezpłatnie mogą cudzoziemcy, którzy posiadają prawo pobytu w Polsce, ich współmałżonkowie i dzieci, a także od niedawna osoby, które przyjechały do Polski z Ukrainy w związku z trwającym konfliktem zbrojnym.[2] Zaszczepienie osoby, która nie spełnia tych kryteriów, może wiązać się z problemem z uzyskaniem refundacji za to szczepienie od NFZ.
W sytuacji gdy obcokrajowiec został już zaszczepiony np. 1 dawką lub pełnym schematem szczepień i chciałby się zaszczepić w Polsce drugą dawką lub dawką przypominającą, najpierw należy dodać do krajowego systemu (odesłanie do artykułu Jak wprowadzić do systemu szczepienia wykonane poza granicami Polski?). W przeciwnym razie druga dawka lub dawka przypominająca będzie traktowana w Polsce jako pierwsza.[3]
Zobacz też: Mieszane szczepienia a odporność na COVID-19
Szczepienie przeciw grypie
W przypadku szczepienia przeciw grypie pomijany jest etap uzyskiwania skierowania oraz e-rejestracji. W systemie gabinet.gov.pl szczepienie pacjenta bez nr PESEL rejestruje się analogicznie z użyciem innego identyfikatora jak paszport lub zagraniczny dowód osobisty wraz z aktualnym adresem pobytu na terenie Polski. Od 23 listopada 2021 r. do 31 marca 2022 r. przeciw grypie mogą się zaszczepić bezpłatnie wszystkie pełnoletnie osoby. Muszą jedynie wypełnić oświadczenie o spełnianiu warunku uprawniającego do nieodpłatnego szczepienia przeciw grypie.[4] Powinieneś także pamiętać o zapewnieniu dostępu do kwestionariuszy kwalifikacyjnych w językach obcych np. angielski czy ukraiński.
Piśmiennictwo
- gov.pl. Szczepienie przeciwko COVID-19. Informacje dla cudzoziemców. Dostęp: 17.03.2022 https://www.gov.pl/web/szczepimysie/e-skierowanie-na-szczepienie-dla-cudzoziemcow⬏
- pacjent.gov.pl (2022). E-skierowanie na szczepienie dla cudzoziemców. Aktualizacja: 25.01.2022. https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/e-skierowanie-na-szczepienie-dla-cudzoziemcow⬏
- pacjent.gov.pl (2021). Szczepienie przypominające dla cudzoziemców. Aktualizacja: 27.12.2021. https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienie-przypominajace-dla-cudzoziemcow⬏
- gov.pl. (2021). Rusza akcja bezpłatnych szczepień przeciw grypie dla wszystkich pełnoletnich. Aktualizacja 22.11.2021. https://www.gov.pl/web/zdrowie/rusza-akcja-bezplatnych-szczepien-przeciw-grypie-dla-wszystkich-pelnoletnich⬏