Do apteki przychodzi pacjentka w wieku 29 lat po lek na zakażenie dróg moczowych – furaginę. Pacjentka uskarża się na częste oddawanie moczu oraz pieczenie przy mikcji. Pyta, czy powinna coś dokupić, bo jest to jej czwarta infekcja pęcherza moczowego w ciągu roku i chciałaby zapobiec kolejnym zakażeniom.

Wywiad i obserwacje

Z wywiadu przeprowadzonego z pacjentką wynika, że:

• Rok temu przechorowała Covid-19 i była leczona dwoma antybiotykami
• Jest aktywna seksualnie
• Prawidłowo dba o higienę
• Przyjmuje 2–3 l wody dziennie.

Interwencja

Zarekomendowano pacjentce probiotyki z rodzaju Lactobacillus. Ponieważ zdrowa mikrobiota pochwy jest zdominowana głównie przez gatunki Lactobacillus, egzogennie podawane probiotyki mogą zmniejszyć ryzyko kolejnych zakażeń. Probiotyki nie zwiększają oporności bakterii na antybiotyki, ale mogą oferować inne korzyści zdrowotne z powodu ponownej kolonizacji pochwy przez bakterie Lactobacillus oraz uniemożliwiając bakteriom chorobotwórczym na ponowny rozwój.^[1]

Według przeglądu systematycznego Cochrane z 2015 roku nie wykazano znaczących korzyści ze stosowania probiotyków względem placebo, ale korzyści nie można wykluczyć. Danych było niewiele i pochodziły z badań o niskiej jakości.^[2]

Analiza 9 badań klinicznych opublikowana w 2018 r. również nie przyniosła jednoznacznej odpowiedzi czy bakterie kwasu mlekowego są w stanie zapobiegać nawracającym zakażeniom dróg moczowych. Najczęściej badanymi szczepami pałeczek kwasu mlekowego były Lactobacillus rhamnosus GR1 i Lactobacillus reuteri RC14. Kluczowa była zmienność między badaniami i ograniczony czas obserwacji.^[3]

Furazydyna jest chemioterapeutykiem o szerokim spektrum działania, działa zarówno na bakterie Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne. Badania przeprowadzone na myszach wykazały nieznaczne zmniejszenie liczby pałeczek Gram-ujemnych w przewodzie pokarmowym oraz stwierdzono, aby furagina w dawkach terapeutycznych nie wpływała negatywnie na mikrobiotę jelitową myszy.^[4] Nie ma jednak wytycznych wskazujących na konieczność stosowania probiotyków do furazydyny jako leku osłonowego.

Brakuje wysokiej jakości dowodów, które mogłoby wskazać na skuteczność probiotykoterapii we wspomaganiu leczenia nawracających infekcji dróg moczowych, jednakże ze względu na narastającą oporność bakterii na antybiotyki oraz znikome ryzyko działań niepożądanych, można zarekomendować pacjentce probiotyki zawierające bakterie kwasu mlekowego jako adiuwant w leczeniu furaginą.

Piśmiennictwo

1. Gupta, V., Nag, D., & Garg, P. (2017). Recurrent urinary tract infections in women: How promising is the use of probiotics?. Indian journal of medical microbiology, 35(3), 347–354. https://doi.org/10.4103/ijmm.IJMM_16_292⬏
2. Schwenger EM, Tejani AM, Loewen PS. Probiotics for preventing urinary tract infections in adults and children. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 12. Art. No.: CD008772. DOI: 10.1002/14651858.CD008772.pub2.⬏
3. Ng, Q. X., Peters, C., Venkatanarayanan, N., Goh, Y. Y., Ho, C., & Yeo, W. S. (2018). Use of Lactobacillus spp. to prevent recurrent urinary tract infections in females. Medical hypotheses, 114, 49–54. https://doi.org/10.1016/j.mehy.2018.03.001⬏
4. Adamed. (2012). ChPL Furaginum Adamed⬏