5-hydroksytryptofan (5-HTP) jest prekursorem serotoniny, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za regulację wielu funkcji fizjologicznych, takich jak sen, apetyt, nastrój i pamięć.[1] Źródłem egzogennego 5-HTP jest ekstrakt z nasion afrykańskiej czarnej fasoli – Griffonia simplicifolia (DC.) Baill. Biorąc pod uwagę, że depresja oraz niektóre stany lękowe mogą przebiegać ze zmniejszoną aktywnością serotoninergiczną rodzi się pytanie, czy suplementacja 5-HTP może przynieść korzyści w walce z tymi schorzeniami?
Krótka odpowiedź
Tak, suplementy diety zawierające 5-hydroksytryptofan wykazują potwierdzoną skuteczność w badaniach klinicznych dotyczących leczenia depresji, jednak opublikowane wyniki badań są ograniczone pod względem liczby uczestników, zwykle nie przekraczają kilkudziesięciu osób.[2][3] Na tę chwilę brakuje wiarygodnych wyników badań klinicznych potwierdzających przeciwlękowe działanie 5-HTP.
Wyjaśnienie
5-hydroksytryptofan (5-HTP) jest bezpośrednim prekursorem serotoniny, co oznacza, że substancja ta stanowi punkt wyjścia do produkcji tego kluczowego neuroprzekaźnika w mózgu. Suplementy diety z 5-HTP prowadzą do zwiększenia dostępności serotoniny w mózgu, co wpływa pozytywnie na samopoczucie i nastrój. W badaniu klinicznym z randomizacją, w którym brało udział 60 pacjentów z pierwszym epizodem depresji, suplementacja 5-HTP w dawce 400 mg dziennie redukowała objawy depresji równie skutecznie co fluoksetyna stosowana w dawce 40 mg dziennie.[4] W innym badaniu klinicznym przyjmowanie 5-hydroksytryptofanu w dawce 200 mg na dobę w połączeniu z monohydratem kreatyny (5 g na dobę) łagodziło objawy depresji u 15 kobiet z depresją oporną na leczenie selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) lub inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI).[5] Ponadto 5-HTP ma korzystny wpływ na sen. Zaburzenia snu, w tym bezsenność, są częstym objawem depresji. Suplementacja 5-HTP może pomóc w regulacji snu i poprawie jego jakości. W badaniu klinicznym z randomizacją wykazano, że codzienna suplementacja 5-HTP w ilości 100 mg na dobę przez 12 tyg. prowadziła do poprawy jakości snu u starszych osób.[6] Ze względu na brak dostępnych badań klinicznych jednoznacznie potwierdzających skuteczność suplementacji 5-HTP w leczeniu stanów lękowych, nie należy polecać tego suplementu osobom z tym schorzeniem.
Piśmiennictwo
- Švob Štrac, D., Pivac, N., & Mück-Šeler, D. (2016). The serotonergic system and cognitive function. Translational neuroscience, 7(1), 35–49. https://doi.org/10.1515/tnsci-2016-0007⬏
- Jangid, P., Malik, P., Singh, P., Sharma, M., & Gulia, A. K. (2013). Comparative study of efficacy of l-5-hydroxytryptophan and fluoxetine in patients presenting with first depressive episode. Asian journal of psychiatry, 6(1),29–34. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2012.05.011⬏
- Meloni, M., Puligheddu, M., Carta, M., Cannas, A., Figorilli, M., & Defazio, G. (2020). Efficacy and safety of 5-hydroxytryptophan on depression and apathy in Parkinson’s disease: a preliminary finding. European journal of neurology, 27(5), 779–786. https://doi.org/10.1111/ene.14179⬏
- Jangid, P., Malik, P., Singh, P., Sharma, M., & Gulia, A. K. (2013). Comparative study of efficacy of l-5-hydroxytryptophan and fluoxetine in patients presenting with first depressive episode. Asian journal of psychiatry, 6(1),29–34. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2012.05.011⬏
- Kious, B. M., Sabic, H., Sung, Y. H., Kondo, D. G., & Renshaw, P. (2017). An Open-Label Pilot Study of Combined Augmentation With Creatine Monohydrate and 5-Hydroxytryptophan for Selective Serotonin Reuptake Inhibitor- or Serotonin-Norepinephrine Reuptake Inhibitor-Resistant Depression in Adult Women. Journal of clinical psychopharmacology, 37(5), 578–583. https://doi.org/10.1097/JCP.0000000000000754⬏
- Sutanto, C., Heng, C. W., Gan, A. X., Wang, X., Fam, J., & Kim, J. E. (2021). The Impact of 5-Hydroxytryptophan Supplementation on Sleep Quality of Older Adults in Singapore: A Randomized Controlled Trial. Current Developments in Nutrition, 5(Suppl 2), 372. https://doi.org/10.1093/cdn/nzab037_082 ⬏
Nie ma dowodów, że depresja jest spowodowana czymkolwiek związanym z serotoniną, np. obniżoną aktywnością serotoninergiczną. To jest mit stworzony przez producentów SSRI https://www.nature.com/articles/s41380-022-01661-0