Pytanie

Czy zbyt częste zażywanie zbyt dużej ilości antrazwiązków może spowodować, że funkcja jelit zostanie zahamowana, a proces defekacji będzie musiał być regulowany sztucznie i uzależniony od stosowania leków przeczyszczających?

Krótka odpowiedź

Badania nie potwierdzają, że stosowanie preparatów zawierających antrazwiązki prowadzi do powstania tolerancji, która skutkuje uzależnieniem pracy jelit od zażywania substancji przeczyszczających.

Czytaj też: Czy istnieje coś takiego jak zespół nieszczelnego jelita? [Q&A]

Wyjaśnienie

Antrazwiązki powodują drażnienie nerwów w jelicie grubym oraz zmniejszają napięcie mięśniowe jelita grubego. W charakterystykach produktów leczniczych, które w swoim składzie zawierają antrazwiązki, możemy znaleźć zapis, że ze względu na swój mechanizm działania antrazwiązki stosowane dłużej niż 10 dni obniżają wrażliwość jelit, co skutkuje rozregulowaniem naturalnej pracy jelit. Jednak w literaturze naukowej pojęcie „rozleniwiania jelit” nawet nie występuje, a zgodnie z badaniem na temat bezpieczeństwa stosowania antrazwiązków w zaparciach u dzieci z 2018 roku, brakuje dowodów na możliwość rozwinięcia się tolerancji na antrazwiązki podczas długotrwałego stosowania.^[1] Przewlekłe stosowanie leków przeczyszczających o działaniu pobudzającym mimo braku wpływu na samą motorykę jelit, może doprowadzić do takich dolegliwości układu pokarmowego jak biegunka, bolesne skurcze, czy zaburzenia wchłaniania co potwierdził przegląd systematyczny z 2013 roku.^[2] Zatem pacjentowi, który ze względu na częste zaparcia wywołane na przykład zażywaniem niektórych leków, nadużywa środków przeczyszczających zawierających antrazwiązki i stosuje je przewlekle, możesz polecić zamianę stosowanego preparatu na preparat zawierający makrogole, które charakteryzują się dużą skutecznością w leczeniu zaparć, znacznie wyższym profilem bezpieczeństwa i możliwością dłuższego stosowania.

Piśmiennictwo

1. Vilanova-Sanchez, A., Gasior, A. C., Toocheck, N., Weaver, L., Wood, R. J., Reck, C. A., Wagner, A., Hoover, E., Gagnon, R., Jaggers, J., Maloof, T., Nash, O., Williams, C., & Levitt, M. A. (2018). Are Senna based laxatives safe when used as long term treatment for constipation in children?. Journal of pediatric surgery, 53(4), 722–727. https://doi.org/10.1016/j.jpedsurg.2018.01.002⬏
2. Bharucha, A. E., Pemberton, J. H., Locke, G. R., 3rd. (2013). American Gastroenterological Association technical review on constipation. Gastroentero¬logy, 144(1), 218–238. https://doi.org/10.1053/j. gastro.2012.10.028.⬏