Pytanie czytelnika

Jakie są interakcje między suplementem diety z wapniem a tiazydami?

Nasza odpowiedź

Tiazydowe leki moczopędne oraz inne podobnie działające leki spowalniają wydalanie wapnia z moczem. Mechanizm tego działania zależy m.in. od objętości płynu pozakomórkowego. Hamowanie wydalania wapnia może, zależnie od warunków, zachodzić w kanaliku proksymalnym lub dystalnym.^[1] Efektem zmniejszenia wydalania wapnia moż być zwiększenie stężenia wapnia w osoczu. Jednoczesne stosowanie wapnia z lekami tizydowymi może zwiększać ryzyko wystąpienia hiperkalcemii, choć występuje ona rzadko lub bardzo rzadko i zazwyczaj jest przemijająca.^[2][3] Duże dawki wapnia w zakresie 7,5 – 10 g węglanu wapnia na dobę przyjmowane łącznie z tiazydopodobnym indapamidem może powodować wystąpienie objawów zespołu mleczno-alkalicznego. Zespół ten obejmuje objawy takie jak hiperkalcemia, alkaloza metaboliczna oraz zaburzenie czynności nerek.^[4] Warto pamiętać, że hiperkalcemia może być też skutkiem nierozpoznanej nadczynności przytarczyc. W takim przypadku dołączenie tiazydów i preparatów wapnia może spowodować wystąpienie hiperkalcemii, która będzie utrzymująca się i objawowa. Objawy hiperkalcemii to osłabienie, zmęczenie i jadłowstręt. Wpływ tiazydów na poziom wapnia nie jest tak prosty. Można znaleźć doniesienia, że hydrochlorotiazyd poza wpływem na wydalanie wapnia hamuje syntezę 1,25-dihydroksywitaminy D, a co za tym idzie zmniejsza wchłanianie wapnia w jelitach.^[5] Hamowanie wchłaniania nie zapobiega hipekralcemi przy jednoczesnej suplementacji wapnia. Większy wpływ ma tu jednak zmniejszanie wydalania wapnia z moczem. Bada się nawet wpływ tiazydów na  osteoporozę. Metaanaliza z 2018 r. wykazała, że tiazydy mogą odgrywać rolę w zachowaniu masy kostnej i być skuteczne w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy. Oczywiścnie osteoporoza nie jest wskazaniem do stosowania tiazydów, i ustalenia te nie są jeszcze potwierdzone. ^[6]  

Piśmiennictwo

1. Reilly, R. F., & Huang, C. L. (2011). The mechanism of hypocalciuria with NaCl cotransporter inhibition. Nature reviews. Nephrology, 7(11), 669–674. https://doi.org/10.1038/nrneph.2011.138⬏
2. Aurovitas Pharma Polska Sp. z o.o. (2022). ChPL Hydrochlorothiazide Aurovitas. Rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/rpl. tekst pełny⬏
3. Zakłady Farmaceutyczne POLPHARMA S.A. (2011). ChPL Indapen Rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/rpl. tekst pełny⬏
4. POLFARMEX S.A. (2014). ChPL DIURESIN SR. Rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/rpl. tekst pełny⬏
5. Sakhaee, K., Nicar, M. J., Glass, K., Zerwekh, J. E., & Pak, C. Y. (1984). Reduction in intestinal calcium absorption by hydrochlorothiazide in postmenopausal osteoporosis. The Journal of clinical endocrinology and metabolism, 59(6), 1037–1043. https://doi.org/10.1210/jcem-59-6-1037⬏
6. Cheng, L., Zhang, K., & Zhang, Z. (2018). Effectiveness of thiazides on serum and urinary calcium levels and bone mineral density in patients with osteoporosis: a systematic review and meta-analysis. Drug design, development and therapy, 12, 3929–3935. https://doi.org/10.2147/DDDT.S179568⬏