Na temat skuteczności dostępnej bez recepty furaginy w leczeniu niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych, pomimo bardzo częstego jej stosowania w naszym kraju, wciąż brakuje wiarygodnych dowodów. Nierzadko próbuje się je zapożyczyć od „bliźniaczej” nitrofurantoiny. Czym zatem furagina (Furazek, neoFuragina, DaFurag Junior) różni się od nitrofurantoiny?
Krótka odpowiedź
Zarówno furagina (furazydyna) jak i nitrofurantoina są stosowane w leczeniu niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych. Podstawową różnicą pomiędzy furaginą a niedostępną w Polsce nitrofurantoiną jest brak wiarygodnych badań klinicznych, które powinny poświadczać skuteczność kliniczną furaginy. Ponadto na ten moment nie jest możliwa ocena lekowrażliwości furazydyny in vitro. Inne istotne różnice obejmują dawkowanie i czas trwania terapii w niepowikłanym ZUM.[1][2] Obydwa leki mają zbliżony profil bezpieczeństwa i podlegają podobnym ograniczeniom co do stosowania. Należy mieć na uwadze, że różnice pomiędzy furazydyną i nitrofurantoiną mogą również wynikać z braku odpowiedniej jakości piśmiennictwa.
Wyjaśnienie
Furazydynę oraz nitrofurantoinę łączy podobieństwo strukturalne, mechanizm działania, wskazania rejestracyjne i spektrum przeciwbakteryjne. Obydwa leki należą do chemioterapeutyków, pochodnych 5-nitrofuranu. Część mniej lub bardziej wiarygodnych źródeł wręcz dostosowuje zagraniczne rekomendacje do polskich realiów zastępując nitrofurantoinę dostępną na naszym krajowym rynku furaginą.[1] Wybrane cechy obydwu cząsteczek porównano w poniższej tabeli.[3][4][2]
Porównywany parametr | Furagina (furazydyna) | Nitrofurantoina |
---|---|---|
Dostępne postacie leku | Tabletki, zawiesina | Tabletki, kapsułki, zawiesina |
Dostępne dawki | Tabletki: 50 mg, 100 mg Zawiesina: 10 mg/ml, 15 mg/ml | Tabletki: 50 mg, 100 mg Kapsułki: 25 mg, 50 mg, 75 mg, 100 mg Zawiesina: 5 mg/ml |
Dawkowanie w zakażeniu dolnych dróg moczowych | Dorośli i dzieci pow. 12 rż.: 3x100 mg/dobę (w 1. dniu 4x100 mg/dobę) przez 7 dni Dzieci od 3 mż. do 12 rż.: 2-3x5-7 mg/kg mc. przez 7 dni | Dorośli i dzieci pow. 12 rż.: 2x100 mg/dobę (postać o zmod. uwalnianiu) lub 4x50 mg/dobę (postać o natychm. uwalnianiu) przez 3 dni (7 dni u kobiet w ciąży i u mężczyzn) Dzieci od 3 mż. do 12 rż.: 4x0.75 mg/kg mc. przez 3 dni |
Dolna granica wieku | Powyżej 3 mż. | Powyżej 3 mż. |
Bezpieczeństwo stosowania w ciąży i podczas laktacji | Przeciwwskazana w 1. trymestrze ciąży oraz tuż przed lub w czasie porodu Można stosować w 2. i 3. trymestrze ciąży i w trakcie karmienia | Przeciwwskazana tuż przed lub w czasie porodu Można stosować w ciąży i w trakcie karmienia |
Wpływ alkoholu | Potencjalny - zaleca się unikać spożywania alkoholu podczas trwania kuracji | Brak wpływu - można spożywać alkohol w trakcie trwania kuracji |
Sposób przyjmowania | Doustnie podczas posiłku | Doustnie podczas posiłku |
Co mówią badania kliniczne na temat skuteczności furaginy i nitrofurantoiny?
Skuteczność nitrofurantoiny została potwierdzona w przeglądzie Cochrane z 2010 roku. W leczeniu niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych u kobiet nitrofurantoina okazała się równie skuteczna co fluorochinolony czy kotrimoksazol.[5] Natomiast dla furazydyny brak jest wiarygodnych badań klinicznych, które potwierdzałyby jej skuteczność. Co prawda polskie rekomendacje dla postępowania w zakażeniach dolnych dróg moczowych uwzględniają stosowanie furazydyny, ale ich autorzy sami poddają w wątpliwość skuteczność tego leku wskazując na wspomniany wyżej brak rzetelnych dowodów naukowych.[1] W niezaślepionym, randomizowanym badaniu klinicznym z 2008 roku porównywano skuteczność furazydyny względem cyprofloksacyny. Choć badacze potwierdzili skuteczność furaginy na równi z komparatorem, to należy mieć na uwadze małą liczbę uczestników (n=27) i fakt niezaślepienia.[6] Udało mi się również znaleźć jedno badanie z 2018 roku, w którym in vitro porównano aktywność furazydyny i nitrofurantoiny względem różnych szczepów bakterii należących do uropatogenów. Badacze wykazali na ogół większą aktywność furaginy względem testowanych szczepów (również wielolekoopornych) w porównaniu z nitrofurantoiną.[7]
Zobacz też: Furazydyna (furagina) – Ścieżka rekomendacji
Pórownanie furaginy i nitrofurantoiny w zakresie wskazań i bezpieczeństwa
Zgodnie ze wskazaniami rejestracyjnymi spektrum przeciwbakteryjne nitrofurantoiny jest szersze o gronkowca S. saprophyticus, który jest istotnym Gram-dodatnim uropatogenem, szczególnie u kobiet w wieku rozrodczym.[8][1] Stosowanie furazydyny, w przeciwieństwie do nitrofurantoiny, jest przeciwwskazane w 1. trymestrze ciąży. Według kart ChPL kobiety, które karmią piersią nie powinny stosować furazydyny (w przypadku nitrofurantoiny producent zaleca jedynie ostrożność). Pamiętaj jednak, że furagina tylko w niewielkim stopniu przenika do mleka matki i mając na uwadze bezpieczeństwo stosowania nitrofurantoiny w tej grupie pacjentów możesz założyć, że furazydyna będzie równie bezpieczna. Jeśli trafi Ci się pacjentka, która karmi piersią, a nie ma wyraźnych przeciwwskazań i na podstawie objawów rozpoznajesz zapalenie dolnych dróg moczowych, możesz zawsze zarekomendować przyjmowanie furaginy zaraz po karmieniu. Różnica między obydwoma lekami dotyczy również potencjalnej interakcji z alkoholem. Podczas stosowania furaginy należy unikać jednoczesnego spożywania alkoholu ze względu na potencjalne wystąpienie reakcji disulfirampodobnej. Zalecenie to nie jest wiążące podczas stosowania nitrofurantoiny.[3][9]
Zobacz też:
- Furagina w ciąży – Wyjaśniamy!
- Czy furagina może być bezpiecznie stosowana w okresie karmienia piersią?
Piśmiennictwo
- Hryniewicz, W., Holecki, M. (red.) (2015). Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych. pełny tekst⬏⬏⬏⬏
- National Institute for Health and Care Excellence. (2018). Urinary tract infection (lower): antimicrobial prescribing. [NICE Guideline No. 109]. pełny tekst⬏⬏
- Adamed. (2016). ChPL Furazek. Pobrano z: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public⬏⬏
- Pharmascience. (2018). Product Monograph pms-Nitrofurantoin. Pobrano z: https://pdf.hres.ca/dpd_pm/00048177.PDF⬏
- Zalmanovici Trestioreanu, A., Green, H., Paul, M., Yaphe, J., Leibovici, L. (2010).: Antimicrobial agents for treating uncomplicated urinary tract infection in women. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2010, (10), CD007182. abstrakt⬏
- Dybowski, B., Jabłońska, O., Radziszewski, P., Gromadzka-Ostrowska, J., Borkowski, A. (2008).: Ciprofloxacin and furagin in acute cystitis: comparison of early immune and microbiological results. International Journal of Antimicrobial Agents, 31(2), 130-134. abstrakt⬏
- Klesiewicz, K., Karczewska, E., Nowak, P., Mrowiec, P., Skiba-Kurek, I., Białecka, J., Majka, Z., Berdzik-Kalarus, S., Budak, A., Zajdel, P. (2018).: Comparative in vitro studies of furazidin and nitrofurantoin activities against common uropathogens including multidrug-resistant strains of E. coli and S. aureus. Acta Poloniae Pharmaceutica – Drug Research, 75(3), 803-812. pełny tekst⬏
- Pharmascience. (2018). Product Monograph. pms-Nitrofurantoin. Pobrano z: https://pdf.hres.ca/dpd_pm/00048177.PDF⬏
- Pharmascience Inc. (2018). Product Monograph pms-Nitrofurantoin. Pobrano z: https://pdf.hres.ca/dpd_pm/00048177.PDF⬏