Dąb szypułkowy to jeden z bardziej charakterystycznych elementów polskich lasów. Jego drewno jest cenione ze względu na twardość i trwałość. W wierzeniach ludowych dąb szypułkowy uchodził za symbol siły i długowieczności.
Surowce
Kora dębu – Quercus cortex
Skład chemiczny
Istotnymi składnikami czynnymi kory dębu są garbniki skondensowane. Ich procentowa zawartość zależy od czasu zbioru oraz wieku drzewa. W starszych korach tworzą się nieczynne flobafeny.
Działanie
Kora dębu wykazuje działanie:
- ściągające,
- przeciwbiegunkowe,
- uszczelniające naczynia krwionośne,
- bakteriobójcze oraz przeciwdrobnoustrojowe,
- odtruwające.
Za działanie odpowiada duża zawartość garbników w korze dębu.
Zastosowanie poparte wynikami badań klinicznych
Brakuje badań klinicznych potwierdzających celowość stosowania kory dębu.
Zastosowanie jako tradycyjny produkt leczniczy roślinny
Kora dębu może być stosowana w leczeniu takich dolegliwości jak:[1]
- Biegunka. Po podaniu doustnym garbniki łączą się z białkowymi składnikami nabłonka jelitowego i powodują jego kurczenie się, wywołując efekt ściągający.
- Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej.
- Stany zapalne skóry.
- Świąd odbytu związany z hemoroidami.
Zastosowanie w medycynie ludowej
Korę dębu w medycynie ludowej stosuje się także w takich schorzeniach jak nadmierna potliwość i zatrucia pokarmowe.
Interakcje
Dąb szypułkowy może wchodzić w interakcje z lekami podawanymi dojelitowo – może spowalniać ich wchłanianie.[1]
Bezpieczeństwo stosowania
Przeciwwskazaniem do stosowania zewnętrznego wyciągów z kory dębu są duże, rozległe rany. Według monografii EMA, ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania, nie zaleca się przyjmowania preparatów z dębu przez kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz dzieci i młodzież do 18. roku życia.
Przykładowe preparaty
Leki zawierające korę dębu to:
- Kora dębu (Herbapol/FLOS/Polpharma) – zioła do zaparzania (do stosowania wewnętrznie w leczeniu łagodnych biegunek, zewnętrznie w łagodnych stanach zapalnych skóry oraz błon śluzowych gardła, jamy ustnej i odbytu).
- Quecor – tabletki (do stosowania w leczeniu łagodnych biegunek).
Z kory dębu można przygotować nasiadówki, czyli odwary do stosowania zewnętrznego. Aby je sporządzić, należy 2 płaskie łyżki stołowe (ok. 5 g) kory dębu zalać litrem zimnej wody i gotować przez 5 minut. Odstawić na 15 minut i przecedzić. Przygotowany odwar stosować jako dodatek do kąpieli (jedna pełna lub częściowa kąpiel dziennie, długość kąpieli 20 minut). Nasiadówkę prowadzi się przez trzymanie pośladków nad parującym odwarem w misce lub zanurzając je w ciepłej (nie gorącej) cieczy.
Ponadto dąb szypułkowy i wyciągi dostępne są w lekach złożonych:
- Dentosept – płyn do płukania jamy ustnej (do stosowania w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł, powierzchniowym zapaleniu przyzębia, krwawieniach z dziąseł i pomocniczo w paradontozie).
- Dentosept A – płyn z dodatkiem benzokainy, inaczej anestezyny (do stosowania w jamie ustnej w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł, aftach, odleżynach i pomocniczo w paradontozie).
- Enterosol – płyn doustny (do stosowania w leczeniu niestrawności).
- Mucosit – żel na dziąsła (do stosowania w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł, chorobach przyzębia, stanach po zabiegach na przyzębiu).
- Vagosan – zioła do sporządzania odwaru (do przemywania warg sromowych i okolic w stanach zapalnych).
- Imupret N – krople doustne i Imupret – tabletki drażowane (do stosowania pomocniczo w przeziębieniu jako preparat wzmacniający odporność).
Zobacz też: Przegląd preparatów na afty
Piśmiennictwo
