fbpx

Dlaczego nie powinno się jednocześnie stosować IKA/sartanów z diuretykiem i NLPZ? – Wyjaśniamy!

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 19/02/2024
Co może powodować jednoczesne stosowanie IKA/sartanów z diuretykiem i NLPZ? Przed czym farmaceuta powinien przestrzec pacjenta z chorobą układu krążenia, który realizuje receptę na podane leki oraz kupuje NLPZ?

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Krótka odpowiedź

Ryzyko ostrej niewydolności nerek spowodowanej działaniem NLPZ wzrasta dodatkowo u pacjentów, którzy oprócz leków moczopędnych stosują IKA lub sartany.

Wyjaśnienie

Zjawisko to w literaturze jest określane jako triple whammy (interakcja potrójnej kaskady).[1][2]

Triple whammy (potrójna kaskada)

Mechanizm triple whammy polega na tym, że:[3]

  1. Sartany lub IKA rozszerzają tętniczkę odprowadzającą krew z nefronu, przez co spada przesączanie kłębuszkowe (GFR) i tym samym maleje wydolność nerek.
  2. Diuretyki (wszystkie) prowadzą do obniżenia objętości osocza i zmniejszenia przesączania (po chwilowym wzroście diurezy), co w połączeniu z pkt. 1 uruchamia mechanizmy kompensacyjne, polegające na rozszerzeniu tętniczki doprowadzającej (za sprawą prostaglandyn) i wzroście GFR.
  3. Zastosowanie NLPZ powoduje, że ten mechanizm staje się niesprawny. Prostaglandyny nie są syntezowane (blokada COX) i wydolność nerek spada, gdyż obniża się ciśnienie przesączania.

Konsekwencją potrójnej kaskady jest wzrost ryzyka ostrej niewydolności nerek o ok. 30%, a w pierwszych 30 dniach o 80-100%.[4]

W wartościach bezwzględnych wzrost ryzyka nie jest aż tak znaczny, ale należy pamiętać, że jatrogenna (wywołana procedurami medycznymi, np. leczeniem) ostra niewydolność nerek wiąże się ze śmiertelnością na poziomie 10%.

Ryzyko wystąpienia negatywnych skutków triple whammy wzrasta u osób starszych i z niewydolną wątrobą oraz u osób odwodnionych. Przy odwodnieniu (w czasie biegunki oraz upałów) trzeba natychmiast odstawić diuretyk.

Piśmiennictwo

  1. Camin, R. M., Cols, M., Chevarria, J. L., Osuna, R. G., Carreras, M., Lisbona, J. M., Coderch, J. (2015). Acute kidney injury secondary to a combination of renin-angiotensin system inhibitors, diuretics and NSAIDS: “The Triple Whammy”. Nefrologia : publicacion oficial de la Sociedad Espanola Nefrologia35(2), 197–206. https://doi.org/10.1016/j.nefro.2015.05.021.
  2. Fournier, J-P., Sommet, A., Durrieu, G., Poutrain, J-Ch., Lapeyre-Mestre, M., Montastruc, J-L., The French Network of Regional Pharmacovigilance Centres. (2014). More on the “Triple Whammy”: antihypertensive drugs, non-steroidal anti-inflammatory agents and acute kidney injury – a case/non-case study in the French pharmacovigilance database. Renal Failure, 36(7), 1166-1168. DOI: 10.3109/0886022X.2014.917943.
  3. Thomas, M. C. (2000). Diuretics, ACE inhibitors and NSAIDs–the triple whammy. The Medical journal of Australia172(4), 184–185. https://doi.org/10.5694/j.1326-5377.2000.tb125548.x.
  4. Lapi, F., Azoulay, L., Yin, H., Nessim, S. J., Suissa, S. (2013). Concurrent use of diuretics, angiotensin converting enzyme inhibitors, and angiotensin receptor blockers with non-steroidal anti-inflammatory drugs and risk of acute kidney injury: nested case-control study. BMJ (Clinical research ed.)346, 8525. https://doi.org/10.1136/bmj.e8525.
Subskrybuj
Powiadom o
3 komentarzy
Najwyżej oceniane
Nowsze Najstarsze
Inline Feedbacks
View all comments
Katarzyna Znajdek

Artykuł dobrze wyjaśnia mechanizm interakcji. Warto o niej pamiętać w codziennej pracy z pacjentami, którzy często sami decydują o dołączeniu NPLZ.

Karolina Homa

Czy ASA w dawkach kardiologicznych powoduje takie samo ryzyko? Jak należy postąpić z pacjentami stosującymi IKA/sartan, diuretyk i ASA w dawce kardiologicznej?

FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

3
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się