Pierwsze jakiekolwiek wzmianki o pacjentach z COVID-19, u których zaobserwowano utratę smaku i węchu możemy przeczytać w badaniach przeprowadzonych w Iranie i Włoszech.
Pierwsze odnotowane przypadki utraty smaku i węchu
Badacze z Iranu zaobserwowali niepokojący wzrost osób, u których stwierdzono utratę zmysłu smaku bądź węchu od momentu wybuchu pandemii. Przeprowadzane badanie nie potwierdza, że bezpośrednią przyczyną tych zaburzeń jest COVID-19. Jednak w ostatnim czasie nie odnotowano tak znaczącego zachorowania na inne wirusy, więc mogłoby to sugerować związek z SARS-CoV-2.[1]
59 pacjentów z COVID-19, hospitalizowanych na Oddziale Zakaźnym włoskiego szpitala w Mediolanie, wzięło udział w kwestionariuszu dotyczącym zaburzeń odczuwania zmysłów. 33,9% z nich potwierdziło, że zaobserwowali u siebie utratę chociaż jednego zmysłu. U 18,6% wykazano utratę obydwóch zmysłów. Zaburzenia objawiały się częściej (91%) przed hospitalizacją, także częściej u kobiet niż mężczyzn (10/19 [52,6%] vs 10/40 [25%], p=0,036).[2]
Utrata smaku i węchu pierwszym symptomem COVID-19
W badaniu opublikowanym 12 kwietnia 2020 r. w International Forum of Allergy & Rhinology, badacze raportują kolejne dowody świadczące o związku utraty zmysłów z nowym koronawirusem.[3]
“Jak wynika z naszych badań, jeśli utraciłeś smak bądź węch, jest 10 razy bardziej prawdopodobne, że jest to objawem właśnie infekcji COVID-19 niż jakiejkolwiek innej. Najbardziej powszechną, pierwszą oznaką COVID-19 pozostaje gorączka, ale zmęczenie, tak samo jak utrata smaku i węchu są także bardzo częstymi symptomami” – tłumaczą badacze. “Wiemy, że COVID-19 jest wysoce zakaźnym wirusem. Nasze badanie pokazuje, że świadomość o pierwszym objawie zakażenia, jakim jest utrata smaku i węchu, jest niezwykle ważna.”
Badacze przeprowadzili ankietę, w której wzięło udział 1480 pacjentów. Były to osoby z grypopodobnymi objawami, a także te, które podejrzewały u siebie zakażenie COVID-19. Ze wszystkich badanych, 102 pacjentów uzyskało wynik pozytywny, potwierdzający obecność SARS-CoV-2. 1378 z badanej populacji uzyskało wynik negatywny. Badanie uwzględniało pacjentów, u których wcześniej wynik był w 59 przypadkach pozytywny, a w 203 negatywny.
Badanie miało pokazać szerokie rozpowszechnienie zaburzeń niektórych zmysłów u pacjentów, zdiagnozowanych na COVID-19. Spośród tych, którzy zgłosili utratę smaku i węchu, objaw był już bardzo poważny.
Po jakim czasie zmysły wracają?
Na szczęście, odsetek osób, które odzyskały zmysły, jest wysoki. Następowało to zwykle od 2 do 4 tygodni po przebytej infekcji.
“Nasze badanie nie tylko pokazuje, że utrata smaku i węchu jest typowa dla pacjentów z nowym koronawirusem, lecz także to, że większość chorych dosyć szybko odzyskała z powrotem zmysły. Spośród zakażonych pacjentów, którzy wcześniej utracili zmysł węchu podczas przeprowadzenia ankiety, 70% już go odzyskało. Osoby, które nie zgłosiły poprawy węchu, zostały zdiagnozowane na COVID-19 dopiero niedawno” – tłumaczą eksperci.
Powrót zmysłów zwykle wiązał się z czasem ustąpienia zakażenia. Co ciekawe, badacze odkryli, że u osób z odnotowanym bólem gardła dużo częściej wynik testu na COVID-19 był negatywny.
Aby zmniejszyć ryzyko transmisji wirusa, kontrola przesiewowa personelu i odwiedzających w UC San Diego Health obejmuje teraz również pytanie dotyczące utraty smaku bądź węchu. Jest to także jeden z markerów potwierdzający pozytywny wynik testu na nowego koronawirusa.
Inne powszechne symptomy COVID-19 to gorączka, zmęczenie, kaszel, trudności z oddychaniem. Populacją badaną były osoby z łagodniejszą infekcją COVID-19, które nie wymagały hospitalizacji. Badania wykazują, jak ważne jest zidentyfikowanie jak najwcześniejszych symptomów COVID-19 u ludzi, którzy mogą przenosić wirusa.
“Mamy nadzieję, że te odkrycia przyczynią się do wprowadzenia utraty smaku i węchu jako czynnika ryzyka COVID-19 podczas badań przesiewowych i kontroli na całym świecie” – mówią badacze. [4]
Co może być przyczyną utraty smaku i węchu u pacjentów?
Zaburzenia w odczuwaniu smaku i węchu są powszechne w infekcjach wirusowych.[5][6] Wykazano, że w modelach mysich wirusy SARS-CoV, wnikając opuszkami węchowymi, przemieszczają się przez nerw węchowy do obszarów mózgu z nim związanych.[7] Co więcej, zaobserwowano wysoką ekspresję receptora ACE2 na komórkach nabłonka błony śluzowej jamy ustnej. Receptor ACE2 jest jednym z podejrzewanych punktów uchwytu dla wirusa SARS-CoV-2 w komórce gospodarza.[8]
Pozostałe tematy dotyczące koronawirusa i COVID-19 omówiliśmy w innych opracowaniach:
- (Patrz: “Fakty na temat koronawirusa i COVID-19”.)
- (Patrz: “Okres inkubacji koronawirusa SARS-CoV-2”.)
- (Patrz: “Drogi zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2”.)
- (Patrz: “Objawy COVID-19”.)
- (Patrz: “Powikłania COVID-19”.)
- (Patrz: “Śmiertelność COVID-19”.)
- (Patrz: “Koronawirus a ciąża”.)
- (Patrz: “Koronawirus a karmienie piersią”.)
- (Patrz: “Koronawirus a dzieci”.)
- (Patrz: “Zalecenia w przypadku podejrzenia COVID-19”.)
- (Patrz: “Maseczki (maski) a COVID-19”.)
- (Patrz: “COVID-19: Podręcznik i wytyczne FIP”.)
- (Patrz: “COVID-19: Wytyczne NIA dla aptek”.)
- (Patrz: “Profilaktyka zakażeń wirusem SARS-CoV-2”.)
- (Patrz: “Płyn do dezynfekcji rąk do wykonania w aptece”.)
- (Patrz: “Interaktywna mapa zakażeń koronawirusem”.)
Piśmiennictwo
- Seyed H. et al. Coincidence of COVID-19 epidemic and olfactory dysfunction outbreak. medRxiv, 2020. pełny tekst⬏
- Giacomelli A. et al. Self-reported Olfactory and Taste Disordes in Patients With Severe Acute Respiratory Coronavirus 2 Infection: A Cross-sectional Study. Clinical Infectious Disease, 2020. pełny tekst⬏
- H. Yan C. MD et al. Association of Chemosensory Dysfunction and Covid-19 in Patients Presenting with Ifluenza-like Symptoms. International Forum of Allergy & Rhinology, 2020. abstrakt⬏
- Science Daily: Loss of smell and taste validated as COVID-19 symptoms in patients with high revovery late pełny tekst⬏
- Hummel T, Landis BN, Hüttenbrink KB. Smell and taste disorders. GMS Curr Top Otorhinolaryngol Head Neck Surg, 2011 abstrakt⬏
- D, Verdijk R, Kuiken T. The olfactory nerve: a shortcut for influenza and other viral diseases into the central nervous system. J Pathol 2015 abstrakt⬏
- van Riel Netland J, Meyerholz DK, Moore S, Cassell M, Perlman S. Severe acute respiratory syndrome coronavirus infection causes neuronal death in the absence of encephalitis in mice transgenic for human ACE2. J Virol, 2008. abstrakt⬏
- Xu H, Zhong L, Deng J, et al. High expression of ACE2 receptor of 2019-nCoV on the epithelial cells of oral mucosa. Int J Oral Sci, 2020 pełny tekst⬏