Dopamina (3,4-dihydroksyfenyloamina zapisywana w skrócie jako DA) to katecholamina pełniąca rolę neuroprzekaźnika. Jest syntetyzowana głównie w mózgu i nerkach oraz w trzustce, pęcherzykach płucnych i naczyniach krwionośnych płuc i serca. Jest wytwarzana w organizmie z prekursora L-DOPA.
Funkcje dopaminy w zależności od miejsca działania
- w układzie pozapiramidowym- odpowiada za funkcje motoryczne w tym utrzymanie napięcia mięśni i koordynację
- w układzie limbicznym- odpowiada za procesy emocjonalne, procesy poznawcze, wykazuje też wpływ na funkcje motoryczne
- w podwzgórzu – reguluje sekrecję hormonów, w tym prolaktyny i gonadotropin
- w naczyniach krwionośnych- hamuje uwalnianie norepinefryny, rozszerza naczynia
- w nerkach – zwiększa wydalanie sodu, zwiększa wydalanie moczu
- w trzustce – zmniejsza produkcję insuliny
- w układzie trawiennym- zmniejsza motorykę przewodu pokarmowego, chroni błony śluzowe jelit
- w układzie immunologicznym- zmniejsza aktywność limfocytów
Leki działające na układ dopaminergiczny wykorzystuje się m.in. w leczeniu choroby Pakinsona, uzależnień, schizofrenii, nadpobudliwości psychoruchowej, bólu czy nudności.