Synonimy: drożdże piwne, drożdże piekarnicze, brewer’s yeast

Drożdże piwne to gatunek jednokomórkowych grzybów, które używane są w przemyśle spożywczym, przede wszystkim piekarnictwie i browarnictwie. W postaci suszonej są również dostępne jako składnik suplementów diety.

Działanie i zastosowanie drożdży

Drożdże są bogatym źródłem witamin z grupy B, selenu i chromu i z tego powodu stanowią składnik suplementów diety. Ze względu na zawartość chromu mogą potencjalnie przyczyniać się do obniżenia stężenia glukozy we krwi u pacjentów z cukrzycą, a ich wpływ na aktywność układu immunologicznego może zmniejszać ryzyko infekcji. Przeprowadzone badania wykazały pewną skuteczność drożdży w cukrzycy, przeziębieniu, grypie, zespole jelita drażliwego, hipercholesterolemii, alergicznym nieżycie nosa i zespole napięcia przedmiesiączkowego.

Niewystarczające dowody na skuteczność drożdży

Brakuje wysokiej jakości badań klinicznych potwierdzających skuteczność kliniczną drożdży Saccharomyces cerevisiae. Dostępne niskiej jakości badania wykazały pewną skuteczność drożdży w takich wskazaniach jak:

• Cukrzyca – niewielkie badanie kliniczne z 2000 roku wykazało, że suplementacja drożdży piwnych zawierających chrom przez 8 tygodni wiąże się z obniżeniem stężenia glukozy poposiłkowej oraz na czczo w porównaniu z wartością wyjściową u pacjentów z cukrzycą typu II. Dzięki temu możliwe stało się zredukowanie dawki leków przeciwcukrzycowych.^[1]
• Przeziębienie i grypa – podwójnie zaślepione badanie kliniczne z randomizacją wykazało, że stosowanie suszonych drożdży w ilości 500 mg na dobę przez 12 tygodni wiąże się z statystycznie istotnym zmniejszeniem częstości występowania objawów przeziębienia i grypy o 10–20% względem placebo, lecz nie wpływa na czas trwania i nasilenie objawów choroby.^[2] Inne badanie wykazało, że u pacjentów, którzy przyjęli szczepionkę przeciwko grypie, suplementacja drożdżami nie tylko zmniejszyła częstość pojawienia się objawów, lecz również czas ich trwania.^[3]
• Zespół jelita drażliwego – metaanaliza dwóch badań klinicznych z udziałem łącznie 579 pacjentów wykazała, że przyjmowanie określonego szczepu drożdży piwnych cerevisiae CNCM I-3856 pozwala na redukcję objawów IBS takich jak ból brzucha, wzdęcia, dyskomfort w jamie brzusznej i zaburzenia perystaltyki jelit.^[4]
• Hipercholesterolemia – niewielkie badanie kliniczne z udziałem 27 pacjentów wykazało, że przyjmowanie 20 g drożdży (zawierających 48 µg chromu) dziennie przez 8 tygodni pozwala na statystycznie istotne obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego i zwiększenie poziomu HDL zarówno u pacjentów z hipercholesterolemią, jak i uczestników badania z wyjściowo prawidłowym poziomem lipidów.^[5]
• Alergiczny nieżyt nosa­ – według wstępnych dowodów klinicznych stosowanie preparatu zawierającego 500 mg drożdży piwnych przez 12 tygodni pozwala na zmniejszenie objawów przekrwienia błony śluzowej nosa i wycieku wydzieliny z nosa u pacjentów z katarem siennym, lecz nie wpływa na objawy ze strony oczu ani nasilenie kichania.^[6]
• Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) – niewielkie badanie kliniczne wykazało, że przyjmowanie produktu złożonego zawierającego m.in. drożdże i witaminy pozwala na redukcję objawów PMS względem placebo. Ze względu na zastosowanie preparatu wieloskładnikowego nie można jednak przypisać aktywności drożdżom.^[7]

Istnieje opis przypadku pacjenta, u którego 4-miesięczna suplementacja preparatem zawierającym drożdże w połączeniu z terapią wankomycyną wpłynęła na ustąpienie uprzednio nawracającego zapalenia jelita grubego wywołanego przez Clostridium difficile

Bezpieczeństwo stosowania drożdży

W badaniach klinicznych preparaty drożdży piwnych były bezpiecznie stosowane w ilościach 500 mg na dobę do 12 tygodni.^[8] U niektórych osób suplementacja wiązała się z wystąpieniem wzdęć i odczucia dyskomfortu w jelitach oraz z bólem głowy. U osób nadwrażliwych występowały reakcje alergiczne, w tym pokrzywka i wykwity skórne. U pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna przyjmowanie drożdży może nasilić objawy choroby. Z kolei chorzy przyjmujący leki immunosupresyjne powinni unikać preparatów zawierających drożdże ze względu na ryzyko chorobotwórczej kolonizacji grzybów.

Interakcje drożdży

Preparaty zawierające drożdże piwne są przeciwwskazane u pacjentów stosujących leki z grupy inhibitorów MAO (fenelzyna i tranylcypromina, które nie są dostępne w Polsce). Drożdże ze względu na zawartość chromu mogą przyczyniać się do obniżenia poziomu glukozy we krwi i nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych.

Preparaty dostępne na rynku zawierające drożdże

Drożdże piwne wchodzą w skład licznych suplementów diety, zwykle wieloskładnikowych. Wybrane preparaty porównano w tabeli poniżej.

Wybrane suplementy diety zawierające drożdże.

Piśmiennictwo

1. Bahijiri, S. M., Mira, S. A., Mufti, A. M., Ajabnoor, M. A. (2000). The effects of inorganic chromium and brewer’s yeast supplementation on glucose tolerance, serum lipids and drug dosage in individuals with type 2 diabetes. Saudi medical journal, 21(9), 831–837.⬏
2. Moyad, M. A., Robinson, L. E., Zawada, E. T., Kittelsrud, J., Chen, D. G., Reeves, S. G., Weaver, S. (2010). Immunogenic yeast-based fermentate for cold/flu-like symptoms in nonvaccinated individuals. Journal of alternative and complementary medicine (New York, N.Y.), 16(2), 213–218. https://doi.org/10.1089/acm.2009.0310⬏
3. Moyad, M. A., Robinson, L. E., Zawada, E. T., Jr, Kittelsrud, J. M., Chen, D. G., Reeves, S. G., Weaver, S. E. (2008). Effects of a modified yeast supplement on cold/flu symptoms. Urologic nursing, 28(1), 50–55.⬏
4. Cayzeele-Decherf, A., Pélerin, F., Leuillet, S., Douillard, B., Housez, B., Cazaubiel, M., Jacobson, G. K., Jüsten, P., Desreumaux, P. (2017). Saccharomyces cerevisiae CNCM I-3856 in irritable bowel syndrome: An individual subject meta-analysis. World journal of gastroenterology, 23(2), 336–344. https://doi.org/10.3748/wjg.v23.i2.336⬏
5. Elwood, J. C., Nash, D. T., Streeten, D. H. (1982). Effect of high-chromium brewer’s yeast on human serum lipids. Journal of the American College of Nutrition, 1(3), 263–274. https://doi.org/10.1080/07315724.1982.10718995⬏
6. Moyad, M. A., Robinson, L. E., Kittelsrud, J. M., Reeves, S. G., Weaver, S. E., Guzman, A. I., Bubak, M. E. (2009). Immunogenic yeast-based fermentation product reduces allergic rhinitis-induced nasal congestion: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Advances in therapy, 26(8), 795–804. https://doi.org/10.1007/s12325-009-0057-y⬏
7. Facchinetti, F., Nappi, R. E., Sances, M. G., Neri, I., Grandinetti, G., Genazzani, A. (1997). Effects of a yeast-based dietary supplementation on premenstrual syndrome. A double-blind placebo-controlled study. Gynecologic and obstetric investigation, 43(2), 120–124. https://doi.org/10.1159/000291836⬏
8. Natural Medicines. (2019). Brewer’s Yeast. Aktualizacja: 11.03.2019.⬏