E-papierosy zyskały sporą popularność wśród osób starających się ograniczyć palenie tradycyjnych papierosów lub całkowicie zerwać z nałogiem. Wielu użytkowników e-papierosów postrzega je jako bezpieczniejszą alternatywę dla standardowych papierosów. Jako argumenty podają ograniczoną ilość składników w porównaniu z wyrobami tytoniowymi. W e-papierosach stosuje się “e-liquid”, który zawiera nikotynę, glikol propylenowy, glicerynę i zwykle dodatki aromatyzujące. Ciecz jest podgrzewana w celu wytworzenia aerozolu, który następnie jest wdychany przez użytkownika.[1] Utarło się przekonanie, że e-papierosy wywołują mniej szkód i są bezpieczniejszą opcją.
29 kwietnia 2020 r. w Journal of the American Heart Association opublikowano badanie przekrojowe, którego celem było porównanie funkcji naczyniowej palaczy wyrobów tytoniowych, użytkowników e-papierosów, z jednoczesnym stosowaniem wyrobów tytoniowych i bez.[2] Badania przekrojowe są rodzajem badań obserwacyjnych, w których brak jest interwencji badacza. Określa się w nich związek pomiędzy występowaniem określonej choroby a ekspozycją na dany czynnik w określonej populacji i jednym punkcie czasowym.[3]
Zgromadzono dane ponad 400 kobiet i mężczyzn w wieku od 21. do 45. r. ż., u których nie stwierdzono chorób serca i czynników ryzyka chorób układu krążenia. 94 z nich to osoby niepalące, 285 paliło tradycyjne papierosy, 36 używało e-papierosów, a 52 badanych paliło zarówno e-papierosy jak i te tradycyjne. Wszyscy użytkownicy e-papierosów w przeszłości palili wyroby tytoniowe.
Stwierdzono, że u palaczy, którzy przestawili się na e-papierosy, a także palaczy zarówno tradycyjnych papierosów i e-papierosów stwierdzono usztywnienie tętnic, czyli zmniejszenie elastyczności ich ścian. Usztywnienie tętnic może powodować uszkadzanie małych naczyń krwionośnych, w tym naczyń włosowatych, co dodatkowo obciąża serce. Badacze dodają, że komórki śródbłonka wyścielającego naczynia krwionośne były w takim samym stopniu uszkodzone, niezależnie od tego czy osoby paliły tradycyjne papierosy, e-papierosy czy oba rodzaje naraz. W komórkach śródbłonka osób palących e-papierosy wytwarzane jest mniej tlenku azotu w porównaniu do osób, które nie palą żadnych papierosów. Powstają też reaktywne formy tlenu, poważnie uszkadzające komórki.
Tlenek azotu oddziałuje na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, bierze udział w regulacji prawidłowego przepływu i ciśnienia krwi. Jego zdolność rozszerzania naczyń krwionośnych została wykorzystane w leczeniu licznych chorób układu sercowo-naczyniowego. Przypomnijmy, że donorem tlenku azotu jest nitrogliceryna – lek rozszerzający naczynia krwionośne, stosowany w dusznicy bolesnej:
- (Patrz: “Nitraty”.)
- (Patrz: “Leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca”.)
Autorzy badania zwracają uwagę, że należałoby przeprowadzić badania w dłuższym okresie, aby zbadać czy uszkodzenie tętnic spowodowane paleniem samych e-papierosów zmienia się w czasie. Osoby próbujące zerwać z nałogiem przez przestawienie się na palenie e-papierosów mogą myśleć, że nie powodują one aż takich szkód dla organizmu. To badanie pokazuje jednak, że pomimo braku spalania, do organizmu dostają się związki, które tak samo uszkadzają naczynia krwionośne jak zwykłe papierosy tytoniowe.
– Nie widzimy żadnych dowodów na to, aby elektroniczne papierosy były zdrowszą alternatywą dla tradycyjnych – mówią badacze.[4][5]
Podczas obecnej pandemii COVID-19 ważne jest, aby wiedzieć, że zarówno palenie wyrobów tytoniowych, jak i e-papierosów prowadzi do uszkodzenia płuc i może pogarszać zapalenie płuc. (Patrz: “Czy palenie papierosów jest czynnikiem ryzyka COVID-19”.)
Piśmiennictwo
- FDA: Vaporizers, E-cigarettes, and other Electronic Nicotine Delivery System (ENDS) pełny tekst⬏
- Fetterman J.L., et al. Alterations in Vascular Function Associated With the Use of Combustible and Electronic Cigarettes. Journal of the American Heart Association, 2020. pełny tekst⬏
- Polski Instytut Evidence Based Medicine: Słownik EBM pełny tekst⬏
- Drugs.com: E-cigarettes as Bad for Arteries as Regular Smokes, Study Finds. 2020. pełny tekst⬏
- Science News: Vaping may damage the heart just as smoking does. 2020. pełny tekst⬏
Ale clickbait! 😉
Czekałem na Twój komentarz do newsa. 🙂
Przypomniały mi się przełomowe badania amerykańskich naukowców sprzed kilku lat, że jajka są gorsze od palenia. Wychodzi na to, że to palenie nie takie złe hehe Niech się teraz eksperci zdrowia publicznego tłumaczą z tego, że ich szacunki odnośnie 95% mniejszej szkodliwości e-papierosów się trochę rozjechały!