fbpx

Recepta farmaceutyczna, pro auctore i pro familiae – Kompendium

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 31/03/2020
Farmaceuta może teraz wystawić recepty farmaceutyczne na luźniejszych zasadach i bez wymogu wydania najmniejszego opakowania w aptece oraz recepty refundowane na siebie.

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Doczekaliśmy się ogromnej zmiany przepisów nadających farmaceutom nowe uprawnienia. W skrócie, możemy od 1 kwietnia 2020 r. wystawiać:

  • recepty farmaceutyczne pacjentom bez warunku, że zagrożenie jego zdrowia musi wystąpić nagle, i bez wymogu wydania najmniejszego opakowania w aptece,
  • recepty refundowane na siebie (pro auctore) i rodzinę (pro familiae), bez podania przyczyny.

Poniżej wyjaśniamy szczegóły.

Recepty refundowane i recepty farmaceutyczne

Nowe uprawnienia nadano w związku z epidemią COVID-19, w ramach Ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Czytamy w niej:

4. Farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu może wystawić receptę dla osoby, o której mowa w art. 95b ust. 3, albo receptę farmaceutyczną – w przypadku zagrożenia zdrowia pacjenta, do których stosuje się następujące zasady: (..)

Zatem możemy wystawiać:

Jakie leki może zapisać farmaceuta?

W dalszej części czytamy:

2) może być wystawiona na produkty lecznicze o kategorii dostępności Rp, z zastrzeżeniem produktów leczniczych zawierających środki odurzające, substancje psychotropowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii;

Tu znikł wcześniejszy zapis: “lub Rpz w ilości jednego najmniejszego dostępnego w aptece opakowania produktu leczniczego dopuszczonego do obrotu…”, zatem rozumie się, że:

  • nie musimy już wydawać najmniejszego opakowania w aptece (ile więc można wydać? – o tym niżej),
  • jak wcześniej, nie możemy wydawać na receptę farmaceutyczną leków zawierających substancje z wykazu N, a także z wykazu P (ale już nie prekursory I kategorii),
  • nadal możemy wydać lek zawierający substancję z wykazu A (o czym chyba nie każdy wiedział…),
  • nadal wydajemy lek w takiej dawce, jaką pacjent potrzebuje (a nie najmniejszej zarejestrowanej!),
  • nie możemy już wydać leku o kat. Rpz (na receptę do zastrzeżonego stosowania) – czyli których i tak raczej nie wydawaliśmy.

Dalej czytamy, że recepta:

3) zawiera dane, o których mowa w art. 96a ust. 1 z wyłączeniem pkt 5 lit. b, oraz przyczynę wydania – w przypadku recepty farmaceutycznej;

Z wyłączeniem pkt 5 lit. b, czyli bez możliwości określenia daty realizacji recepty „od dnia”.

Recepta pro auctore i pro familiae refundowana

Następnie czytamy, że:

4) recepta jest realizowana z odpłatnością 100%, z wyjątkiem recept wystawionych dla osób określonych w art. 95b ust. 3;

Recepta farmaceutyczna jest nadal receptą pełnopłatną (na 100%), natomiast recepty na siebie i na rodzinę są refundowane (to te opisane w art. 95b ust. 3 Prawo farmaceutyczne).

  • Przez rodzinę rozumie się tu:
    • małżonka,
    • osobę pozostającą we wspólnym pożyciu (czyli partnera/partnerkę),
    • krewnych lub powinowatych w linii prostej (czyli to rodzic, dziecko, babcia, dziadek, pradziadek, wnuk, teść itd.)
    • krewnych w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa osoby wystawiającej (będzie to brat, siostra, bratanek, siostrzeniec itd). (Patrz: Którym członkom rodziny można wystawić receptę pro familiae?”.)

W jakiej ilości można wydać preparat?

Specustawa odsyła nas tu do ustawy Prawo farmaceutyczne:

6) przepisy art. 96a ust. 4–5 stosuje się odpowiednio.

Czyli odsyła tu nas do uprawnień pielęgniarek i położnych, ust 4 i 5 Prawa farmaceutycznego. Możemy więc wypisać receptę:

  • w formie papierowej na lek na 120 dni (wyliczone z dawkowania),
  • w formie elektronicznej na 180 dni kuracji według zapisanego sposobu dawkowania,
  • na środek antykoncepcyjny w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego (na 60 dni w przypadku recepty papierowej i 180 w przypadku elektronicznej).

Ewidencja recept pro auctore i pro familiae

Wypisując recepty pro auctore i pro familae, tworzymy dokumentację w formie wykazu.

  • Wykaz wystawionych recept pro auctore i pro familiae musi zawierać:
    • numer kolejny wpisu i datę wystawienia recepty;
    • numer PESEL pacjenta, jeżeli został nadany, w przypadku noworodka – numer PESEL matki, a w razie braku numeru PESEL – rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;
    • rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego lub urazu;
    • międzynarodową lub własną nazwę preparatu oraz postać (jeśli występuje w więcej niż jednej) i dawkę (jeśli jest więcej niż jedna na rynku)
    • ilość leku,
    • dawkowanie.

Piśmiennictwo

  1. USTAWA z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. pełny tekst
Subskrybuj
Powiadom o
20 komentarzy
Najwyżej oceniane
Nowsze Najstarsze
Inline Feedbacks
View all comments
Sylwia Bielawiec

Słuchajcie, zapytam tutaj, bo czuję, że nie radzę sobie z naszymi nowymi uprawnieniami. Tzn. ciągle w głowie siedzi to nagłe zagrożenie zdrowia. I nie umiem się odnaleźć. Pacjenci myślą, że teraz ich zdiagnozuję. Inni z kolei myślą, że wypiszę wszystko. Czasami mam problem z wpisywaniem powodów.
1. “Lekarz nie przyjmuje, a ja mam anginę, potrzebuję antybiotyk”. Ok, sama ocena na podstawie objawów nie jest skomplikowana, ale przecież do gardła mu nie zajrzę, węzłów chłonnych nie ocenię. Wystawiać czy nie wystawiać?
2. “Furagina mi nie pomaga (o prawidłowe dawki pytałam), w tamtym roku też miałam zakażenie, to mi lekarz wypisał Cipronex. A słyszałam, że teraz już nie muszę do lekarza, bo panie też wystawiają recepty.” Co byście zrobili?
3. “Mam przewlekłe nerwobóle, a słyszałem że pani teraz też wypisuje recepty, to ja poproszę Biofenac i Neurovit, bo to cały czas biorę.” Jak to uzasadnić?
4. “Poproszę Stieprox”. “Aaa. to na receptę. A może mi pani wystawić, bo nie chcę takimi drobnostkami lekarza obciążać.”. Nooo w sumie prawda. Ale jaki powód?
Potrzebuję waszych przykładów to może się pozbieram. Dzięki!

Konrad Tuszyński

Sylwia, nagraliśmy taki film, który może być pomocny: https://pogadanki.farm/jaki-powod-wpisac-na-recepcie-farmaceutycznej-kiedy-nie-wystawiac/ właśnie o wypisywaniu tych powodów. 🙂
Co do Twoich konkretnych przypadków:

Ad 1. Właśnie to jest powód odmowy – „nie jestem w stanie Pana/Panią zbadać, żeby ocenić, czy ma pani infekcję bakteryjną, czy przeziębienie, może zrobić to lekarz. Bez badania może okazać się, że przyjmie pani antybiotyk niepotrzebnie, co wiąże się z efektami ubocznymi takimi jak…” Tak poza konkursem, angina paciorkowcowa ustępuje samoistnie, antybiotyki podaje się, żeby zmniejszyć ryzyko powikłań (które, jeśli pacjent nie jest osobą starszą, są bardzo rzadkie https://www.bmj.com/content/335/7627/982).
Pacjent może jednak wykonać szybki test (strep test), aby potwierdzić zakażenie paciorkowcem i wtedy przy charakterystycznych objawach można rozważyć wystawienie recepty farmaceutycznej, wpisując jako powód, że niewydanie leku mogłoby skutkować zaostrzeniem infekcji i powikłaniami.

Ad 2. Wyjaśniamy, że „lekarz wtedy mógł mieć konkretny powód, dla którego zapisał akurat cyprofloksacynę, a teraz sytuacja może być inna, a przy tym jest to chemioterapeutyk obarczony ryzykiem efektów ubocznych i interakcji i nie chciałabym Pani zaszkodzić.”
Jeśli decydujemy się wystawić receptę farmaceutyczną, to powód jest taki, że przy braku leczenia istnieje ryzyko powikłań, czyli zakażenia górnych dróg moczowych.

Ad 3. Powód wystawienia jest taki, że brak leczenia może znacząco odbić się na zdrowiu pacjenta, bo obniży jego jakość życia.

Ad 4. Powód jest taki, że pacjent miał łupież lub łojotokowe zapalenie skóry (wiesz z wywiadu), inne leki nie są skuteczne, a bez leczenia nie wyleczy grzybicy.

Myśl o formułowaniu powodu w ten sposób: (1) mogę wydać lek w przypadku zagrożenia zdrowia, (2) muszę więc ustalić, jakie jest to zagrożenie zdrowia, (3) wpisuję w uzasadnieniu, co by było, gdybym leku nie wydała – to jest Twój powód.

Sylwia Bielawiec

Dziękuję za konkrety. Ostatnie zdanie jest bardzo cenne i zdecydowanie upraszcza. Dzięki!

Jadwiga Pankowska

Czy istnieje jakaś instrukcja jak wystawić e-receptę refundowaną pro auctore i pro familiae ?

Paulina Front

Jeszcze nie, bo nie ma póki co takiej możliwości technicznej.

Magdalena Poniewierska

W którym miejscu przy wystawianiu e-recepty farmaceutycznej należy wpisać dawkowanie? W przyczynie wydania leku?

Diana Ziemiańska-Czach

Czy w takim przypadku dobrze rozumiem i nie mogę wystawić recepty dla siostry męża?

Konrad Tuszyński

Tak, zgadza się.

Anna Grzybowska

Czy mamy jakieś ograniczenia jeśli chodzi o grupy leków? Tzn, czy mogę wystawić sobie lub rodzinie psychotrop, narkotyk, antykoncepcję czy są jakieś listy “zakazane”?
Czy zapis “może być wystawiona na produkty lecznicze o kategorii dostępności Rp, z zastrzeżeniem produktów leczniczych zawierających środki odurzające, substancje psychotropowe” dotyczy tylko recept farmaceutycznych wystawianych dla pacjenta, czy też dla rodziny?

Jestem na dłuższym urlopie, wolę was spytać niż potem mieć kłopoty z kontrolą z NFZ 🙂

Konrad Tuszyński

Cześć Aniu!
Ograniczenia są wspólne dla recept farmaceutycznych oraz PA/PF i jest to wykaz N (odurzające) oraz IV-P (“psychotropy”). Czyli psychotropu i narkotyku nie wypiszemy nawet sobie.
Antykoncepcję można wypisać w ramach kontynuacji i tylko na 60 dni. Inne leki można nawet ordynować (ale nikt na ten moment nie potrafi określić, jak miałaby wyglądać dokumentacja takiego rozpoznania np. anginy przez farmaceutę). Żeby nie mieć kłopotów z NFZ, dobrze byłoby mieć od rodziny ksero dokumentacji, że ktoś leczy się na konkretne choroby.
Wiele z niejasności dopiero się wyklaruje.

Anna Grzybowska

Dziękuję 🙂

Agnieszka Sawicka

Hej,
mam pytanie o kontynuacje zlecenia na antykoncepcję? Czy w takim razie powinnam mieć jakaś swoją dokumentacje od lekarza? jak dana kontynuacje udowodnić?
Chcialam zapytać tez o wystawianie przez nas recept na prekursory I kategorii bo w artykule jest napisane ze nie możemy, a w innym gdzie jest porównanie recept wystawianych przez farmaceutów pielęgniarki lekarzy ze możemy 🙂 wiec jak?

Joanna Rozegnał

Czy lege artis, chcac wypisywac rp refundowane nalezy poza wykazem recept prowadzić jakis rodzaj dokumentacji medycznej siebie/rodziny?

Konrad Tuszyński

Wygląda na to, że na razie za dokumentację medyczną ma robić ten wykaz określony w ustawie.

Emil Gawron

Hmm to na jakiej podstawie będą sprawdzać przynależne zniżki?

Dorota Tomczak-Mańkowska

Rozpoznanie choroby ???

Konrad Tuszyński

W aptece tylko wywiad. Niedlugo takze wglad w dokumentacje medyczna (pacjent wyraza zgodę potwierdzajac kodem z sms).

Małgorzata Słowik

Witam, jeśli do pacjenta (dziadka męża) przyjeżdża pogotowie, ratownik zaleca antybiotyk ale w obecnej sytuacji odradza pobyt w szpitalu a sam nie może wystawić recepty, czy ja jako farmaceuta mogę wystawić taką receptę bez żadnej dokumentacji medycznej?

Konrad Tuszyński

Do wystawiania rp. farm nie potrzeba żadnej dokumentacji medycznej. Dokumentacja potrzebna jest w razie ewentualnych nieprzyjemności związanych z roszczeniami/oskarżeniami.

Anna Sznycer

Czy na recepcie farmaceutycznej dla pacjenta można wypisać antykoncepcję ? Czy to można uargumentować?

FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

Inne o wskazaniach:

20
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się