Wystawianie recept przez osoby do tego uprawnione regulowane jest przez kilka aktów prawnych.
Poniżej zestawienie różnych grup produktów i możliwości wystawienia na nie recept lub zapotrzebowań przez poszczególne grupy osób uprawnionych do ich wystawienia.[1][2][3][4][5][6] (Patrz: “Farmaceuci mogą już wystawiać refundowane recepty na siebie i rodzinę oraz przepisywać leki pacjentom na nowych zasadach”.)
| Farmaceuci | Lekarze | Pielęgniarki i położne | Lekarz weterynarii | Felczerzy | |
|---|---|---|---|---|---|
| Leki Rp (nie zaliczone do żadnej z poniżej wymienionych grup) | recepty | recepty i zapotrzebowania | recepty i zapotrzebowania | recepty weterynaryjne dla zwierząt lub „pro usum proprium” | recepty |
| Leki Rpz | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania | nie mogą być wystawiane | recepty weterynaryjne dla zwierząt lub „pro usum proprium” | recepty |
| Leki LZ | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania | nie mogą być wystawiane | recepty weterynaryjne dla zwierząt lub „pro usum proprium” | recepty |
| Leki z importu docelowego | nie mogą być wystawiane | recepty | nie mogą być wystawiane | nie mogą być wystawiane | nie mogą być wystawiane |
| Preparaty immunologiczne | nie mogą być wystawiane | recepty | nie mogą być wystawiane | nie dotyczy | recepty |
| Preparaty antykoncepcyjne | recepty (tylko jako kontynuacja) | recepty | recepta (tylko jako kontynuacja) | nie dotyczy | recepty |
| Leki psychotropowe | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania na środki odurzające i środki psychotropowe | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania na środki odurzające i środki psychotropowe | recepty – tylko na substancje gr.IV-P |
| Leki odurzające | nie mogą być wystawiane | recepty Rpw i zapotrzebowania na środki odurzające i środki psychotropowe | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania na środki odurzające i środki psychotropowe | recepty – tylko na substancje gr.III-N |
| Prekursory kat.I | recepty | recepty i zapotrzebowania | recepty i zapotrzebowania | recepty i zapotrzebowania | recepty |
| Leki bardzo silnie działające | recepty | recepty i zapotrzebowania | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania | nie mogą być wystawiane |
| Leki recepturowe | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania | recepta tylko jako kontynuacja | recepty i zapotrzebowania | nie mogą być wystawiane |
| Wyroby medyczne | nie mogą być wystawiane | recepty, zapotrzebowania i wnioski | recepty, zapotrzebowania i wnioski | recepty | recepty i wnioski |
| Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego | nie mogą być wystawiane | recepty i zapotrzebowania | recepty i zapotrzebowania | recepty | recepty |
Zobacz też:
Piśmiennictwo
- Ustawa z dnia 6 września 2001r. Prawo Farmaceutyczne tekst jednolity pełny tekst .pdf⬏
- Ustawa z dnia 15 lipca 2011r. o zawodzie pielęgniarki i położnej tekst jednolity pełny tekst .pdf ⬏
- Ustawa z dnia 20 lipca 1950r o zawodzie felczera tekst ujednolicony pełny tekst .pdf⬏
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 maja 2003r. w sprawie wystawiania przez lekarzy weterynarii recept na produkty lecznicze lub leki recepturowe przeznaczone dla ludzi, które będą stosowane u zwierząt pełny tekst .pdf⬏
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 października 2018r. w sprawie zapotrzebowań oraz wydawania z apteki produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych pełny tekst .pdf⬏
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2006 r. w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje pełny tekst .pdf⬏
Przepisy dotyczące wystawiania recept PA/PF przez farmaceutów nie są precyzyjne. Zapis w ustawie odsyła w przypadku antykoncepcji do wystawiania recept przez pielęgniarki i położne (na 60dni jako kontynuacja zlecenia lekarskiego). Nie jest również jasne czy farmaceuci mogą wystawiać recepty PA/PF na leki, które wcześniej nie zostały zlecone przez lekarza, gdyż nie mają uprawnień do diagnozowania a co za tym idzie do samodzielnego leczenia.
W przypadku antykoncepcji przy wystawianiu recept PA/PF należy więc ograniczyć się do tych produktów, które wcześniej zalecił lekarz w ilości na nie więcej niż 60 dni.
Dzień dobry, proszę o wyjaśnienie możliwości przepisywania prekursorów kat. I przez wszystkie grupy zawodowe związane z lecznictwem (w załączonej tabeli). Do tej pory sądziłam, że mogą być one przepisywane tylko przez lekarzy (np. leki zawierające efedrynę). Dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam
Dzień dobry
Poniżej załączam fragment tekstu z ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej. Wynika z niego, że pielęgniarki i położne nie mogą wystawiać recept na leki zawierające środki odurzające, substancje psychotropowe oraz leki z wykazu A. Leki zawierające prekursory mogą być wystawione na recepcie będącej kontynuacją zlecenia lekarskiego.
“W ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo samodzielnie:
1) ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty,
2) ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty
– jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.”
W w/w art. 15a. jest zapis: ordynować leki zawierające OKREŚLONE subst. czynne. Rozporządzenie z 2018 określa te substancje czynne odnosi się do tego art. Jest to katalog zamknięty. Na podst. tego przepisu nie mogą ordynować Aqua pro inj czy innych niewymienionych.
Czy mogę opublikować te tabelkę na grupie FB Recepty, pielęgniarki i położne?
Czy można w aptece otwartej sprzedawać leki LZ? (tutaj jest napisane recepty i zapotrzebowania). Wg moich informacji nie możemy tego robić – byłabym wdzięczna za odpowiedź
Odpowiedź na Pani pytanie będzie tematem osobnego artykułu.
Cześć, w sprawie antykoncepcji – cytując ostatni artykuł Q&A – “Farmaceuta ma prawo wypisać receptę “pro auctore” lub “pro familiae” również na antykoncepcję. Recepta taka powinna jednak zostać wypisana jako kontynuacja leczenia.”.
Jak w końcu jest z tą kwestią? Jak rozumiemy kontynuację?
Dzień dobry. Czy felczer nie może wystawić recepty na lek recepturowy? Na stronie nfz http://www.nfz-warszawa.pl/dla-swiadczeniodawcow/recepty-leki-apteki/informacje-ogolne/ogolne-zasady-wystawiania-recept/ felczer może wystawić podwójną ilość leku recepturowego. Dziękuję za odpowiedź.
Dzień dobry
Kierując się zapisem art.4 ustawy o zawodzie felczera może on wystawiać recepty na produkty lecznicze dopuszczone do obrotu więc nie dotyczy to leków recepturowych.
“Art. 4. 1. Felczer lub starszy felczer mają prawo przepisywać produkty lecznicze, które są dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem leków bardzo silnie działających oraz niektórych środków odurzających i psychotropowych, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, oraz wyroby medyczne, wyroby medyczne do diagnostyki in vitro, wyposażenie wyrobów medycznych, wyposażenie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro..”
Mało informacji nr zapotrzebowań.
Temat zapotrzebowań na pewno pojawi się jeszcze na portalu. 🙂 Więcej możesz przeczytać na przykład tutaj.
‘@Jerzy, Ryszard Krukowski Oczywiście, można podesłać link. 🙂
Farmaceuta na pewno nie może wystawiać recept na szczepionki?
Z zapisów w Prawie Farmaceutycznym art.96 ust. 4 w zakresie wystawiania przez farmaceutę recept PA i PF wynika, że recepta wystawiona przez farmaceutę:
2)może być wystawiona na produkty lecznicze o kategorii dostępności Rp, z zastrzeżeniem produktów leczniczych zawierających środki odurzające, substancje psychotropowe…
6)przepisy art. 96a ust. 4-5 stosuje się odpowiednio
zaś z definicji w art. 2 ustawy produktem leczniczym-jest substancja lub mieszanina substancji…
Z powyższych zapisów wynika, że farmaceuta nie może wystawić recepty na produkt immunologiczny
art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, produktem leczniczym jest substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne.
wg mnie szczepionka podchodzi pod tą definicję
Niejasności związane z wystawianiem przez farmaceutów recept PA/PF oraz recept farmaceutycznych wynikają między innymi z tego, że zapisy o możliwości wystawiania takich recept pojawiły się tylko w ustawie Prawo Farmaceutyczne a nie ma aktów wykonawczych, które mogłyby doprecyzować na co farmaceuta może wystawić receptę zarówno refundowaną jak i nierefundowaną. W ustawie spośród produktów leczniczych mamy wydzieloną grupę produktów immunologicznych, na które obowiązuje inny termin realizacji recepty gdy przygotowywane są na indywidualne zapotrzebowanie. Czy należy preparaty immunologiczne wydzielać również w przypadku rozstrzygania na co farmaceuta może wystawić receptę?
Chcąc jednak rzetelnie odpowiedzieć na Pana pytanie skonsultowałam moje stanowisko z paroma farmaceutami. Przeważał pogląd, że moja ostrożność dotycząca wystawiania recept na szczepionki jest przesadna. Mam nadzieję, że przyjdzie taki moment, że przepisy będą precyzyjnie wskazywać co jest dozwolone a co nie i takie rozważania nie będą potrzebne.
Czy oby na pewno pielęgniarki mogą wypisywać kontynuację leków recepturowych? NFZ kwalifikuje takie recepty jako błędne i odmawia refundacji. Zgodnie ze stanowiskiem z dnia 13 marca 2018 r. Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia.
19.10.2018r Departament Pielęgniarek i Położnych przy Ministerstwie Zdrowia udzielił odpowiedzi na takie pytanie potwierdzając możliwość wystawiania recept na leki recepturowe jako kontynuację zlecenia lekarskiego przez pielęgniarki i położne.
Znam to stanowisko Departamentu, ale jest ono ponoć niewiążące dla NFZ, który w dalszym ciągu uważa takie recepty za błędne.