Już jakiś czas temu zauważyłam, że palenie przestało być modne. Bardzo wielu osobom przeszkadza towarzystwo palaczy i nieciekawy zapach włosów nawet po krótkiej chwili przebywania w towarzystwie palących. Nie wspominając nawet o skutkach zdrowotnych biernego palenia. Właśnie dlatego zrobiło się to tak niepopularne i często palacze są w pewien sposób odrzucani przez społeczeństwo. Nie jest to jednak jedyny powód, dla którego ludzie chcą rzucić palenie. Innymi są między innymi istniejąca choroba bądź chęć posiadania dziecka. Niezależnie jednak od powodu, brytyjska apteka zawsze przychodzi z pomocą.
Pomoc farmaceuty w Anglii nie polega jednak na namawianiu palaczy do zaprzestania palenia. Musi być to w pełni decyzja samego zainteresowanego i właściwie to on sam decyduje, czy i jak chce rzucić palenie. Specjalnie wyszkolony farmaceuta pełni rolę doradcy.
Pacjent zgłaszający się do apteki, aby skorzystać z darmowej usługi smoking cessation (nazwa usługi może być różna w zależności od apteki) może spodziewać się pomocy na wielu płaszczyznach. Pierwsze spotkanie polega na rozmowie, podczas której farmaceuta za pomocą specjalnie przygotowanego testu określa stopień uzależnienia (Kwestionariusz Fagerströma). Pacjent dowiaduje się wiecej na temat istoty uzależnień, sposobów leczenia oraz metod pozwalających powstrzymać się od palenia. Nie brakuje także porad motywacyjnych oraz obliczania zaoszczędzonych pieniędzy, które można wydać na coś bardziej przydatnego, a przynajmniej zdrowszego (zakłada się, że paczka papierosów kosztuje średnio 9 funtów). Bardzo ważne jest, aby zapoznać pacjenta ze wszystkimi zaletami rzucenia palenia, tak aby sam był przekonany o słuszności takiej decyzji.
Palaczowi wydawany jest specjalny kalendarz, w których zapisuje swoje postępy. Podczas takiej rozmowy pacjent sam określa, czy jego celem jest rzucenie palenia, czy może wypalanie mniejszych ilości, a także: czy chciałby skorzystać z oferty NRT – Nicotine Replacement Therapy (nikotynowa terapia zastępcza, NTZ) oraz jak często i w jaki sposób będzie kontaktował się z farmaceutą. Możemy więc zauważyć tutaj pewną dowolność, co powoduje, że palacz ma pełną kontrolę nad swoimi decyzjami, ale również ponosi pełną odpowiedzialność, co przekłada się na lepsze efekty terapeutyczne w przypadku rzucania palenia. Kolejne spotkania (lub rozmowy telefoniczne) opierają się głównie na kontrolowaniu efektów, wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości oraz motywowaniu pacjenta.
Sama usługa jest bezpłatna, jednak jeśli pacjent życzy sobie skorzystać z nikotynowej terapii zastępczej lub leków na receptę – oczywiście musi za to zapłacić. Idea korzystania z NRT jest bardzo dobra, ponieważ zakłada pomoc pacjentowi w ograniczeniu palenia, aż do całkowitego rzucenia nałogu. Na rynku dostępnych jest wiele różnych postaci leku, tak więc dla każdego pacjenta można dobrać odpowiedni preparat w zależności od stopnia uzależnienia oraz indywidualnych preferencji przyjmowania leku. Do wyboru mamy gumy, plastry, inhalatory, spraye, lingwetki oraz tabletki. Czasem jednak okazuje się, że preparaty dostępne bez recepty nie są odpowiednie i pacjent powinien skontaktować się z lekarzem. W Anglii istnieją internetowe przychodnie, które po krótkiej konwersacji wystawiają receptę na Champix zawierający wareniklinę (zażywa się go zwykle przez 12 tygodni, czasem dłużej). Tak więc pacjent nie musi specjalnie wybierać się do lekarza. Dostępnym lekiem jest również Zyban (bupropion), jednak w tym przypadku konieczna jest pełna konsultacja lekarska. Oba produkty stosowane są typowo w leczeniu uzależnienia nikotyną.
W Polsce również dostępne są leki wspomagające rzucenie palenia. Niestety nie jest to połączone z pełnym wsparciem pacjenta oraz motywowaniem go do osiągnięcia postawionego sobie celu. A nawet jeśli, to nasz NFZ nie pokrywa kosztów czasu poświęconego pacjentowi przez farmaceutę. Może polskiemu płatnikowi nie opłaca się, by obywatele przestali palić? Jakie jest Wasze zdanie na ten temat? ☺
Gotowy do wypełnienia z pacjentem kwestionariusz Fagerströma znajduje się w osobnym artykule. (Patrz: “Interaktywny kwestionariusz Fagerströma”.)
