Atomoksetyna (Strattera) to lek działający na ośrodkowy układ nerwowy. Jest inhibitorem wychwytu zwrotnego noradrenaliny (NERI). Stosowany jest głównie w leczeniu nadpobudliwości ruchowej (ADHD) z deficytem uwagi,^[1] szczególnie u dzieci w wieku 6 lat i starszych. Jest także wykorzystywany do leczenia zespołu Tourette’a.^[2]

Jakich informacji udzielić o dawkowaniu?

Dostępne dawki atomoksetyny to: 10mg, 18 mg, 25 mg, 40 mg i 60 mg.

Atomoksetynę zazwyczaj przyjmuje się raz dziennie, rano, niezależnie od posiłku. U chorych, u których nie widać poprawy można stosować go dwa razy dziennie, rano oraz późnym popołudniem lub wczesnym wieczorem.^[3]

Dawkowanie rozpoczyna się od całkowitej dawki dobowej wynoszącej 40 mg. Taką dawkę należy utrzymywać przez 7 dni. Dawka podtrzymująca wynosi 80mg – 100 mg.

Na czym się skupić edukując pacjenta o leku lub chorobie?

Atomoksetyna pomaga zwiększyć koncentrację i samoocenę.

Czy leczenie przynosi efekty?

Leczenie zaczyna się od najmniejszych dawek, jeżeli nie przynosi efektów, dawkę stopniowo zwiększa się w odstępach tygodniowych. Cały proces doboru odpowiedniej dawki trwa do momentu uzyskania poprawy.

Jakich działań niepożądanych można się spodziewać?

Do najczęstszych działań niepożądanych atomoksetyny należą: zmniejszenie łaknienia (aż do utraty łaknienia i anoreksji), ogólne osłabienie i senność, ból i zawroty głowy, drażliwość, wahania nastroju, bezsenność, pobudzenie, lęk i depresję, obniżony nastrój, tiki nerwowe, zwiększenie ciśnienia i tętna, bóle brzucha, wymioty i nudności, zaparcia, niestrawność, zapalenie skóry, świąd i wysypka.^[4][3] Mogą pojawić się również wahania masy ciała – początkowy spadek, następnie wzrost.

Jak pomóc monitorować leczenie i ryzyko interakcji?

Podczas rozmowy z pacjentem warto wiedzieć, że:

• podczas leczenia należy regularnie kontrolować ciśnienie tętnicze krwi i tętno po każdej modyfikacji dawki, a następnie nie rzadziej niż co 6 miesięcy; lek może powodować przyśpieszenie tętna i podwyższenie ciśnienia krwi,
• atomoksetyna może powodować zaburzenia pracy wątroby, pacjenci i opiekunowie powinni być poinformowani, aby skonsultować się z lekarzem, jeśli rozwija się żółtaczka, pojawia się złe samopoczucie, ból brzucha, zaciemnienie moczu lub niewyjaśnione nudności; bardzo często występuje właściwy dla sympatykomimetyków spadek łaknienia,
• atomoksetyna może powodować depresję lub nawet myśli samobójcze – zareaguj kiedy u pacjenta pojawia się zmiana nastroju, przygnębienie; jeśli zaobserwujesz podobne objawy, warto skonsultować to z lekarzem,
• podczas stosowania leku, konieczna jest kontrola wzrostu i rozwoju młodego pacjenta, w szczególności jego funkcji poznawczych oraz dojrzewania płciowego,
• lek może również wydłużać odcinek QT, dlatego nie zaleca się łączenia go z innymi lekami o takim działaniu niepożądanym (np. TLPD, neuroleptyki, leki przeciwarytmiczne, erytromycyna)
• amoksetyna nie powinna być łączona z lekami z grupy SSRI, inhibitorami MAO^[4](przerwa pomiędzy zastosowaniem obu leków to minimum 2 tygodnie), a także z salbutamolem,
• lek jest przeciwwskazany u pacjentów z jaskrą z wąskim kątem ani z ciężkimi zaburzeniami sercowo – naczyniowymi;
• amoksetyny nie należy stosować w ciąży i podczas karmienia piersią, chyba że korzyść znacznie przewyższa ryzyko^[3],
• podczas stosowania leku zaleca się ostrożność podczas prowadzenia pojazdów – ryzyko senności, zawrotów głowy.

Czytaj też:

Jakie mogą być przyczyny szumu w uszach? [edukacja pacjenta]

Ostatnie dni Wakacyjnej Wyprzedaży w Wydawnictwie Farmaceutycznym. Promocja do -50% na wszystkie książki.

Mleka i preparaty mlekozastępcze – porówanie

Zaproponuj zmiany w stylu życia

Leczenie farmakologiczne jest tylko jednym z elementów terapii ADHD, nie wolno zapominać o prowadzeniu młodego pacjenta pod kątem psychologicznym, społecznym oraz edukacyjnym. Poinformuj rodzica, że powinien zachęcić dziecko do ćwiczeń, co pomoże w pozytywny sposób spożytkować nadmiar energii. Warto również zwrócić uwagę rodzica dziecka na dietę młodego pacjenta, należy unikać przetworzonej żywności, zawierającej dodatki i barwniki, oraz napojów gazowanych.

Suplementy zawierające kwasy: dokozaheksaenowy (DHA), eikozapentaenowy (EPA) i gamma-linolenowy (GLA) mogą pomóc zmniejszyć nadpobudliwość oraz poprawić koncentrację. Brak jest jednak twardych dowodów na skuteczność suplementacji NNKT w tym wskazaniu.^[5]

Piśmiennictwo:

1. Clemow DB, Bushe C, Mancini M, Ossipov MH, Upadhyaya H. A review of the efficacy of atomoxetine in the treatment of attention-deficit hyperactivity disorder in children and adult patients with common comorbidities. Neuropsychiatric Disease and Treatment. 2017;13:357-371. abstract [dostęp 1.03.2018]⬏
2. Castellanos FX, Acosta MT. [Tourette syndrome: an analysis of its comorbidity
   and specific treatment]. Rev Neurol. 2004 Feb;38 Suppl 1:S124-30. abstract [dostęp 1.03.2018]⬏
3. ChPL Strattera⬏⬏⬏
4. Kohn MR, Tsang TW, Clarke SD. Efficacy and Safety of Atomoxetine in the Treatment of Children and Adolescents with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Clinical Medicine Insights Pediatrics. 2012;6:95-162. pełny tekst [dostęp 1.03.2018]⬏⬏
5. Anand P, Sachdeva A. Effect of Poly Unsaturated Fatty Acids Administration on Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder: A Randomized Controlled Trial. J Clin Diagn Res. 2016 Sep;10(9):OC01-OC05 abstrakt⬏