Synonimy: Ganoderma lucidum, czerwone reishi
Lakownica żółtawa jest rodzajem grzyba potocznie nazywanego reishi. Stanowi składnik preparatów wykorzystywanych w tradycyjnej medycynie chińskiej.
Działanie i zastosowanie grzybów reishi
Składnikami aktywnymi reishi są przede wszystkim polisacharydy, beta-glukany i triterpeny, które wykazują wielokierunkowe działanie, udowodnione przede wszystkim w badaniach in vitro i na zwierzętach. Brakuje jednoznacznych dowodów z badań klinicznych na skuteczność grzybów reishi u pacjentów onkologicznych, w opryszczce, łagodnym rozroście gruczołu krokowego, nadciśnieniu, chorobie niedokrwiennej serca i cukrzycy. Reishi są prawdopodobnie nieskuteczne w poprawie poziomu lipidów i chorobie Alzheimera.
Niewystarczające dowody na skuteczność grzybów reishi
Nie są dostępne wystarczająco wiarygodne wyniki z badań klinicznych potwierdzające skuteczność reishi w takich wskazaniach jak:
- Nowotwory – metaanaliza z 2019 roku wykazała, że przyjmowanie preparatów z reishi w połączeniu z chemioterapią wiązało się z poprawą skuteczności klinicznej oraz jakości życia pacjentów, lecz nie wpływało na długość ich życia. Badania prowadzone były z udziałem pacjentów z różnymi typami nowotworów, z wykorzystaniem różnych dawek reishi oraz obejmowały jedynie pacjentów pochodzących z krajów azjatyckich, dlatego trudno jednoznacznie ocenić jakość uzyskanych wyników (Zhong i in., 2019).
- Opryszczka – według wstępnych badań klinicznych przyjmowanie ekstraktu wieloskładnikowego zawierającego m.in. reishi przyczynia się do skrócenia czasu trwania opryszczki narządów płciowych oraz opryszczki wargowej (Hijikata, Yamada i Yasuhara, 2007).
- Łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH) – według pojedynczych badań klinicznych przyjmowanie ekstraktu z reishi umiarkowanie wpływa na poprawę objawów BPH, lecz nie wpływa na szczytowe natężenie przepływu moczu i jakość życia pacjentów (Noguchi i in., 2008a, 2008b).
- Nadciśnienie – istnieją sprzeczne dowody na skuteczność reishi w obniżaniu ciśnienia tętniczego. Według niektórych badań przyjmowanie ekstraktu z reishi w ilości 330–1440 mg dziennie do 6 miesięcy obniżało ciśnienie tętnicze u niektórych pacjentów z nadciśnieniem. Nie potwierdzają tego jednak inne przeprowadzone badania. Prawdopodobnie ekstrakty wykazują skuteczność u chorych z umiarkowanym nadciśnieniem, lecz nie u pacjentów z łagodnym nadciśnieniem lub cukrzycą (Chu i in., 2012; Kanmatsuse i in., 1985).
Wstępne badania kliniczne wskazały również na łagodzenie objawów choroby niedokrwiennej serca (takich jak ból w klatce piersiowej, duszność czy uczucie kołatania serca) podczas suplementacji reishi. Według metaanalizy z 2015 roku stosowanie ekstraktu z reishi nie wpływa na stężenie HbA1c i na poziom lipidów u pacjentów z cukrzycą typu II (Klupp i in., 2015).
Brak dowodów na skuteczność grzybów reishi
Według wstępnych badań klinicznych ekstrakty z reishi nie są skuteczne w poprawie profilu lipidowego u pacjentów z nadciśnieniem lub hiperlipidemią. Metaanaliza badań wykazała również, że przyjmowanie 1400–4000 mg na dobę ekstraktu przez 12–16 tygodni nie przyczynia się do obniżenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL (Klupp i in., 2015). Ponadto stosowanie Reishi wydaje się nie poprawiać objawów choroby Alzheimera, takich jak osłabienie pamięci.
Bezpieczeństwo stosowania grzybów reishi
Stosowanie ekstraktów z reishi przez okres do roku jest prawdopodobnie bezpieczne. Działania niepożądane obserwowane w badaniach klinicznych obejmowały nudności, suchość ust i gardła, krwotoki z nosa, krew w kale.
Interakcje grzybów reishi
Badania na zwierzętach wykazały, że reishi obniża stężenie glukozy we krwi, co potencjalnie może zwiększać ryzyko hipoglikemii u pacjentów przyjmujących leki przeciwcukrzycowe. U niektórych pacjentów reishi przyczyniało się do zmniejszenia ciśnienia tętniczego, więc pacjenci przyjmujący leki hipotensyjne powinni zachować ostrożność. Teoretycznie jednoczesne przyjmowanie reishi z lekami przeciwzakrzepowymi i/lub przeciwpłytkowymi może zwiększać ryzyko krwawienia.
Preparaty dostępne na rynku zawierające grzyby reishi
Dostępne na rynku preparaty z grzybami reishi mają status suplementów diety. Wybrane preparaty zostały przedstawione w tabeli poniżej.
Wybrane suplementy diety zawierające reishi.
| Nazwa preparatu | Zawartość reishi w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Solgar Reishi Shiitake Maitake Ekstrakt | 100 mg sproszkowanego grzyba reishi, 30 mg standaryzowanego reishi w tym 1,2 mg terpenoidów i 2,1 mg beta-glukanów
Pozostałe składniki: Shiitake, Maitake |
Suplement diety wspierający utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu. |
| Reishi Yango | 800 mg ekstraktu w tym 320 mg polisacharydów | Suplement diety wspierający układ odpornościowy i wpływający korzystnie na układ krążenia m.in. przez obniżenie poziomu cholesterolu. |
| Reishi plus Acerola Alter Medica | 675 mg zarodników reishi, 225 mg ekstraktu w tym 67,5 mg beta-glukanu
Pozostałe składniki: Ekstrakt z owoców aceroli, wit. C |
Suplement diety zawierający składniki wspomagające opóźnić proces starzenia i wspierające naturalną odporność. |
| Grzyby reishi PharmoVit | 400 mg ekstraktu w tym 40 mg polisacharydów | Suplement diety wspierający układ immunologiczny i utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu. |
Piśmiennictwo:
Chu, T. T., Benzie, I. F., Lam, C. W., Fok, B. S., Lee, K. K., Tomlinson, B. (2012). Study of potential cardioprotective effects of Ganoderma lucidum (Lingzhi): results of a controlled human intervention trial. The British journal of nutrition, 107(7), 1017–1027. https://doi.org/10.1017/S0007114511003795
Hijikata, Y., Yamada, S., Yasuhara, A. (2007). Herbal mixtures containing the mushroom Ganoderma lucidum improve recovery time in patients with herpes genitalis and labialis. Journal of alternative and complementary medicine (New York, N.Y.), 13(9), 985–987. https://doi.org/10.1089/acm.2006.6297
Kanmatsuse, K., Kajiwara, N., Hayashi, K., Shimogaichi, S., Fukinbara, I., Ishikawa, H., Tamura, T. (1985). Yakugaku zasshi : Journal of the Pharmaceutical Society of Japan, 105(10), 942–947. https://doi.org/10.1248/yakushi1947.105.10_942
Klupp, N. L., Chang, D., Hawke, F., Kiat, H., Cao, H., Grant, S. J., Bensoussan, A. (2015). Ganoderma lucidum mushroom for the treatment of cardiovascular risk factors. The Cochrane database of systematic reviews, 2015(2), CD007259. https://doi.org/10.1002/14651858.CD007259.pub2
Natural Medicines. (2020). Reishi Mushroom. Aktualizacja: 23.06.2020.
Noguchi, M., Kakuma, T., Tomiyasu, K., Kurita, Y., Kukihara, H., Konishi, F., Kumamoto, S., Shimizu, K., Kondo, R., Matsuoka, K. (2008a). Effect of an extract of Ganoderma lucidum in men with lower urinary tract symptoms: a double-blind, placebo-controlled randomized and dose-ranging study. Asian journal of andrology, 10(4), 651–658. https://doi.org/10.1111/j.1745-7262.2008.00336.x
Noguchi, M., Kakuma, T., Tomiyasu, K., Yamada, A., Itoh, K., Konishi, F., Kumamoto, S., Shimizu, K., Kondo, R., Matsuoka, K. (2008b). Randomized clinical trial of an ethanol extract of Ganoderma lucidum in men with lower urinary tract symptoms. Asian journal of andrology, 10(5), 777–785. https://doi.org/10.1111/j.1745-7262.2008.00361.x
Zhong, L., Yan, P., Lam, W. C., Yao, L., Bian, Z. (2019). Coriolus Versicolor and Ganoderma Lucidum Related Natural Products as an Adjunct Therapy for Cancers: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Frontiers in pharmacology, 10, 703. https://doi.org/10.3389/fphar.2019.00703
