Do apteki przyszedł mężczyzna z prośbą o polecenie skutecznego leku przeciwko chorobie lokomocyjnej dla ośmioletniego syna. Rodzic poinformował farmaceutę, że dziecko w czasie długich podróży samochodem ma zawroty głowy, bóle brzucha i wymiotuje. Uprzednio chłopiec otrzymywał lek zawierający dimenhydrynat, który okazał się nieskuteczny. Podobnie pastylki do ssania z wyciągiem z kłącza imbiru oraz krople doustne nie wykazały żadnego efektu. Mężczyzna przeczytał w internecie, że hioscyna jest skutecznym lekiem hamującym wymioty towarzyszące chorobie lokomocyjnej i zapytał o możliwość wydania dla dziecka leku Buscopan.

Wywiad i obserwacje

Z wywiadu przeprowadzonego z pacjentem wynika, że:

• dimenhydrynat oraz wyciąg z kłącza imbiru nie były skuteczne u dziecka w łagodzeniu objawów choroby lokomocyjnej,
• dziecko ma 8 lat i nie cierpi na żadne choroby przewlekłe.

Interwencja

Farmaceuta wyjaśnił pacjentowi, że hioscyna rzeczywiście jest skuteczna w zapobieganiu wymiotom. Swoją opinię oparł na przeglądzie systematycznym Cochrane z 2011 roku, w którym lek z hioscyną okazał się skuteczniejszy w zapobieganiu chorobie lokomocyjnej w porównaniu z placebo.^[1] Niestety, w Polsce leki z hioscyną są niedostępne, chociaż hioscynę w formie plastrów transdermalnych można kupić już m.in. w Wielkiej Brytanii. Zaproponowany przez pacjenta lek Buscopan zawiera natomiast butylobromek hioscyny, który w odróżnieniu od wolnej zasady nie przenika przez barierę krew mózg i nie powinien wywierać wpływu na działanie ośrodka wymiotnego w rdzeniu przedłużonym. Na tej podstawie farmaceuta odradził pacjentowi zakup leku z butylobromkiem hioscyny dla dziecka.

Wobec nieskuteczności innych metod i uporczywości objawów zgłaszanych przez rodzica, farmaceuta zdecydował o możliwości wystawienia dla dziecka recepty farmaceutycznej na syrop z prometazyną (Polfergan). Syrop Polfergan posiada we wskazaniach do stosowania leczenie wymiotów nudności i zawrotów głowy u dzieci powyżej 2. r. ż. Lek podaje się w dawce 0,25-0,5 mg/kg m. c. co 6-8 godzin.^[2] Zawarta w syropie prometazyna jest lekiem antyhistaminowym I-generacji. Poza działaniem przeciwalergicznym i przeciwwymiotnym, może także wywoływać efekt uspokajający i nasenny, co ułatwi dziecku zaśnięcie podczas podróży samochodem.

Farmaceuta zalecił rodzicowi, aby dodatkowo zastosować u dziecka opaskę akupresurową.

Opaski akupresurowe zaliczają się do niefarmakologicznych metod łagodzenia objawów choroby lokomocyjnej. Według przeglądu systematycznego Cochrane z 2015 roku skuteczność akupresury w tym zakresie może być porównywalna do niektórych leków stosowanych w leczeniu wymiotów, takich jak metoklopramid, prochlorperazyna, droperidol, ondasetron i deksametazon.^[3]

Piśmiennictwo

1. Spinks, A. i Wasiak, J. (2011). Scopolamine (hyoscine) for preventing and treating motion sickness. The Cochrane Database of Systematic Reviews, 2011(6), CD002851. https://doi.org/10.1002/14651858.CD002851.pub4⬏
2. Polfarmex (2016). ChPL Polfergan. Pobrano z: www. rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl⬏
3. Lee, A., Chan, S. K. i Fan, L. T. (2015). Stimulation of the wrist acupuncture point PC6 for preventing postoperative nausea and vomiting. The Cochrane Database of Systematic Reviews, 2015(11), CD003281. https://doi.org/10.1002/14651858.CD003281.pub4⬏