Przedstawiciele grup leków IKA i sartanów

Inhibitory konwertazy angiotensyny II (ACE-inhibitory):	Antagonisty receptora angiotensyny II (sartany):
·         benazepril (Lotensin),	·         irbesartan (Irprestan),
·         chinapryl (Acurenal, Accupro),	·         kandesartan (Atacand, Candepres, Carzap, Karbis),
·         cilazapryl (Cazaprol, Cilan, Inhibace),	·         losartan (Cozaar, Lorista, Losacor, Lozap 50, Xartan),
·         enalapril (Benalapril, Enarenal),	·         telmisartan (Micardis, Polsart, Pritor, Telmix, Telmizek, Tezeo, Tolura, Toptelmi, Zanacodar),
·         kaptopril (Captopril Jelfa),	·         walsartan (Avasart, Bespres, Diovan, Dipper-Mono, Tensart, Valsacor, Valtap, Valzek, Vanatex).
·         lizynopryl (LisiHEXAL, Lisinoratio, Lisiprol, Ranopril),
·         peryndopryl (Prenessa, Prestarium, Vidotin),
·         ramipryl (Ampril, Apo-Rami, Axtil, Piramil, Polpril, Ramicor, Ramistad, Ramve, Tritace, Vivace),
·         trandolapril (Gopten).

Jednoczesne zażywanie ACE-inhibitorów i sartanów zwiększa ryzyko hipotensji, zaburzeń czynności nerek oraz hiperkaliemii u pacjentów z niewydolnością serca. Zaobserwowano też, że telmisartan powoduje zwiększenie stężenia ramiprylu we krwi.

Mechanizm interakcji

Zarówno ACE- inhibitory, jak i sartany mogą niekorzystnie wpływać na nerki i powodować hiperkaliemię. Zażywanie ich razem wiąże się więc z nasileniem tych efektów. Oba leki na drodze różnych mechanizmów obniżają ciśnienie tętnicze, a więc jednoczesne ich przyjmowanie może być przyczyną hipotensji. W badaniu klinicznym przeprowadzonym na osobach zdrowych wykazano, że w obecności telmisartanu zwiększa się stężenie ramiprylu we krwi, jednak mechanizm tej interakcji farmakokinetycznej nie jest znany.^[1]

Wnioski z badań

Poniżej zostały przedstawione badania dotyczące kombinacji kandesartan + ACE-inhibitor:

• w 2003 roku przeprowadzono badanie kliniczne z randomizacją m.in. mające na celu sprawdzenie, czy połączenie ACE-inhibitora i kandesartanu poprawia wyniki kliniczne u pacjentów cierpiących na przewlekłą niewydolność serca. Zaobserwowano, że taka terapia skojarzona wprawdzie jest skuteczna (zmniejszenie częstości występowania istotnych incydentów sercowo-naczyniowych), ale powoduje większy wzrost stężenia kreatyniny we krwi (o 7,8%) w porównaniu z grupą placebo (o 4,1%), co może wskazywać na rozwój niewydolności nerek. Dodatkowo w grupie badanych pacjentów wzrastało stężenie potasu we krwi o 3,4%, a w grupie placebo o 0,7%,^[2]
• w innym badaniu klinicznym z 2004 roku brali udział pacjenci cierpiący na nadciśnienie tętnicze, którego nie udało się ustabilizować za pomocą lizynoprylu w dawce 20 mg/dobę. U części pacjentów zwiększono dawkę lizynoprylu do 40 mg/dobę, u pozostałych zastosowano terapię skojarzoną lizynoprylu z kandesartanem. Hiperkaliemia wystąpiła u 11 pacjentów przyjmujących sam lizynopryl oraz u 9 pacjentów stosujących terapię skojarzoną, jednak u 4 pacjentów zażywających lizynopryl łącznie z kandesartanem była ona na tyle wysoka, że konieczne było przerwanie terapii.^[3]

Badanie dotyczące kombinacji irbesartan + ACE-inhibitor:

• w badaniu klinicznym z 2003 roku brali udział pacjenci cierpiący na nefropatię cukrzycową, przyjmujący enalapril w dawce 40 mg/dobę. U części z nich zastosowano terapię skojarzoną enalaprilu z irbesartanem. Pacjenci przyjmujący to połączenie doświadczyli przejściowego niedociśnienia i uczucia zmęczenia. U jednego z nich zaobserwowano hiperkaliemię.^[4]

Badania dotyczące kombinacji telmisartan + ACE-inhibitor:

• w badaniu klinicznym ONTARGET brali udział pacjenci cierpiący na choroby sercowo-naczyniowe i cukrzycę wysokiego ryzyka. U części z nich zastosowano terapię skojarzoną telmisartanu z ramiprylem. Nie zaobserwowano lepszego efektu terapeutycznego, natomiast wystąpiły zaburzenia czynności nerek i hiperkaliemia. U pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym zaobserwowano także białkomocz.^[5][6]

Badania dotyczące kombinacji walsartan + ACE-inhibitor:

• w badaniu klinicznym z 2003 roku zaobserwowano, że łączne podawanie walsartanu i kaptoprilu pacjentom cierpiącym na niewydolność serca powoduje częstsze występowanie działań niepożądanych niż w przypadku monoterapii jednym z tych leków, co narzucało konieczność zmniejszenia dawek lub przerwania badania.^[7]

Proponowana interwencja

Poinformuj pacjenta, że w czasie leczenia skojarzonego ACE-inhibitorem i sartanem powinien regularnie badać funkcje nerek oraz stężenie potasu we krwi. Odradź też leki dostępne bez recepty (Aspargin) i suplementy diety (Neo-mag skurcz, Potazek MAX) zawierające w swoim składzie potas.  

Dodaj do mojej listy ulubionych

Piśmiennictwo

1. Preston, C.L. (red.). (2019). Stockley’s Drug Interactions. Twelfth edition. Pharmaceutical Press.⬏
2. McMurray, J.J., Ostergren, J., Swedberg, K., Granger, C.B., Held, P., Michelson, E.L., Olofsson, B., Yusuf, S., Pfeffer, M.A., CHARM Investigators and Committees (2003). Effects of candesartan in patients with chronic heart failure and reduced left-ventricular systolic function I in.n taking angiotensin-converting-enzyme inhibitors: the CHARM-Added trial. Lancet (London, England), 362(9386), 767–771. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(03)14283-3⬏
3. Izzo, J.L., Jr, Weinberg, M.S., Hainer, J.W., Kerkering, J., Tou, C.K., AMAZE (2004). Antihypertensive efficacy of candesartan-lisinopril in combination vs. up-titration of lisinopril: the AMAZE trials. Journal of clinical hypertension (Greenwich, Conn.), 6(9), 485–493. https://doi.org/10.1111/j.1524-6175.2004.03511.x⬏
4. Jacobsen, P., Andersen, S., Rossing, K., Jensen, B.R., Parving, H.H. (2003). Dual blockade of the renin-angiotensin system versus maximal recommended dose of ACE inhibition in diabetic nephropathy. Kidney international, 63(5), 1874–1880. https://doi.org/10.1046/j.1523-1755.2003.00940.x⬏
5. Ontarget Investigators, Yusuf, S., Teo, K.K., Pogue, J., Dyal, L., Copland, I., Schumacher, H., Dagenais, G., Sleight, P., Anderson, C. (2008). Telmisartan, ramipril, or both in patients at high risk for vascular events. The New England journal of medicine, 358(15), 1547–1559. https://doi.org/10.1056/NEJMoa0801317⬏
6. Mann, J.F., Schmieder, R.E., McQueen, M., Dyal, L., Schumacher, H., Pogue, J., Wang, X., Maggioni, A., Budaj, A., Chaithiraphan, S., Dickstein, K., Keltai, M., Metsärinne, K., Oto, A., Parkhomenko, A., Piegas, L.S., Svendsen, T.L., Teo, K.K., Yusuf, S., ONTARGET investigators (2008). Renal outcomes with telmisartan, ramipril, or both, in people at high vascular risk (the ONTARGET study): a multicentre, randomised, double-blind, controlled trial. Lancet (London, England), 372(9638), 547–553. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(08)61236-2⬏
7. Pfeffer, M.A., McMurray, J.J., Velazquez, E.J., Rouleau, J.L., Køber, L., Maggioni, A.P., Solomon, S.D., Swedberg, K., van de Werf, F., White, H., Leimberger, J.D., Henis, M., Edwards, S., Zelenkofske, S., Sellers, M.A., Califf, R.M., Valsartan in Acute Myocardial Infarction Trial Investigators (2003). Valsartan, captopril, or both in myocardial infarction complicated by heart failure, left ventricular dysfunction, or both. The New England journal of medicine, 349(20), 1893–1906. https://doi.org/10.1056/NEJMoa032292⬏