Do wspomnianych w filmie materiałów należą:

• Apteczny słowniczek i rozmówki polsko-ukraińskie
• Karta do komunikacji z Ukraińcem
• Plansza z ukraińską cyrylicą
• Pobierz plakat do apteki “Jak może pomóc farmaceuta?”
• Jak wystawić receptę farmaceutyczną dla obcokrajowca? – Wyjaśniamy!
• Jak czytać i realizować receptę ukraińską? – Wyjaśniamy!

Transkrypcja

Cześć. Tu Patrycja Cieślik. W tym odcinku Pogadanek Farmaceutycznych chcę przybliżyć Wam wachlarz możliwości, jakie mamy, aby pomóc pacjentom przybywającym z Ukrainy. Zapraszam.

W momencie, gdy nagrywam dla Was ten materiał, do Polski przyjechało już ponad półtora miliona uchodźców z Ukrainy, ale gdy Wy oglądacie ten film, liczba ta jest zapewne wyższa. Wiele z tych osób zapewne osiądzie w naszym kraju na zawsze, będzie naszymi sąsiadami a także naszymi pacjentami.
Mówię o tym, aby podkreślić rzecz oczywistą – każdy albo prawie każdy i każda z nas spotka się w swojej pracy z osobami, które nie mówią po polsku ani po angielsku, nie znają naszego systemu, nie wiedzą jak funkcjonują polskie apteki.
Słuchajcie, możemy pomagać i zróbmy to! Mamy wiedzę, kompetencje i możliwości, to jest czas, kiedy możemy je wykorzystać. Podsumujmy sobie zatem, co możemy zrobić jako farmaceuci żeby pomóc Ukraińcom.

Wielu leków dostępnych w Ukrainie nie da się kupić w Polsce. Nie ma tam też aż tylu zamienników jak w naszym kraju. Pacjenci przyzwyczajeni do konkretnych preparatów mogą wyrażać nieufność wobec naszych propozycji. Ponadto wiele leków na receptę można kupić bez recepty, więc się nie oburzajcie, że przychodzi Ukrainiec po Ventolin i jej nie ma, tylko zastanówcie się, jak pomóc – czy trzeba skierować do lekarza, czy wystawić receptę farmaceutyczną.
Jak się porozumieć z niemówiącym po polsku pacjentem? Jak wytłumaczyć te różnice? Zachęcam do zapoznania się z materiałami, które nasza redakcja przygotowała dla Was do ściągnięcia. Znajdziecie na portalu słowniczek i rozmówki polsko-ukraińskie, w których słowa i zwroty dobraliśmy tak, aby były to faktycznie wyrażenia którch będziecie potrzebować do komunikacji za pierwszym stołem.
Najszybciej będzie natomiast skorzystać z Karty do komunikacji z Ukraińcem, na której znajdują się piktogramyi . Pacjent szybko wskaże nam jakiej części ciała dotyczy problem.
Możecie też w widocznym miejscu w aptece powiesić plakat informacyjny w języku ukraińskim.
Odnośniki do tych materiałów znajdziecie pod filmem.

Kolejna sprawa to możliwość wystawienia recepty farmaceutycznej dla obcokrajowca. Przeprowadźcie wywiad z pacjentem i w uzasadnionych sytuacjach nie bójcie się wystawienia recepty. W praktyce najczęściej będzie to kontynuacja terapii, dlatego poproście na przykład o pokazanie pudełka z nazwą międzynarodową, którą możecie odszyfrować z cyrylicy na łaciński.
Jak to zrobić technicznie omówiłam w artykule z serii Wyjaśniamy – “Jak wystawić receptę farmaceutyczną dla obcokrajowca”, do którego link zostawię Wam pod filmem.
W tym miejscu przypominam Wam o dwóch istotnych kwestiach.
Po pierwsze od dłuższego już czasu nie ma ograniczenia, które mówiło, że na recepcie farmaceutycznej możemy zapisać jedno najmniejsze dostępne opakowanie. Jeżeli wystawiamy receptę elektroniczną, jest to ilość leku na sto osiemdziesiąt dni kuracji wyliczona na podstawie dawkowania.
Czyli tak, jeżeli pacjent stosuje lek dwa razy dziennie, możemy mu wypisać dwanaście opakowań po trzydzieści tabletek.
O czym chyba nie każdy wcześniej wiedział, nie było i nie ma obowiązku wystawienia leku w najmniejszej dostępnej dawce. Wydajemy taką dawkę, jakią pacjent stosuje i jaka jest mu potrzebna.
Ponadto możemy wystawić receptę na leki zawierające substancje z wykazu A. Bez zmian natomiast pozostaje fakt, że nie możemy wydawać na receptę farmaceutyczną leków zawierających substancje z wykazu N, a także z wykazu P, ale z wyłączeniem prekursorów pierwszej kategorii, czyli efedryny, pseudoefedryny i ergotaminy.
Druga kwestia, jaką chcę poruszyć, dotyczy opisania przyczyny wydania leku. KONTYNUACJA to nie jest przyczyna wstawienia recepty. Przyczyna wydania leku musi być konkretna. Przyczyną wydania leku są powikłania, które mogą wyniknąć z przerwania leczenia schorzenia przewlekłego, na które cierpi pacje nt.
Przyczyną wydania leku Betaloc nie jest nadciśnienie, przyczyna jest taka, że pacjent musi stosować lek, potrzebuje go, bo jak go nie weźmie, to podniesie się ciśnienie i to jest zagrożenie zdrowia, o którym mówi ustawa.

Kolejny problem mogą stanowić recepty przywiezione z Ukrainy. Dla nas są często nieczytelne. Nie wiemy też często jak takie recepty prawidłowo wprowadzić do systemu. Odwagi kochani, damy radę ? Pamiętajcie, że zawsze mamy możliwość zapisania czytelnych dla nas informacji na odwrocie recepty, na przykład fonetycznego zapisu imienia i nazwiska. Jednocześnie podczas realizacji takiej recepty nie jest wymagane podanie numeru paszportu ani dowodu. Potrzebujemy jedynie imienia, nazwiska i adresu zamieszkania.
Żeby ułatwić Wam ten proces nasza redakcja przygotowała krótką instrukcję, którą również znajdziecie podlinkowaną niżej.

Pacjentów z Ukrainy możemy również w aptekach zaszczepić przeciw COVID-19 i przeciw grypie. Da się to zrobić nawet jeśli lekarz nie wystawił uprzednio skierowania. Jeżeli jednak pacjent ma to skierowanie, upewnijcie się, że wprowadzacie do systemu ten sam dokument, czyli paszport albo dowód albo kartę pobytu. Rekomendowaną szczepionką jest Johnson& Johnson ze względu na to, że jest preparatem jednodawkowym i taka osoba od razu otrzyma certyfikat covidowy. Ponadto niezależnie jak dalej potoczą się losy danej osoby, będzie już po połenym cyklu szczepień, nie będzie musiała szukać kolejnego punktu. Uchodźcę z Ukrainy możemy oczywiście zaszczepić też inną dostępną szczepionką, na przykład firmy Pfizer.

Kolejną formą pomocy, którą możemy zaoferować, jest wykonanie darmowego testu antygenowego w kierunku zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Jedynym warunkiem przeprowadzenia testu jest posiadanie dokumentu potwierdzającego tożsamość . Jeśli pacjent okaże się chory, otrzyma później krajowy certyfikat ozdrowieńca, a jeśli zdrowy, to uzyska certyfikat o negatywnym wyniku, który jest ważny w całej Unii Europejskiej przez 48 godzin. Dzięki temu możemy ułatwić osobom z Ukrainy dalszą podróż bez konieczności ponoszenia dodatkowych opłat.

Jak widzicie, z perspektywy osoby, która ma tak bliski i bezpośredni kontakt z pacjentem ja farmaceuta i do której ten pacjent kieruje się najczęściej w pierwszej kolejności, mamy ogromne możliwości niesienia pomocy w ramach samego rzetelnego wykonywania swojej pracy. Zachęcam Was do wykorzystania tych możliwości i dziękuję za uwagę.