W jakim kraju i w jakiej miejscowości pracujesz?
Pracuję w Holandii. Obecnie w Maxima Medisch Centrum w Veldhoven. Wcześniej pracowałem w aptekach otwartych jako drugi aptekarz w Bredzie, Panningen, Venlo oraz jako kierownik w miejscowości Gemert.
Jak wygląda Twój typowy dzień pracy?
Aptekarz w aptece otwartej pracuje na jedną zmianę. Pełny wymiar godzin to 38 na tydzień. Przeważnie pracuje się 4×9 godzin z jednym wolnym dniem w tygodniu. Ja pracowałem od 8:30 do 18:00 czyli od otwarcia do zamknięcia apteki. Normą są pewne nadgodziny (można je przeważnie dosyć elastycznie „wybierać”), zwłaszcza pod koniec dnia w celu sprawdzenia recept i list z problemami lekowymi. Farmaceuta jest prawnie zobowiązany, aby recepty zostały sprawdzone tego samego dnia, w którym były realizowane. Farmaceuta nie musi być natomiast stale dostępny w aptece. Może również udzielić konsultacji z domu.
Aptekarz (farmaceuta) odpowiada za kontrolę procesów aptecznych, nadzorowanie jakości w aptece, pomoc asystentom w razie skomplikowanych problemów lekowych lub trudniejszych pytań pacjentów. Farmaceuta może również wspomóc asystentów w wykonywaniu ich zadań jeśli zajdzie taka potrzeba. W Holandii farmaceuta kontroluje aktualność i poprawność farmakoterapii, również u osób chronicznie zażywających leki. Wykonuje również przeglądy lekowe według wskazań Ministerstwo Zdrowia. Wytyczne są zakontraktowane przez ubezpieczalnie – nie za każdego pacjenta apteka dostanie refundację. Ponadto nie każdy pacjent kwalifikuje się do przeglądu – zakwalifikować może go farmaceuta w porozumieniu z lekarzem rodzinnym lub geriatrą.
Jak wygląda typowa apteka w Holandii
Do pomieszczeń aptecznych należą sala ekspedycyjna z pierwszym stołem, pokój do konsultacji z pacjentem (wymagany przez ubezpieczalnie), przestrzeń do przygotowywania leków oraz, bardzo rzadko, receptura. Apteki nie mają obowiązku wykonywać receptury – osobiście nie pracowałem jeszcze w takiej aptece. Wymogi jakościowe zgodne z praktyką GMP są tak wysokie i kosztowne, że niewiele aptek jest sobie w stanie na to pozwolić.
W praktyce recepturę wykonują apteki, które się w tym specjalizują i tylko to robią. Typowe apteki otwarte przyjmują recepty na leki robione, zamawiają i płacą za przygotowanie leków recepturowych aptekom recepturowym. Jeśli lek ma niestandardowy i drogi skład, apteka musi dodatkowo odpowiednio umotywować takie zamówienie (w porozumieniu z lekarzem), że jest ono racjonalne. W holenderskim systemie ochrony zdrowia bardzo dba się o to, żeby nie wydawać zbędnych pieniędzy na terapie niezgodne z wytycznymi lub o niepotwierdzonej skuteczności.
Wymień po jednej zalecie i wadzie pracy farmaceuty w Holandii względem polskich realiów.
Większość zalet, które mógłbym wymienić wynika z pozycji aptekarza w łańcuchu służby zdrowia oraz odpowiedzialności, z która się ta pozycja wiążę. Ujmę to w ten sposób – with great power comes great responibility. Farmaceuta z jednej strony ma więcej do powiedzenia i pełni bardzo ważną rolę osoby współ-leczącej (medebehandelaar), z drugiej strony wiąże się to z większą odpowiedzialnością, na przykład z pociągnięciem do odpowiedzialności za niepowodzenie lub nieskuteczność terapii.
Przede wszystkim aptekarz w Holandii jest postrzegany jako medebehandelaar, współ-leczący (czyt. również współodpowiedzialny za leczenie). Dokonuje kontroli merytorycznej zleconego leczenia i w razie uwag jest zobowiązany podjąć kontakt z lekarzem w celu wyjaśnienia/zakwestionowania poprawności przepisanej terapii. Aptekarz może w skrajnych przypadkach odmówić wydania leku jeśli leczenie nie jest merytorycznie dobrze uzasadnione.
Całość artykułu przeczytasz w drugim numerze Gońca Aptecznego Ekstra.
Przeczytaj Gońca Aptecznego Ekstra
