Krótka odpowiedź

Recepty papierowe mogły być wystawiane do 7 stycznia 2020. Od tego czasu narzucony jest obowiązek wystawiania recept elektronicznych. Zgodnie z Art. 95b Ustawy Prawo Farmaceutyczne, wystawienie recepty papierowej jest dopuszczone tylko w określonych sytuacjach. Receptę tego rodzaju można wystawić w przypadku:

• braku dostępu do systemu teleinformatycznego,
• niektórych recept transgranicznych (dla osoby małoletniej lub przeznaczonych do realizacji w państwie, które nie realizuje recept transgenicznych w postaci elektronicznej),
• recept dla osoby o nieustalonej tożsamości,
• recept pro auctore i pro familie (nie dotyczy farmaceutów),
• recept wystawianych przez osoby uprawnione, pracujące w Polsce tymczasowo i okazjonalnie.

Wyjaśnienie

Jak widzisz, recepty papierowe nie opuściły aptek na dobre i wciąż należy pamiętać o aktualnych zasadach ich realizacji.

Realizacja recept papierowych opiera się na następujących aktach prawnych:

• Ustawa z dnia 6 września 2001 roku Prawo Farmaceutyczne,
• Rozporządzenia Ministra Zdrowia,
• aktualne Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków … ,
• Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
• Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji,
• Ustawa z dn. 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wszystkie dane znajdujące się na recepcie papierowej powinny być naniesione w sposób trwały, czytelny i nie budzący zastrzeżeń co do ich autentyczności. Recepty wypisane ołówkiem czy pobrudzone w sposób uniemożliwiający ich odczytanie, w myśl tej zasady nie powinny być zrealizowane. W momencie realizacji recepty papierowej, Twoim obowiązkiem jest sprawdzenie, czy jest ona wystawiona w sposób prawidłowy, zgodnie z aktualnie obowiązującymi zasadami. Na co więc zwrócić uwagę?

Zmiany w zakresie przepisywania substancji psychotropowych i środków odurzających

Od 1 listopada 2023 r. wchodzi zmiana wprowadzone przez ustawę z dnia 17 sierpnia 2023 r.o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Dz.U.2023.1938. tekst pełny. Zgodnie z tą ustawą recepty na leki kateorii Rpw oraz leki innych kategorii zawierające substancję psychotropową lub środek odurzający, z których którakolwiek substancja lub środek należy do grupy II-N, III-P albo IV-P, będą mogły być wystawiane tylko w postaci elektronicznej.

Terminy realizacji recept papierowych

Terminy realizacji recept papierowych określone zostały w ustawie Prawo Farmaceutyczne. W większości przypadków termin realizacji to 30 dni od daty wystawienia albo daty realizacji „od dnia”. Wyjątek stanowią recepty na leki z grupy antybiotyków do podania wewnętrznego i pozajelitowego. Takie recepty ważne są tylko 7 dni. Recepty na leki sprowadzane drogą importu docelowego oraz preparaty immunologiczne wytwarzane indywidualnie dla pacjenta ważne są najdłużej – 120 dni.

Produkty dla których ustawa Prawo Farmaceutyczne przewiduje inne terminy realizacji, należy przepisać na oddzielnych receptach. W przeciwnym razie, termin realizacji wszystkich produktów przepisanych na recepcie, skraca się do terminu realizacji produktu z najkrótszym terminem z przepisanych.

Na jaki okres czasu można wypisać produkty na recepcie papierowej?

Lekarz lub felczer mogą jednorazowo, na jednej recepcie, przepisać produkty w ilości nie większej niż na 120 dni stosowania. Mogą wystawić do 12 takich recept, na kolejne okresy stosowania, nie przekraczające łącznie 360 dni.
Pielęgniarki i położne mogą przepisać jednorazowo, na jednej recepcie, produkty w ilości nie większej niż na 120 dni stosowania. Mogą wystawić do 4 takich recept, na kolejne okresy stosowania, nie przekraczające łącznie 120 dni. Wyjątek stanowią recepty pielęgniarskie na antykoncepcję. Są one wypisywane w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego na maksymalnie 60 dni zażywania leku.

My, farmaceuci, możemy przepisać jednorazowo, na jednej recepcie, produkty w ilości nie większej niż na 120 dni stosowania. Podobnie jak pielęgniarki i położne, w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego, jesteśmy uprawnieni do przepisania antykoncepcji na maksymalnie 60 dni stosowania.

Ilość leków na recepcie papierowej

Na recepcie papierowej można przepisać do 5 leków, środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych albo jeden lek recepturowy, psychotropowy lub narkotyczny.

Recepta papierowa na lek recepturowy

Na recepcie papierowej mogą znajdować się 2 ryczałty leku recepturowego, z wyjątkiem postaci przeznaczonych do stosowania zewnętrznego na skórę. W ich przypadku dopuszczone jest zapisanie do 10 ryczałtów. Są to:

• maści,
• kremy,
• mazidła,
• żele,
• pasty.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych z dnia 6 listopada 2012 roku, 1 ryczałt to:

• proszki dzielone – do 20 sztuk,
• proszki niedzielone (proste i złożone) – do 80 g,
• czopki, globulki, pręciki – do 12 sztuk,
• roztwory, mikstury, zawiesiny oraz emulsje do użytku wewnętrznego – do 250 g,
• płynne leki do stosowania wewnętrznego (jeśli zawierają spirytus, ilość spirytusu w przeliczeniu na spirytus 95% nie może przekroczyć 100 g) – do 500 g,
• maść, krem, mazidło, pasta, żel – do 100 g,
• krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego – do 40 g,
• mieszanki ziołowe – do 100 g,
• pigułki – do 30 sztuk,
• kleiny – do 500 g,
• krople do oczu, uszu i nosa oraz maści do oczu, uszu i nosa, sporządzanych w warunkach aseptycznych – do 10 g.

Leki robione do stosowania zewnętrznego na skórę muszą mieć podaną przynajmniej częstotliwość aplikacji. Określenie sposobu dawkowania jest też wymagane dla leków recepturowych zawierających w składzie substancje z grupy II-P i I-N.

Jeśli na recepcie jest przepisana większa ilość leku recepturowego niż określona w ustawie Prawo Farmaceutyczne, należy ją zmniejszyć do ilości podanej w przepisach.

Co powinno się znaleźć na rewersie recepty?

Zgodnie z ustawą Prawo Farmaceutyczne, na rewersie recepty powinny się znaleźć:

• imię i nazwisko osoby realizującej receptę w postaci nadruku lub pieczęci,
• własnoręczny podpis osoby realizującej receptę,
• wszystkie uzupełnione dane (patrz podrozdział 2.2),
• dane spisane z dokumentów, potwierdzających uprawnienia dodatkowe,
• adnotacje (np. o wydaniu niższej dawki lub postaci).

Dokument Realizacji Recepty jest dokumentem elektronicznym. Jest on wytwarzany również dla recept papierowych. Jedynie w przypadku braku dostępu do systemu teleinformatycznego otaksowanie recepty nie polega na wytworzeniu DRR, a na czytelnym naniesienie danych które powinny być w DRR na odrębnym dokumencie przechowywanym łącznie z receptą.