Pytanie czytelnika
Jaki probiotyk polecić maluszkowi po cesarskim cięciu? Lekarz zalecił kontakt z farmaceutą w tej sprawie.
Nasza odpowiedź
O ile na temat wpływu rodzaju porodu na mikrobiotę dziecka i na ewentualne konsekwencje zdrowotne znalazłam więcej badań, niż udałoby się pomieścić w jednym artykule na portal, o tyle na temat wpływu suplementacji doustnej nie wiemy jeszcze zbyt wiele i jednoznaczna odpowiedź nie jest możliwa. Informacji nie dostarczają także żadne wytyczne, więc tym bardziej nie ma mowy o oficjalnym i rutynowym postępowaniu.
Bardzo ciekawych danych w tym temacie dostarcza podwójnie zaślepione badanie kliniczne z randomizacją przeprowadzone z udziałem dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia lub poddawanych antybiotykoterapii oraz ich matek. Grupa badana (niemowlęta oraz ich matki) otrzymywała preparat probiotyczny zawierający szczepy Bifidobacterium breve Bb99, Propionibacterium freundenreichii subsp. shermanii JS, Lactobacillus rhamnosus Lc705 oraz Lactobacillus rhamnosus GG. Ogółem wykazano silny wpływ probiotyku na mikrobiotę jelit dzieci, jednak działanie to zależało od ich diety. Tylko u niemowląt karmionych piersią osiągnięto oczekiwany wzrost liczby bifidobakterii i zmniejszenie liczby proteobakterii oraz bakterii z rodzaju Clostridium. Zdaniem autorów negatywny wpływ porodu przez cesarskie cięcie na mikrobiotę dziecka może być zredukowany lub całkowicie zniesiony dzięki podaży preparatu z probiotykami.[1]
W innym niewielkim badaniu klinicznym noworodkom podawano w ciągu 72 godzin od porodu formulację, która w przypadku grupy badanej zawierała szczep Lactobacillus reuteri DSM17938. Kał dzieci badany był w wieku 2 tygodni oraz 4 miesięcy. W przypadku noworodków urodzonych drogą waginalną nie zauważono istotnego wpływu na mikrobiotę kałową dzieci. Z kolei w przypadku niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie zdaniem autorów badania szczep ten wydaje się odgrywać kluczową rolę, modulując wczesny rozwój mikrobioty w kierunku składu występującego po porodzie pochwowym.[2]
W obrocie jest dostępny jeden preparat, który w założeniu przeznaczony jest właśnie dla noworodków urodzonych przez cesarskie cięcie. Producent suplementu Coloflor Cesario, bo o nim mowa, deklaruje zawartość 3 szczepów bakterii kwasu mlekowego – Lactobacillus rhamnosus GG, Lactobacillus fermentum Hereditum, Bifidobacterium infantis oraz inuliny. Wysłałam do producenta zapytanie w sprawie badań dowodzących zasadności tego doboru składników, lecz niestety nie otrzymałam odpowiedzi.
Konsekwencje cesarskiego cięcia a mikrobiota dziecka
Już 1999 roku wykazano, że pierwotna mikrobiota jelitowa noworodków różni się w zależności od rodzaju porodu. Badanie przeprowadzono z udziałem 64 noworodków, spośród których 30 urodziło się drogą cesarskiego cięcia (CC). Kał dzieci był badany w 3 – 5, 10, 30, 60, i 180 dniu życia. Na tej podstawie stwierdzono, że poziom kolonizacji kału bakteriami z rodzai Bifidobacterium oraz Lactobacillus oznaczony w kale dzieci urodzonych drogą pochwową został osiągnięty przez dzieci urodzone przez CC średnio po upływie 1 miesiąca i 10 dni. Ponadto niemowlęta urodzone przez poród cesarski były znacznie rzadziej skolonizowane bakteriami z grupy Bacteroides fragilis niż niemowlęta urodzone drogą pochwową: w wieku 6 miesięcy odsetek ten wynosił odpowiednio 36% i 76%.[3] Z kolei wyniki małego badania z 2010 roku wskazały, że niemowlęta urodzone drogą pochwową nabyły mikrobiotę przypominającą mikrobiotę pochwy ich matki (zdominowane przez Lactobacillus, Prevotella lub Sneathia spp.), a niemowlęta urodzone drogą cesarskiego cięcia zostały skolonizowane prez bakterie podobne do tych występujących na powierzchni skóry (zdominowane przez Staphylococcus, Corynebacterium i Propionibacterium spp.)[4]
Różnice w mikrobiocie zależne od rodzaju porodu potwierdził także przegląd systematyczny z 2016 roku. Wykazano, że dzieci urodzone drogą pochwową były znacznie częściej skolonizowane przez bakterie z rodzajów Bifidobacterium oraz Bacteroides. Zdaniem autorów artykułu różnice te znikają po 6. miesiącu życia dziecka.[5]
Piśmiennictwo
- Korpela, K., Salonen, A., Vepsäläinen, O., Suomalainen, M., Kolmeder, C., Varjosalo, M., Miettinen, S., Kukkonen, K., Savilahti, E., Kuitunen, M., & de Vos, W. M. (2018). Probiotic supplementation restores normal microbiota composition and function in antibiotic-treated and in caesarean-born infants. Microbiome, 6(1), 182. pełny tekst⬏
- Garcia Rodenas, C. L., Lepage, M., Ngom-Bru, C., Fotiou, A., Papagaroufalis, K., & Berger, B. (2016). Effect of Formula Containing Lactobacillus reuteri DSM 17938 on Fecal Microbiota of Infants Born by Cesarean-Section. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition, 63(6), 681–687. pełny tekst⬏
- Grönlund, M. M., Lehtonen, O. P., Eerola, E., & Kero, P. (1999). Fecal microflora in healthy infants born by different methods of delivery: permanent changes in intestinal flora after cesarean delivery. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition, 28(1), 19–25. pełny tekst⬏
- Dominguez-Bello, M. G., Costello, E. K., Contreras, M., Magris, M., Hidalgo, G., Fierer, N., & Knight, R. (2010). Delivery mode shapes the acquisition and structure of the initial microbiota across multiple body habitats in newborns. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 107(26), 11971–11975. pełny tekst⬏
- Rutayisire, E., Huang, K., Liu, Y., & Tao, F. (2016). The mode of delivery affects the diversity and colonization pattern of the gut microbiota during the first year of infants’ life: a systematic review. BMC gastroenterology, 16(1), 86. pełny tekst⬏