Leki antyarytmiczne mają działanie modyfikujące właściwości elektrofizjologiczne serca, dzięki czemu mogą doraźnie przerywać arytmię, a stosowane przewlekle – zapobiegać jej nawrotom.
Podział leków antyarytmicznych według klasyfikacj Vaughana-Williamsa
Klasa Ia:
blok kanałów sodowych, leki z tej klasy są niedostępne w Polsce[1][2]
- chinidyna
- dizopiramid
- prokainamid
- pirmenol
- ajmalina
- prajmalina
Klasa Ib:
blok kanałów sodowych (szybka dysocjacja)
- lidokaina (Lignocainum Hydrochloricum WZF, Xylocaine)
- fenytoina (Phenytoinum, Epanutin parenteral)
- meksyletyna (Mexicord)
- tokainid
- aprindyna
Klasa Ic:
blok kanałów sodowych (wolna dysocjacja)
- propafenon (Polfenon, Rytmonorm)
- flekainid
- enkainid
- lorkainid
Klasa II:
antagonizm receptorów β-adrenergiczych
- acebutolol (Sectral)
- atenolol (Atenolol Sanofi)
- esmolol (Esmocard)
- metoprolol (Metoprolol Biofarm ZK, Metoprolol VP, Metocard ZK)
- nadolol
- propranolol (Propranolol Accord, Propranolol WZF)
- pindolol (Visken)
- sotalol (Biosotal, SotaHEXAL)
Klasa III:
blok kanałów potasowych (wydłużenie potencjału czynnościowego serca)
- amiodaron (Amiokordin, Cordarone, Opacorden)- wykazuje dodatkowo istotne działania charakteryzujące leki klasy I, II i IV
- dronedaron (Multaq) – bezjodowa pochodna amiodaronu, wykazująca wielokierunkowe działanie jak lek prekursor
- sotalol (Biosotal, SotaHEXAL) – jest jednocześnie nieselektywnym β-blokerem
- ibutylid
- dofetylid
- nibentan
- bretylium
Klasa IV:
blok kanałów wapniowych
- werapamil (Ispotin, Staveran)
- diltiazem (Dilzem, Oxycardil)
Inne (nie mieszczące się w podziale Vaughana-Williamsa):
- digoksyna (Digoxin Sopharma, Digoxin Teva, Digoxin WZF) – aktywuje układ parasympatyczny co zwalnia rytm zatokowy i przewodzenie w węźle AV
- adenozyna (Adenocor– Lz) – lek antyarytmiczny, stosowany w celu przerwania tachykardii nadkomorowej. Ma wybiórcze i silne, lecz krótkotrwałe działanie na przewodzenie w obu węzłach
- wernakalant (niedostępny w Polsce) – nowy lek działający głównie w przedsionkach poprzez blokowanie kilku kanałów jonowych
- siarczan magnezu
UWAGA! Leki antyarytmiczne mogą wykazywać działanie proarytmiczne u ok. 7% chorych przyjmujących te leki. Zjawisko proarytmii polega na nasileniu leczonej arytmii lub pojawieniu się nowej zagrażającej życiu (nadkomorowe zaburzenia rytmu, torsade de pointes (TdP), zaburzenia automatyzmu i przewodzenia). Największe ryzyko występuje u osób w podeszłym wieku z zaawansowaną chorobą niedokrwienną serca, przy współistniejących zaburzeniach elektrolitowych (najczęściej hipokaliemii) [3].
Czytaj też:Zespół długiego QT i torsade de pointes (TdP). Jakie leki zwiększają ryzyko? [tez]
Czytaj też:Inne opracowania klasyfikacji leków: [catlist tags=”klasyfikacja-lekow” numberposts=-1 excludeposts=this template=ol][tez]
Piśmiennictwo