fbpx

Ksylometazolina i oksymetazolina a karmienie piersią – Wyjaśniamy!

Autor:
mgr farm.
Dodano: 14/03/2022
Aktualizacja: 27/07/2023
Ksylometazolina i oksymetazolina w czasie karmienia piersią.
Ksylometazolina i oksymetazolina w czasie karmienia piersią.
Czy ksylometazolinę i oksymetazolinę mogą stosować kobiety karmiące piersią bez ryzyka szkodliwego wpływu na dziecko? W tym artykule wyjaśnimy, czy pacjentki w okresie laktacji mogą bezpiecznie stosować ksylometazolinę (Sudafed XyloSpray, Xylorin, w: Septanazal dla dorosłych) oraz oksymetazolinę (Nasivin Classic, Acatar Control, Nosox Classic) dostępne OTC w postaci aerozoli donosowych.

Pacjentka karmiąca piersią z katarem może zgłosić się do apteki z prośbą o polecenie jej czegoś skutecznego i jednocześnie bezpiecznego dla dziecka. W przypadku kataru czy zapalenia zatok dostępne są aerozole donosowe z hipertoniczną wodą morską (niektóre są dedykowane specjalnie kobietom karmiącym piersią), które można zarekomendować w pierwszej kolejności. Jednak w sytuacji ich nieskuteczności, taka pacjentka może poprosić o doradzenie jej czegoś „mocniejszego”, co jednak nie zaszkodziłoby jej dziecku.

ChPLe nie są wystarczającym źródłem wiedzy, które rozwiałoby wątpliwości, czy dany lek można stosować bezpiecznie w czasie karmienia piersią, dlatego, na podstawie dostępnych badań i klasyfikacji, wyjaśniamy, czy stosowanie ksylometazoliny i oksymetazoliny przez kobiety w okresie laktacji jest związane z ryzykiem dla dziecka.

Krótka odpowiedź

Ksylometazolina i oksymetazolina mogą być bezpiecznie stosowane przez kobiety karmiące piersią. Są one alternatywą dla doustnych sympatykomimetyków takich jak pseudoefedryna, które są przeciwwskazane w okresie laktacji ze względu na hamowanie wytwarzania mleka.

Zobacz też: Ksylometazolina – Ścieżka rekomendacji

Wyjaśnienie

Ksylometazolina i oksymetazolina to sympatykomimetyki o aktywności α-adrenergicznej. Powodują obkurczanie naczyń krwionośnych – stosowane donosowo zmniejszają obrzęk i przekrwienie błony śluzowej nosa, co daje efekt udrożnienia w przypadku kataru. Brakuje dostępnych badań, które sprawdzałyby bezpieczeństwo stosowania ksylometazoliny czy oksymetazoliny podczas karmienia piersią. Jednak ze względu na ich miejscowe podanie, niskie stężenie w lekach dostępnych OTC oraz niewielkie wchłanianie do krwi, wydaje się, że ksylometazolina i oksymetazolina nie przenikają do mleka kobiecego w istotnych ilościach. W badaniach z 2012 i 2017 r. wykazano, że stężenie oksymetazoliny we krwi po aplikacji do nosa jest niskie i nie wywołuje efektu klinicznego,[1][2] dlatego też jest mało prawdopodobne, aby oksymetazolina przenikała do mleka kobiecego w istotnych ilościach.

Dostępne klasyfikacje zaliczają ksylometazolinę i oksymetazolinę do leków, których stosowanie przez kobietę karmiącą piersią wiąże się z małym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u dziecka, mimo to w ChPLach niektórych leków znajdziemy informację, że nie zaleca się ich stosowania podczas laktacji.

Przy wydawaniu aerozolu z ksylometazoliną lub oksymetazoliną pacjentce karmiącej piersią, poinformuj, żeby nie przekraczała zalecanego dawkowania (1 dawka aerozolu do każdego otworu nosowego 2-3 razy na dobę) i stosowała lek nie dłużej niż 7 dni.

Klasyfikacja e-lactancia

Według klasyfikacji e-lactancia ksylometazolina i oksymetazolina należą do grupy leków o niskim ryzyku – umiarkowanie bezpiecznych i prawdopodobnie zgodnych z karmieniem piersią, których stosowanie w okresie laktacji wiąże się z łagodnym ryzykiem szkodliwego wpływu na dla dziecko czy wytwarzania mleka. Do tej kategorii należą leki, dla których opublikowano dowody na bezpieczeństwo stosowania podczas karmienie piersią lub, w przypadku braku takich dowodów, leki, których budowa chemiczna, właściwości fizyczne lub farmakokinetyka wskazują na niskie ryzyko wywołania działań niepożądanych u karmionych piersią dzieci. Brakuje dostępnych badań, które sprawdzałyby bezpieczeństwo stosowania zarówno ksylometazoliny, jak i oksymetazoliny podczas karmienia piersią. Jednak ze względu na ich miejscowe podanie, niskie stężenie w lekach dostępnych w obrocie oraz niewielkie wchłanianie do krwi wydaje się, że ksylometazolina i oksymetazolina nie przenikają do mleka kobiecego w istotnych ilościach. Jako bezpieczniejszą alternatywę w przypadku kataru alergicznego, klasyfikacja e-lactancia wymienia furoinian mometazonu oraz kromoglikan, które należą do grupy leków o bardzo niskim ryzyku podczas karmienia piersią.[3][4]

Czytaj też: Kalkulator – Oblicz ile leku przejdzie do mleka matki?

Klasyfikacja Hale’a

Ksylometazolina. Według klasyfikacji Hale’a ksylometazolina należy do kategorii L3 – leków prawdopodobnie zgodnych z karmieniem piersią, dla których brakuje badań potwierdzających bezpieczeństwo jej stosowania przez kobiety w okresie laktacji. Ze względu na potencjalne wchłanianie do krwi, należy rozważyć jej zastosowanie podczas karmienia piersią.[5]

Oksymetazolina. Według klasyfikacji Hale’a ksylometazolina należy do kategorii L3 – leków prawdopodobnie zgodnych z karmieniem piersią, dla których brakuje badań potwierdzających bezpieczeństwo jej stosowania przez kobiety w okresie laktacji. Z uwagi na jej miejscową aplikację i ograniczone wchłanianie do krwi, wydaje się, że dziecko przyjmie niewielką ilość oksymetazoliny wraz z pokarmem. Jest preferowaną alternatywą dla doustnych sympatykomimetyków takich jak pseudoefedryna. Oksymetazolina nie powinna być stosowana dłużej niż 3 dni.[5]

Zobacz też: Ksylo- i oksymetazolina – Porównanie preparatów

Klasyfikacja Briggs’a

Według klasyfikacji Briggs’a oksymetazolina jest prawdopodobnie zgodna z karmieniem piersią, jednak brakuje badań z udziałem kobiet w okresie laktacji, które potwierdzałyby jej bezpieczeństwo dla dzieci karmionych piersią. Masa cząsteczkowa oksymetazoliny jest wystarczająco mała, aby mogła przenikać do mleka kobiecego, ale nie jest zbadane, jakie są jej stężenia we krwi po podaniu donosowym.[6] Ksylometazolina nie została opisana w klasyfikacji Briggs’a.

Bezpieczeństwo według ChPL

Według wybranych ChPL leków z ksylometazoliną:

  • Sudafed XyloSpray: „Nie wiadomo, czy ksylometazolina lub jej metabolity przenikają do mleka matki. Produkt leczniczy można stosować w okresie karmienia piersią tylko wtedy, gdy wynikające z leczenia potencjalne korzyści dla matki przewyższają możliwe zagrożenia dla dziecka.”[7]
  • Septanazal dla dorosłych: „Nie wiadomo, czy chlorowodorek ksylometazoliny przenika do mleka matki, dlatego nie zaleca się stosowania produktu Septanazal dla dorosłych / Septanazal dla dzieci u kobiet karmiących piersią.”[8]
  • Xylorin: „Nie przeprowadzono odpowiednio udokumentowanych badań u kobiet karmiących piersią. Nie ma wystarczających danych dotyczących przenikania ksylometazoliny do mleka kobiet karmiących piersią, dlatego należy zachować ostrożność w przypadku zalecania produktu kobietom w okresie karmienia piersią.”[9]
  • Otrivin 0,1%: „Nie ma doniesień na temat występowania działań niepożądanych u niemowląt karmionych piersią przez matki stosujące ksylometazolinę. Nie wiadomo, czy ksylometazolina przenika do mleka kobiecego, dlatego należy zachować ostrożność w przypadku zalecania produktu kobietom karmiącym piersią. W okresie karmienia piersią Otrivin może być stosowany wyłącznie po konsultacji z lekarzem.”[10]

Według wybranych ChPL leków z oksymetazoliną:

  • Nasivin Classic: „Należy zachować ostrożność podczas stosowania leku w okresie ciąży i karmienia piersią. Nie należy zwiększać zalecanej dawki.”[11]
  • Acatar Control: „W okresie ciąży i karmienia piersią preparat może być stosowany jedynie po dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka, a zalecana dawka nie powinna być zwiększana.”[12]
  • Nosox Classic: „Należy zachować ostrożność podczas stosowania produktu leczniczego w okresie karmienia piersią. Nie należy zwiększać zalecanej dawki.”[13]
  • Vicks Sinex Aloes i Eukaliptus: „Brak jest danych klinicznych wskazujących na przenikanie oksymetazoliny chlorowodorku do mleka matki. Nie należy przekraczać zalecanej dawki, ponieważ przedawkowanie może zmniejszyć przepływ krwi łożyskowej i wytwarzanie mleka. Z powodu niewystarczających danych, produktu nie należy stosować w ciąży i podczas karmienia piersią, chyba że na polecenie lekarza.”[14]

Zobacz też:

Piśmiennictwo:

  1. Cacek, A., T., Gobburu, J., V., Gopalakrishnan, M. ( Population ). Pharmacokinetics of an Intranasally Administered Combination of Oxymetazoline and Tetracaine in Healthy Volunteers. Journal of Clinical Pharmacology, 57(2), 247-254.
  2. Giannakopoulos, H., Levin, L., M., Chou, J., C., Cacek, A., T., Hutcheson, M., Secreto, S., A., Moore, P., A., Hersh, E., V. (2012). The cardiovascular effects and pharmacokinetics of intranasal tetracaine plus oxymetazoline: preliminary findings. Journal of The American Dental Association, 143(8), 872-80.
  3. e-lactancia.org. (2020). Xylometazoline Hydrochloride. Aktualizacja: 11.02.2020.
  4. e-lactancia.org. (2021). Oxymetazoline Hydrochloride. Aktualizacja: 23.08.2021.
  5. Hale, T. W. (2021). Hale’s Medications & Mothers’ Milk 2021. Springer Publishing Company.
  6. Briggs, G. G., Freeman, R. K., Towers, C. V., Forinash, A. B. (2017). Drugs in pregnancy and lactation: a reference guide to fetal and neonatal risk. Eleventh edition. Lippincott Williams & Wilkins.
  7. McNeil Healthcare (Ireland) Limited. (2021). ChPL Sudafed XyloSpray.
  8. Krka. (2019). ChPL Septanazal dla dorosłych.
  9. Perrigo. (2013). ChPL Xylorin.
  10. GSK. (2011). ChPL Otrivin 0,1%.
  11. P&G Health Germany GmbH. (2013). ChPL Nasivin Classic.
  12. US Pharmacia. (2013). ChPL Acatar Control.
  13. HASCO. (b. d.). ChPL Nosox Classic.
  14. WICK Pharma. (2021). ChPL Vicks Sinex Aloes i Eukaliptus.

Czy ten materiał był przydatny?
Czy przedstawiony materiał był przydatny?
Hidden
Podziel się:
Subskrybuj
Powiadom o
1 komentarz
Najwyżej oceniane
Nowsze Najstarsze
Inline Feedbacks
View all comments
Karolina Matyjaszczyk-Gwarda

Kolejny przykład na to jak często ChPL-e są pisane w sposób mocno zachowawczy i raczej nie powinny być jedynym źródłem informacji na jakim bazujemy w codziennej pracy.

Przeczytaj najnowszy numer Gońca Aptecznego:

Czytaj też:

1
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x
Scroll to Top

Zaloguj się

Zgłoś problem/błąd

Przepraszam. Musisz być zalogowany, aby zobaczyć ten formularz.