Lewodropropizyna jest substancją leczniczą o działaniu przeciwkaszlowym, która nie działa ośrodkowo (jak większość leków z tej grupy), lecz obwodowo i dostępna jest w postaci syropów bez recepty dla dzieci od 2. r.ż. i dorosłych.
Lewodropropizyna – komu polecać?
Z uwagi na jej skuteczność potwiedzoną badaniami i przeglądami systematycznymi[1][2][3] oraz zapisami w ChPL,[4] lewodropropizynę (Unituss Junior, Levopront, Contril) możesz polecić m.in.:
- Dla dzieci od 2. r.ż. oraz dorosłym w trakcie infekcji o różnym pochodzeniu, które przebiegają z suchym, nieproduktywnym kaszlem, zwłaszcza gdy jest on bardzo uciążliwy i utrudnia sen.
- Astmatykom w trakcie przeziębienia (którym nie można wydawać leków z dekstrometorfanem i kodeiną),
- Osobom z przewlekłym suchym kaszlem, znacznie utrudniającym normalne funkcjonowanie, do objawowego leczenia kaszlu w oczekiwaniu na rozpoznanie jego przyczyny.
- Pacjentom, u których przyczyny kaszlu nie udało się ustalić.
Lewodropropizyna – jak stosować?
Lewodropropizynę zalecaj stosować:
- 3 razy na dobę, w odstępie co najmniej 6 godzin:
- po 3 ml – w przypadku dzieci od 2. r.ż. o m.c. 10-20 kg,
- po 5 ml – w przypadku dzieci o m.c. 20-30 kg,
- po 10 ml – w przypadku dorosłych.
- Między posiłkami, ponieważ nie przeprowadzono badań oceniających wpływ pożywienia na wchłanianie leku.
- Do 7 dni bez konsultacji lekarskiej, ponieważ pacjent cierpiący na przedłużający się kaszel powinien być zbadany przez lekarza.
Lewodropropizyna – jak działa?
Lewodropropizyna jest lekiem nieopioidowym, który działa obwodowo poprzez hamowanie pobudzania włókien C nerwu błędnego, obecnych m.in. w drogach oddechowych. W badaniach na zwierzętach wykazano, że lek ten hamuje uwalnianie z włókien C neuropeptydów związanych z przewodzeniem bodźców czuciowych. Po podaniu bezpośrednio do komór mózgowych lewodropropizyna nie działa, co potwierdza jej obwodowy mechanizm.[2] Dodatkowo lek znosi skurcz oskrzeli.[4]
Według metaanalizy z 2015 r. lewodropropizyna skuteczniej hamuje częstość i natężenie kaszlu oraz zmniejsza liczbę wybudzeń nocnych w porównaniu z lekami przeciwkaszlowymi o działaniu obwodowym, takimi jak kodeina i dekstrometorfan. Ponadto jest od tych leków lepiej tolerowana i wykazuje znacznie mniejszy wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Wysoką skuteczność i dobrą tolerancję potwierdzono nie tylko u dorosłych, ale również u dzieci.[1]
Lewodropropizyna – na co uważać?
Lewodropropizyna, z uwagi na działanie obwodowe, cechuje się mniejszym ryzykiem działań niepożądanych. Zwróć jednak uwagę na kilka spraw:
- Lewodropropizyna, podobnie jak inne leki przeciwkaszlowe, nie powinna być stosowana u osób z obfitą wydzieliną oskrzelową. Uprzedź pacjenta, że jeśli w przebiegu infekcji kaszel suchy przejdzie w mokry, z dużą ilością wydzieliny, lek trzeba będzie odstawić.
- Po infekcji kaszel często utrzymuje się nawet przez kilka tygodni. Taki kaszel poinfekcyjny zazwyczaj wymaga jedynie miejscowego nawilżania dróg oddechowych. Nie zalecaj stosowania syropów przeciwkaszlowych w kaszlu poinfekcyjnym.
- Syropy z lewodropropizyną słodzone są sacharozą. Poinformuj pacjentów chorych na cukrzycę, że 10 ml syropu zawiera 4 g sacharozy.
- Brakuje badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania lewodropropizyny w czasie ciąży i karmienia piersią. Nie zalecaj więc jej leku kobietom ciężarnym i karmiącym piersią.[5]
Lewodropropizyna – na jakie interakcje zwrócić uwagę?
W odróżnieniu od dekstrometorfanu, lewodropropizyna nie wchodzi w wiele istotnych klinicznie interakcji z innymi lekami.
Według ChPL badania kliniczne nie wykazały żadnych interakcji lewodropropizyny z lekami stosowanymi w przypadku chorób oskrzeli i płuc, w tym z produktami leczniczymi regulującymi wydzielanie śluzu.[4] Nie zalecaj jednak równoczesnego stosowania leków przeciwkaszlowych z mukolitycznymi. W przypadku kaszlu, w którym nie występuje obfita wydzielina, możesz ewentualnie poradzić pacjentowi stosować te leki oddzielnie, np. mukolityk w ciągu dnia, a lek przeciwkaszlowy na noc.
W badaniach farmakologicznych na zwierzętach wykazano, że lewodropropizyna nie nasila działania substancji wpływających na ośrodkowy układ nerwowy. Mimo to osobom szczególnie wrażliwym zaleć ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu środków uspokajających i lewodropropizyny.[4]
Lewodropropizyna – dodatkowe informacje
Lewodropropizyna początkowo zarejestrowana była w Polsce jako lek na receptę. Dostępny od 2021 roku Unituss Junior syrop o truskawkowym smaku, produkowany przez Zakłady Farmaceutyczne „UNIA”, możesz wydać bez recepty.
Czytaj też: Wybór leku OTC na kaszel w ciąży
Piśmiennictwo
- Zanasi, A., Lanata, L., Fontana, G., Saibene, F., Dicpinigaitis, P., & De Blasio, F. (2015). Levodropropizine for treating cough in adult and children: a meta-analysis of published studies. Multidisciplinary respiratory medicine, 10(1), 19. abstrakt⬏⬏
- Birring, S., de Blasio, F., Dicpinigaitis, P. V., Fontana, G., Lanata, L., Page, C., Saibene, F., & Zanasi, A. (2019). Antitussive therapy: A role for levodropropizine. Pulmonary pharmacology & therapeutics, 56, 79–85. abstrakt⬏⬏
- Marseglia, G. L., Manti, S., Chiappini, E., Brambilla, I., Caffarelli, C., Calvani, M., Cardinale, F., Cravidi, C., Duse, M., Martelli, A., Minasi, D., Del Giudice, M. M., Pajno, G., Peroni, D. G., Tosca, M. A., Licari, A., & Ciprandi, G. (2021). Acute cough in children and adolescents: A systematic review and a practical algorithm by the Italian Society of Pediatric Allergy and Immunology. Allergologia et immunopathologia, 49(2), 155–169. abstrakt⬏
- Zakłady Farmaceutyczne „UNIA” Spółdzielnia Pracy. (2021). ChPL Unituss Junior⬏⬏⬏⬏
- Schaefer, C., Peters, P., Miller, R.K. (red.). (2015) Drugs During Pregnancy and Lactation. Treatment Options and Risk Assessments. Academic Press⬏
Bardzo dobry artykuł 🙂 a temat suchego kaszlu, który powoduje nocne wybudzenia u dzieci teraz szczególnie na czasie. Dowody na skuteczność, ujęte w artykule, powinny nas przekonać do rekomendacji syropów z lewodropropizyną zamiast preparatów z butamiratem czy dekstrometorfanem 🙂
Podzielam opinię 🙂 Ponadto lewodropropizyna jest wymieniona w Rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej jako preferowany lek w leczeniu suchego kaszlu u dzieci 😉
https://ptmr.info.pl/rekomendacje-ptmr/
Bardzo dziękuję za komentarz. Oprócz wspomnianych Rekomendacji postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ z 2016 r. polecam Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego, również z 2016 r. Lewodropropizyna jest tu jedynym lekiem rekomendowanym w łagodzeniu kaszlu w zakażeniach dolnych dróg oddechowych u dzieci.
http://antybiotyki.edu.pl/wp-content/uploads/Rekomendacje/Rekomendacje2016.pdf