fbpx

Migrena – dawkowanie preparatów OTC

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 15/02/2022
Leki OTC stosowane w migrenowych bólach głowy.
Leczenie farmakologiczne ma na celu przerwanie napadu (leczenie doraźne) oraz zmniejszenie częstotliwości i nasilenia napadów (leczenie zapobiegawcze).
Wskazania:

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Migrena to choroba przewlekła, której objawami charakterystycznymi są napadowe bóle głowy. Towarzyszyć im mogą zaburzenia wegetatywne, szczególnie dotyczące czynności przewodu pokarmowego np. nudności i wymioty.[1]

Typowy migrenowy ból głowy stopniowo narasta. Może być tętniący, opisywany przez pacjenta jako umiarkowany lub silny. Początkowo najczęściej jest jednostronny, ale spotyka się też ból obustronny. Może też rozpoczynać się jednostronnie i następnie przechodzić w ból obustronny. U dorosłych atak migreny trwa zazwyczaj od 4 do 72 godzin.[2] Średnia częstość napadów bólu głowy wynosi 1-2 razy w miesiącu.

Leczenie migreny

Terapia migreny obejmuje unikanie czynników wywołujących napady takich jak m.in.: picie alkoholu, stres, niektóre pokarmy, nadmierny wysiłek fizyczny, ekspozycja na niektóre zapachy, niedosypianie lub zbyt długi sen, czy przyjmowanie niektórych leków (np. estrogenów). Leczenie farmakologiczne ma na celu przerwanie napadu (leczenie doraźne) oraz zmniejszenie częstotliwości i nasilenia napadów (leczenie zapobiegawcze).

Leki przerywające atak migreny

Za najskuteczniejszy sposób doraźnego leczenia migreny uważa się połączenie NLPZ z tryptanem, także bardziej skuteczny niż monoterapia tryptanem.[3]

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) polecane są w migrenowym bólu głowy o niewielkim natężeniu. Spośród nich możesz polecić:

  • kwas acetylosalicylowy, ASA (Aspirin, Polopiryna Max, w: Coffepirine z kofeiną, w: Etopiryna z kofeiną i etenzamidem, w: Ascodan z kodeiną) – może być skuteczny nawet w przypadku bólu o umiarkowanym natężeniu, ale należy podać jednorazową dawkę minimum 1000 mg, dawka maksymalna to 4000 mg/dobę,
  • diklofenak (Voltaren Acti, Voltaren Acti Forte, Voltaren Express Forte) – 50-100 mg, dawka maksymalna 150 mg/dobę,
  • ibuprofen (Ibum, Ibumax, Ibuprofen Aflofarm, Ibuprofen Teva, Ibuprom, Iburapid, MIG, Nurofen) – 600-800 mg, a następnie 400 mg co 4-6 h, dawka maksymalna: 3200 mg/dobę, jednak nie zaleca się dawek większych niż 1200 mg/d,
  • naproksen (Naproxen Aflofarm, sól sodowa naproksenu: Aleve, Nalgesin Mini, Naxii) – 500-1000 mg, dawka maksymalna to 1250 mg/dobę,
  • kwas tolfenamowy (Migea) – 200 mg po wystąpieniu pierwszych objawów napadu, dawkę można powtórzyć po 1-2 h; dawka maksymalna to 400 mg/dobę.[4]

W przerywaniu napadu migrenowego pomocny może być również:

  • paracetamol (Acenol Forte, Apap, Codipar, Efferalgan, Panadol, Paracetamol Hasco, w: Solpadeine z kofeiną i kodeiną, w: Etopiryna Extra z ASA i kofeiną) – 1000 mg, dawka maksymalna 4000 mg/dobę,
  • metamizol sodowy (Pyralgina) – 1000 mg, dawka maksymalna 3000 mg/dobę.[5]

Połączenie ASA lub paracetamolu z kofeiną może zwiększać skuteczność tych leków, co pozwalałoby zmniejszyć dawkę poszczególnych substancji leczniczych (w porównaniu z monoterapią) i dzięki temu ograniczyć działania niepożądane. Niektóre badania wskazują jednak, że dawki kofeiny dostępne w preparatach przeciwbólowych są zbyt niskie, żeby skutecznie zwiększać działanie paracetamolu. W badaniach, w których obserwowano taki efekt kofeiny podawano 130 mg tej substancji.[6] Dostępne są również badania, które wskazują, że kofeina nie nasila działania przeciwbólowego aspiryny.[7]

Leki stosowane w profilaktyce migreny

Aby zmniejszyć częstość i nasilenie ataków migrenowych możesz rozważyć polecenie pacjentowi jednej z poniższych substancji:

  • magnez (Maglek B6, Magvit B6) – stosowany w dawce dobowej 24 mmol lub 600 mg,[8]
  • ryboflawina (Vitaminum B2 Teva) – 400 mg dziennie, w badaniu, które wskazuje, że ryboflawina może zapobiegać atakom migreny, zaobserwowano zmniejszenie częstości ich występowania z 4 dni do 2 dni w miesiącu po 3 i 6 miesiącach stosowania.[9][10]
  • koenzym Q10 – istnieją wstępne dowody na jego skuteczność w zapobieganiu atakom migreny, według badań może zmniejszać częstość występowania napadów migreny oraz skracać czas ich trwania.[11]

Zapobiegawczo w leczeniu migreny podawane są również: naproksen (Naproxen Hasco) w małej dawce, β-blokery – propranolol (Propranolol Accord), leki przeciwdepresyjne np. amitryptylina (Amitriptylinum VP), duloksetyna (Dulsevia), leki przeciwpadaczkowe np. topiramat (Topamax), walproinian sodu (Depakine), nieselektywne antagonisty wapnia np. flunaryzyna (Flunarizinum WZF).

Warto pamiętać, że zbyt częste przyjmowanie niektórych leków może paradoksalnie zwiększyć częstotliwość napadów bólu głowy (ból głowy wynikający z nadużywania leków, tzw. ból z odbicia) i zamienić się w postać przewlekłą.

Surowce roślinne stosowane w migrenie

Najbardziej znanym surowcem roślinnym stosowanym w profilaktyce ataków migreny jest złocień maruna (Chrysanthemum parthenium, Tanacetum parthenium, ang. „feverfew”), znany też pod nazwą wrotycz maruna. Jest surowcem tradycyjnie stosowanym w zapobieganiu migrenie, którego działanie oparte jest na długotrwałym stosowaniu.[12] Obecnie na polskim rynku brakuje leków ze złocieniem maruna – wszystkie dostępne preparaty to suplementy diety. Zalecane dawki surowca to 100-125 mg sproszkowanego suchego surowca, zawierającego przynajmniej 0,2% partenolidu.[13][12] Mechanizm działania surowca w tym wskazaniu polega na hamowaniu syntezy prostaglandyn oraz zmniejszaniu skurczu mięśni gładkich naczyń.[13][14]

Produkt leczniczy zawierający ziele złocenia maruny dostępny w brytyjskich aptekach.

Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że surowiec może być skuteczny nie tylko przy klasycznych migrenowych bólach głowy, ale także przy klasterowych bólach głowy lub bólach głowy innego pochodzenia. Przegląd systematyczny z 2011 roku wskazuje jednak, że wyniki badań są niewystarczające, aby jednoznacznie stwierdzić, że surowiec jest skuteczny w zapobieganiu migrenie. Znaczenie kliniczne tych badań również jest dyskusyjne. Udowodniono, że złocień maruna może hamować aktywność płytek krwi, dlatego pacjentom, którzy przyjmują leki działające na układ krzepnięcia (np. aspiryna, warfaryna) lepiej odradzić stosowania suplementów diety ze złocieniem.[13]

 

Piśmiennictwo

  1. Owecki M.K., et al.: Współczesne zasady farmakoterapii migreny. Nowiny Lekarskie, 2011; 80(2): 116-125
  2. Zduńska A., Kochanowski J.: Rola melatoniny w patofizjologii i terapii migreny. Aktualności Neurologiczne, 2012; 12(1): 50-56
  3. Pringsheim T., Becker W.J.: Triptans for symptomatic treatment of migraine headache. BMJ, 2014; 348: g2285
  4. ChPL Migea
  5. Jasiecka A, Maślanka T, Jaroszewski JJ. Pharmacological characteristics of metamizole. Pol J Vet Sci. 2014;17(1):207-14. Review. abstrakt
  6. Ali Z, Burnett I, Eccles R, North M, Jawad M, Jawad S, Clarke G, Milsom I. Efficacy of a paracetamol and caffeine combination in the treatment of the key symptoms of primary dysmenorrhoea. Curr Med Res Opin. 2007 Apr;23(4):841–51. abstrakt
  7. Zhang WY, Po AL. Do codeine and caffeine enhance the analgesic effect of aspirin?–A systematic overview. J Clin Pharm Ther. 1997 Apr;22(2):79–97. abstrakt
  8. Taubert K.: Magnesium in migraine. Results of a multicenter pilot study. Fortschritte der Medizin, 1994; 112(24): 328-330
  9. Boehnke C, Reuter U, Flach U, Schuh-Hofer S, Einhäupl KM, Arnold G. High-dose riboflavin treatment is efficacious in migraine prophylaxis: an open study in a tertiary care centre. Eur J Neurol. 2004 Jul;11(7):475-7.
  10. Augutynowicz-Kopeć E., et al.: Interna Szczeklika. Podręcznik Chorób Wewnętrznych 2013. Medycyna Praktyczna, 2013; s. 2083-2085
  11. Shoeibi A, Olfati N, Soltani Sabi M, Salehi M, Mali S, Akbari Oryani M. Effectiveness of coenzyme Q10 in prophylactic treatment of migraine headache: an open-label, add-on, controlled trial. Acta Neurol Belg. 2017 Mar;117(1):103-109.
  12. European Medicine Agency: Community herbal monograph on Tanacetum parthenium (L.) Schulz Bip., herba. pełny tekst .pdf
  13. Pareek A, Suthar M, Rathore GS, Bansal V. Feverfew (Tanacetum parthenium L.): A systematic review. Pharmacogn Rev. 2011;5(9):103-10. pełny tekst
  14. Koprowska K., Czyż M.: Molekularne mechanizmy działania partenolidu – stary lek z nową twarzą. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2010; 64: 100-114
Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

Inne o wskazaniach: ,

mgr farm.
Wiktoria Pałasiewicz
mgr farm.
Miłosz Różański
mgr farm.
Miłosz Różański
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się