Morwa biała była wykorzystywana już w starożytności w tradycyjnej medycynie, szczególnie w Azji, do leczenia gorączki, kaszlu, nadciśnienia, hiperglikemii oraz hiperlipidemii.[1][2]
Surowce
Liść morwy białej – Mori albae folium
Skład chemiczny
Liść morwy białej zawiera alkaloidy (wśród których głównym składnikiem jest 1-deoksynojirimycyna – DNJ), przeciwutleniacze, w tym kwas askorbinowy, kwasy fenolowe oraz flawonoidy (rutyna, izokwercetyna, astragalina), a także węglowodany złożone, białka i wiele składników mineralnych.[1][2]
Działanie
Preparaty z morwy białej wykazują działanie:
- hamujące na enzymy trawienne (maltazy, izomaltazy, sacharazy) rozkładające cukry złożone do cukrów prostych, co prowadzi do zmniejszenia ich wchłaniania z jelita cienkiego (substancją odpowiedzialną za ten mechanizm działania jest 1-deoksynojirimycyna (DNJ), inhibitor glukozydaz hydrolizujących wiązanie glikozydowe między cząsteczkami glukozy w węglowodanach złożonych),[3]
- regulujące gospodarkę lipidową (kwasy fenolowe i flawonoidy obecne w liściach morwy białej wpływają na gospodarkę lipidową poprzez wiele mechanizmów, m.in. utlenianie wolnych kwasów tłuszczowych, zwiększony rozpad lipidów i ograniczenie lipogenezy, czyli syntezy tłuszczu).[2]
Zastosowanie poparte wynikami badań klinicznych
Zastosowanie liścia morwy, które znalazło potwierdzenie w wynikach badań klinicznych, to wspomaganie leczenia takich schorzeń jak:
- Zaburzenia metabolizmu węglowodanów (w tym cukrzyca II typu). Zgodnie z wynikami badań klinicznych z randomizacją i podwójnie ślepą próbą ekstrakty z morwy białej (w tym dodatkowo wzbogacone o DJN) obniżają glikemię poposiłkową oraz ograniczają wydzielenie insuliny po posiłku zarówno u osób zdrowych, jak i chorujących na cukrzycę typu II w porównaniu z placebo.[4][5][6][7][8][9][10]
- Dyslipidemie. W przypadku wpływu preparatów z morwy białej na gospodarkę lipidową wyniki badań są niejednoznaczne. Zgodnie z niektórymi badaniami klinicznymi, ekstrakty z morwy białej w porównaniu z placebo obniżają stężenie trójglicerydów i cholesterolu LDL we krwi oraz zwiększają stężenie cholesterolu HDL u osób chorych na cukrzycę typu II,[11] u osób z łagodną dyslipidemią niechorujących na cukrzycę obniżają stężenie trójglicerydów i cholesterolu LDL we krwi oraz zwiększają stężenie cholesterolu HDL we krwi w porównaniu z placebo.[12][13] Jednak metaanaliza z 2017 roku, która objęła badania kliniczne dotyczące wpływu morwy białej na profil lipidowy, nie wykazała istotnych statystycznie zmian wartości wymienionych markerów gospodarki lipidowej organizmu.[10]
Zastosowanie jako tradycyjny produkt leczniczy roślinny
Ze względu na to, że europejska agencja EMA nie wydała monografii dotyczącej bezpieczeństwa i wskazań terapeutycznych morwy białej, a na rynku europejskim nie ma preparatów z morwą białą o statusie leku. Zastosowania obejmującego utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi, którym charakteryzowane są dostępne suplementy, nie można traktować jako potwierdzonego tradycją czy badaniami.
Zastosowanie w medycynie ludowej
Morwa biała jest stosowana w medycynie ludowej w takich schorzeniach jak: anemia, otyłość, choroby naczyniowo-sercowe.
Interakcje
Surowce z morwy białej nie wchodzą w klinicznie istotne interakcje. Teoretycznie równoczesne stosowanie leków przeciwcukrzycowych z preparatami morwy białej może obniżyć stężenie glukozy we krwi i prowadzić do hipoglikemii, jednak nie znaleźliśmy danych dotyczących istotności klinicznej tej interakcji.
Bezpieczeństwo stosowania
W niewielu badaniach klinicznych, w których pacjentom z cukrzycą typu II podawano preparaty z morwą białą, odnotowano działania niepożądane. Należały do nich wzdęcia, biegunki, zaparcia.[3]
Nie ma wystarczających danych klinicznych dotyczących bezpieczeństwa stosowania morwy białej u kobiet w ciąży i podczas laktacji, dlatego nie zalecamy rekomendowania jej ciężarnym i karmiącym piersią pacjentkom.
Przykładowe preparaty
Na polskim rynku niedostępne są leki z morwą białą. Dostępne są jedynie suplementy diety, takie jak Morwa biała (EkaMedica) – sok, Morwa biała (Polpharma, Apteo natura) – do zaparzania, Morwa Essence (Humavit), Diabetosan – kapsułki, Insulan, Glikostop Biofarm – preparaty złożone, tabletki.
Piśmiennictwo
- Tian S et al.: Current anti-diabetes mechanisms and clinical trials using Morus alba L. Journal of Traditional Chinese Medical Sciences, 2016.⬏⬏
- Thaipitakwonga T et al.: Mulberry leaves and their potential effects against cardiometabolic risks: a review of chemical compositions, biological properties and clinical efficacy. Pharmaceutical Biology, 2018.⬏⬏⬏
- Andrade JF et al.: Mulberry therapy for type 2 diabetesmellitus (protocol). Cochrane Database of Systematic Reviews, 2015.⬏⬏
- Lown M: Mulberry-extract improves glucose tolerance and decreases insulin concentrations in normoglycaemic adults: Results of a randomised double-blind placebo-controlled study. PLOS One, 2017.⬏
- Józefczuk J et al.: Mulberry leaf extract decreases digestion and absorption of starch in healthy subjects-A randomized, placebo-controlled, crossover study. Adv Med Sci, 2017.⬏
- Wang R et al.: Mulberry leaf extract reduces the glycemic indexes of four common dietary carbohydrates. Medicine, 2018.⬏
- Kimura T et al.: Food-Grade Mulberry Powder Enriched with 1-Deoxynojirimycin Suppresses the Elevation of Postprandial Blood Glucose in Humans. J Agric. Food Chem, 2007.⬏
- Riche DM et al.: Impact of mulberry leaf extract on type 2 diabetes (Mul-DM): A randomized, placebocontrolled pilot study. Complement Ther Med, 2017.⬏
- Hwang SW et al.: Evaluation of a Standardized Extract from Morus alba against 𝛼-Glucosidase Inhibitory Effect and Postprandial Antihyperglycemic in Patients with Impaired Glucose Tolerance: A Randomized Double-Blind Clinical Trial. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2016.⬏
- Phimarn W et al.: A meta‑analysis of efficacy of Morus alba Linn. to improve blood glucose and lipid profile. Eur J Nutr, 2017.⬏⬏
- Taghizadeh M et al.: Metabolic Response to Mulberry Extract Supplementation in Patients With Diabetic Nephropathy A Randomized Controlled Trial. I JKD, 2017.⬏
- Aramwit P et al.: Efficacy of mulberry leaf tablets in patients with mild dyslipidemia. Phytother Res, 2011.⬏
- Andallu B et al.: Effect of mulberry (Morus indica L.) therapy on plasma and erythrocyte membranelipids in patients with type 2 diabetes. Clin Chim Acta, 2001.⬏
