Pytanie czytelnika
O co chodzi w nowych wytycznych leczenia nadciśnienia tętniczego?
Krótka odpowiedź
Ciśnienie 120-129/<80 mmHg będzie teraz opisywane jako ciśnienie podwyższone, a wyniki w zakresie 130-139/80-89 mmHg będą klasyfikowanie jako nadciśnienie 1. stopnia. Zaktualizowane wytyczne podkreślają wagę zmiany stylu życia w leczeniu nadciśnienia. W wytycznych uwzględniono również zmiany dotyczące leczenia pacjentów z nadciśnieniem 1. stopnia.
Wyjaśnienie
Według nowych wytycznych American Heart Association (AHA) i American College of Cardiology (ACC), które zostały opublikowane 13 listopada 2017 roku, ponad połowa dorosłych Amerykanów ma wysokie ciśnienie krwi. Według nowych norm kryterium rozpoznania nadciśnienia 1. stopnia zostało obniżone z progu 140/90 mm Hg do 130/80 mm Hg.[1] To największa zmiana w zaktualizowanych po ponad dekadzie wytycznych norm ciśnienia, które zostały poparte w USA przez 9 innych organizacji.
Dlaczego obniżono próg nadciśnienia?
Mimo że wg nowych norm liczba Amerykanów mających wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie wzrośnie z ok. ⅓ populacji do ½, liczba osób, która będzie wymagała stosowania leków nadciśnieniowych nieznacznie wzrośnie. Autorzy argumentują tą zmianę faktem, że kategoria “nadciśnienie 1. stopnia” może wpłynąć ma młodsze osoby, u których wyniki pomiarów oznaczały wcześniej stan przednadciśnieniowy (ang. prehypertension). Szacunkowo w populacji amerykańskiej częstość występowania wysokiego ciśnienia u mężczyzn w wieku poniżej 45 lat wzrośnie trzykrotnie. U kobiet poniżej 45. roku życia wartość ta może wzrosnąć dwukrotnie.
AHA tłumaczy, że zmiana wytycznych ma za zadanie głównie wcześniejszą identyfikację nadciśnienia, a co za tym idzie zmniejszyć śmiertelność z tego powodu.
Nowe normy ciśnienia krwi wg AHA
Normy ciśnienia krwi wg nowych wytycznych to:
| Kategoria | Skurczowe | Rozkurczowe | Wytyczne ACC/AHA | |
|---|---|---|---|---|
| Ciśnienie prawidłowe | < 120 mmHg | i | < 80 mmHg | Pacjent powinien stale dbać o odpowiedni styl życia. |
| Ciśnienie podwyższone | 120-129 mmHg | i | < 80 mmHg | Zachęć do modyfikacji stylu życia. Sprawdź, czy pacjent nie stosuje leków mogących podnosić ciśnienie (NLPZ, SNRI, niektóre hormony) |
| Nadciśnienie | ||||
| 1. stopnia | 130-139 mmHg | lub | 80-89 mmHg | Zaleć jedynie modyfikację stylu życia jeśli 10-letnie ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych wynosi <10% Wdrażaj leczenie farmakologiczne, jeśli u pacjenta zdiagnozowano chorobę układu krążenia, cukrzycę, PChN lub gdy ryzyko zgonu ≥10% |
| 2. stopnia | > 140 mmHg | lub | > 90 mmHg | Zaleć modyfikację stylu życia i wdrażaj farmakoterapię |
| Przełom nadciśnieniowy | > 180 mmHg | i/lub | > 120 mmHg | Zmodyfikuj jak najszybciej farmakoterapię lub zaleć hospitalizację, jeśli istnieje podejrzenie uszkodzenia narządów wewnętrznych |
Największą zmianą poza obniżeniem progu wartości nadciśnienia 1. stopnia jest usunięcie zakresu opisywanego jako ciśnienie wysokie prawidłowe. Wcześniej opisywało ono zakres 120-139/80-89 mm Hg.
Ciśnienie 120-129/<80 mmHg będzie teraz opisywane jako ciśnienie podwyższone, a wyniki w zakresie 130-139/80-89 mmHg będą klasyfikowanie jako nadciśnienie 1. stopnia.
Zmiana stylu życia
Zaktualizowane wytyczne podkreślają wagę zmiany stylu życia w leczeniu nadciśnienia. W zaleceniach opisano znaczenie:
- diety DASH,
- ograniczenia spożycia sodu do 1,5 grama/dobę,
- ograniczenia spożycia alkoholu do 2 drinków dziennie w przypadku mężczyzn i 1 dla kobiet,
- ćwiczeń trwających min. 30 minut wykonywanych 3 razy w tygodniu.
Autorzy zaktualizowanych zaleceń podkreślają, że zmiana stylu życia jest kluczową interwencją u pacjentów z nadciśnieniem 1. stopnia, u których nie wprowadzono farmakoterapii.
Podkreślono znaczenie prawidłowego pomiaru ciśnienia
W ramach aktualizacji wytycznych podkreślono wagę odpowiedniej techniki pomiaru ciśnienia krwi. Wartość ciśnienia krwi mająca znaczenie diagnostyczne powinna być średnią z 2-3 odczytów wykonanych w odstępie czasowym, w minimum dwóch różnych sytuacjach. Jest to istotne w przypadku osób, u których występuje „efekt białego fartucha”, kiedy wartości ciśnienia krwi otrzymane podczas pomiaru w gabinecie są wyższe od średniej dobowej. Odwrotna sytuacja, która również jest problemem przy diagnozie, występuje w przypadku nadciśnienia ukrytego/maskowanego, kiedy wartości pomiarów w gabinecie lekarskim są zaniżone względem wartości mierzonych w domu.
Nowe czynniki ryzyka
W wytycznych uwzględniono również zmiany dotyczące leczenia pacjentów z nadciśnieniem 1. stopnia. Farmakoterapia u tych pacjentów ma zostać wprowadzona jeśli pacjent miał już zawał lub udar albo jest w grupie wysokiego ryzyka epizodów sercowo-naczyniowych na podstawie wieku, obecności cukrzycy, PChN lub miażdżycy.
Uznano też, że do czynników ryzyka nadciśnienia, mających wpływ na dalsze leczenie, należy dodać status społeczno-ekonomiczny pacjenta oraz stres psychospołeczny.
Stwierdzono też, że u pacjentów, którzy muszą przyjmować wiele leków na nadciśnienie, przyjmowanie ich w postaci tabletki wieloskładnikowej poprawia compliance.[2][1]
Piśmiennictwo
- Whelton PK, et al.: Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults. A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines, 13.11.2017, pełny tekst .PDF [dostęp 2.01.2018]⬏⬏
- New Hypertension Guidelines Lower Starting Point for High Blood Pressure, PharmacyTimes, 14.11.2017, pełny tekst [dostęp 2.01.2018]⬏
