Synonimy: apple cider vinegar
Ocet jabłkowy pozyskiwany jest na drodze fermentacji soku jabłkowego. Stanowi składnik suplementów diety oraz kosmetyków.
Działanie i zastosowanie octu jabłkowego
Ocet jabłkowy zawiera pektyny, witaminy z grupy B, biotynę, kwas pantotenowy, witaminę C oraz kwas octowy i cytrynowy. W badaniach klinicznych wykazał działanie poprawiające wrażliwość na insulinę, obniżające stężenie trójglicerydów oraz zwiększające poziom HDL. Niewielkie badania kliniczne potwierdziły skuteczność octu jabłkowego w cukrzycy i otyłości. Preparaty zawierające ocet jabłkowy są prawdopodobnie nieskuteczne w poprawie wydolności u sportowców.
Niewystarczające dowody na skuteczność octu jabłkowego
Brakuje dowodów z wysokiej jakości badań, które potwierdziłyby skuteczność octu jabłkowego w takich wskazaniach jak:
- Cukrzyca – niewielkie badanie z udziałem 29 pacjentów wykazało, że stosowane 20 g octu jabłkowego wraz z posiłkiem wpływa na poprawę poposiłkowej wrażliwości na insulinę i na zmniejszenie wahania poziomu insuliny u pacjentów z insulinoopornością, lecz nie wywołuje statystycznie istotnych zmian u chorych z cukrzycą typu II.[1]
- Otyłość – badanie kliniczne z udziałem 39 pacjentów wykazało, że stosowanie 30 ml octu jabłkowego dziennie przez 12 tygodni w połączeniu z dietą przyczynia się do redukcji masy ciała, wskaźnika BMI i lepszej kontroli apetytu u osób dorosłych z nadwagą lub otyłością względem samej diety. Ponadto obserwowano zwiększenie stężenia HDL oraz obniżenie poziomu TG i całkowitego cholesterolu.
Brak dowodów na skuteczność octu jabłkowego
Według wstępnych wyników badań klinicznych przyjmowanie octu jabłkowego na godzinę przed intensywnym wysiłkiem fizycznym nie wpływało na wydolność u zdrowych sportowców płci męskiej.
Bezpieczeństwo stosowania octu jabłkowego
Stosowanie octu jabłkowego w ilościach występujących w żywności jest bezpieczne, a w badaniach klinicznych było dobrze tolerowane do 12 tygodni.[2] Długotrwałe przyjmowanie wysokich dawek (250 ml na dobę przez 6 lat) wiązało się z występowaniem hipokaliemii i osteoporozy u jednego pacjenta.[3] Z kolei miejscowe stosowanie octu jabłkowego może powodować podrażnienia skóry i oparzenia.
Interakcje octu jabłkowego
Ocet jabłkowy przyczynia się do zmniejszenia stężenia glukozy po posiłku oraz spowolnienia opróżniania żołądka, co może nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych. Przyjmowanie dużych ilości octu jabłkowego może potencjalnie nasilać utratę potasu, zwiększając ryzyko hipokaliemii u pacjentów stosujących diuretyki takie jak hydrochlorotiazyd, furosemid czy chlortalidon oraz nasilać toksyczność digoksyny. Jednoczesne stosowanie octu jabłkowego z preparatami zawierającymi skrzyp, lukrecję lub zioła przeczyszczające (aloes, senes) zwiększa ryzyko nadmiernej utraty potasu z moczem.
Preparaty dostępne na rynku zawierające ocet jabłkowy
Preparaty z octem jabłkowym dedykowane są głównie osobom dążącym do redukcji masy ciała i mają status suplementów diety. Wybrane produkty zostały przedstawione w tabeli poniżej.
Wybrane suplementy diety zawierające ocet jabłkowy.
| Nazwa preparatu | Zawartość octu jabłkowego w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Apple Gold | 400 mg
Pozostałe składniki: Koncentrat szparagów, niacyna, kwas pantotenowy, wit. B6, wit. B2, wit. B1, kwas foliowy, biotyna, wit. B12 |
Suplement diety wspomagający odchudzanie. |
| Cidrex Plus | 80 mg
Pozostałe składniki: Ekstrakt z morszczynu pęcherzykowatego, jod, olej z kiełków pszenicy, ekstrakt z zielonej herbaty, polifenole, katechiny, wit. B6 |
Suplement diety polecany w połączeniu z właściwie zbilansowaną dietą dla wspomagania kontroli masy ciała. |
| Asystor Slim | 80 mg
Pozostałe składniki: Tabletki na dzień: wyciąg z alg brunatnych, wyciąg z pestek winogron, wyciąg z gorzkiej pomarańczy, L-karnityna, wyciąg z zielonej herbaty, kofeina, wit. B6 |
Suplement diety będący systemem odchudzania dwufazowego na rano i wieczór. |
| Ocet jabłkowy z witaminą C MyLife | 600 mg
Pozostałe składniki: Wit. C |
Suplement diety zawierający składniki wspomagające odchudzanie. |
Piśmiennictwo
- Johnston, C. S., Kim, C. M., Buller, A. J. (2004). Vinegar improves insulin sensitivity to a high-carbohydrate meal in subjects with insulin resistance or type 2 diabetes. Diabetes care, 27(1), 281–282. https://doi.org/10.2337/diacare.27.1.281⬏
- Khezri, SS., Saidpour, A., Hooseinzadeh, N., Amiri, Z. (2018). Beneficial effects of apple cider vinegar on weight management, visceral adiposity index and lipid profile in overweight or obese subjects receiving restricted calorie diet: a randomized clinical trial. J Functional Foods 2018;43:95-102.⬏
- Lhotta, K., Höfle, G., Gasser, R., Finkenstedt, G. (1998). Hypokalemia, hyperreninemia and osteoporosis in a patient ingesting large amounts of cider vinegar. Nephron, 80(2), 242–243. https://doi.org/10.1159/000045180⬏
