Odpowiedzialność zawodowa farmaceuty regulowana jest przepisami zawartymi w Ustawie o Izbach Aptekarskich[1] oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia.[2] Członkowie samorządu aptekarskiego podlegają odpowiedzialności zawodowej przed sądami aptekarskimi za postępowanie sprzeczne z zasadami etyki i deontologii zawodowej [3] oraz przepisami prawnymi dotyczącymi wykonywania zawodu farmaceuty.
Sprawa przeciwko farmaceucie jest najpierw rozpatrywana przez Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. W toku postępowania wyjaśniającego Rzecznik może przedstawienić zarzuty lub skierować sprawę do sądu aptekarskiego. W przypadku każdej z tych decyzji farmaceutę uznaje się za obwinionego. Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawach odpowiedzialności zawodowej członków tej izby aptekarskiej, której jest organem.
Zarówno Rzecznik, jak i sąd aptekarski dbają o to, aby uczestnicy postępowania nie ponieśli szkody z powodu nieznajomości przepisów prawa. Zobowiązani są do udzielania niezbędnych informacji i wyjaśnień.
Sąd aptekarski w toku prowadzonego postępowania może orzekać kary:
- upomnienia,
- nagany,
- zawieszenia PWZF na okres od trzech miesięcy do trzech lat,
- pozbawienia PWZF.
Zasądzone kary wpisywane są do rejestru prowadzonego przez Naczelną Izbę Aptekarską. Usunięcie z rejestru wzmianki o ukaraniu następuje z urzędu po upływie:
- roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia o ukaraniu karą upomnienia,
- dwóch lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia o ukaraniu karą nagany,
- pięciu lat od odbycia kary zawieszenia prawa wykonywania zawodu,
- piętnastu lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia o pozbawieniu prawa wykonywania zawodu farmaceuty.
Sprawy odpowiedzialności zawodowej aptekarzy rozpatrują Okręgowe Sądy Aptekarskie i Naczelny Sąd Aptekarski. Okręgowe Sądy Aptekarskie orzekają we wszystkich sprawach jako pierwsza instancja.
Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej o ten sam czyn toczy się niezależnie od postępowania karnego lub postępowania dyscyplinarnego.
Konsekwencją nałożenia kar przez sąd aptekarski jest utrata prawa wybieralności do organów izb aptekarskich do czasu usunięcia wzmianki z rejestru w przypadku nałożenia kar upomnienia, nagany i zawieszenia prawa wykonywania zawodu.
Kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu powoduje skreślenie z listy członków izby aptekarskiej bez prawa do ponownego ubiegania się o prawo wykonywania zawodu przez okres dziesięciu lat od momentu uprawomocnienia się wyroku.
Kara zawieszenia prawa wykonywania zawodu jak i jego pozbawienia automatycznie powoduje rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Obrońcą farmaceuty, wobec którego toczy się postępowanie, może być farmaceuta (będący członkiem izby), adwokat lub radca prawny. Farmaceuta, wobec którego toczy się postępowanie wyjaśniające, może zgłaszać wnioski o powołanie biegłych, dopuszczenie dowodów oraz przesłuchania świadków. W innym opracowaniu omówiłam rzeczywiste przyczyny składania skargi na farmaceutę zarówno przez pacjenta, jak i organy kontrolujące. (Patrz: “Jakie mogą być powody złożenia skargi na farmaceutę?”.)
Piśmiennictwo
- Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich pełny tekst .pdf⬏
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2003 r. w sprawie postępowania w sprawach odpowiedzialności zawodowej farmaceutów pełny tekst .pdf⬏
- Kodeks Etyki pełny tekst⬏