Opracowanie merytoryczne: dr n. med. Karolina Matyjaszczyk-Gwarda
Transkrypt:
Cześć, tu Bartosz Futera. Witam w programie Pogadanki Farmaceutyczne. W tym odcinku opowiem o połączeniu fenylefryny i maleinianu dimetyndenu w postaci aerozolu do nosa. Co go wyróżnia wśród innych dostępnych bez recepty leków do stosowania miejscowego na alergię? Jakich informacji udzielić pacjentowi i na co uważać? Zapraszam.
Fenylefryna weszła do użytku medycznego w tysiąc dziewięćset trzydziestym ósmym roku jako lek stosowany pozajelitowo podczas znieczulenia ogólnego w celu utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi. Jako lek zmniejszający przekrwienie błony śluzowej nosa została zaaprobowane przez FDA w roku tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym szóstym. Fenylefryna stosowana doustnie jako składnik leków złożonych na objawy przeziębienia i grypy zaczęła zyskiwać na znaczeniu w roku dwa tysiące szóstym, czyli od momentu wprowadzenia w USA ustawy regulującej dystrybucję leków z efedryną i pseudoefedryną.
Dimetynden z kolei został opatentowany w tysiąc dziewięćset pięćdziesiątym ósmym roku i wszedł do użytku medycznego w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym roku.
Fenylefryna to lek o działaniu sympatykomimetycznym. Wiążąc się z receptorami adrenergicznymi naczyń krwionośnych w śluzówce nosa powoduje ich zwężenie, co zmniejsza obrzęk. Podana donosowo udrażnia więc przewody nosowe w ciągu pięciu, dziesięciu minut od podania. Działanie to może trwać od ośmiu do dwunastu godzin od momentu donosowego podania leku.
Dimetynden to lek przeciwhistaminowy pierwszej generacji o działaniu przeciwalergicznym. Warto pamiętać, że antyhistaminiki pierwszej generacji nie są selektywne i wykazują działania blokujące inne receptory np. cholinergiczne i adrenergiczne. Dlatego dimetynden podany donosowo, osusza błonę śluzową nosa nie tylko u osób chorych na alergię oraz dodatkowo działa przeciwświądowo. Jest stosowany w celu łagodzenia kataru, kichania, swędzenia, a ponadto zmniejsza uczucie zatkania nosa.
Przejdźmy teraz do sedna – jakie informacje warto przekazać pacjentowi przy każdym wydaniu preparatu z apteki, o czym poinformować w razie dodatkowych pytań?
Połączenie dimetindenu – substancji działającej wysuszająco oraz fenylefryny – zmniejszającej obrzęk błony śluzowej nosa można polecić do leczenia objawów przeziębienia, przewlekłego i sezonowego alergicznego nieżytu nosa oraz wspomagająco w ostrym i przewlekłym zapaleniu zatok, zapaleniu ucha środkowego oraz w pielęgnacji przed- i pooperacyjnej w chirurgii nosa.
Dimetynden podany donosowo redukuje objawy towarzyszące alergii tj. katar i produkcję wodnistej wydzieliny z nosa, wysusza błonę śluzową nosa również w przypadku braku alergii oraz dodatkowo działa przeciwświądowo. Jednak leki przeciwhistaminowe, podane donosowo, w mniejszym stopniu działają odblokowująco na zatkany nos, dlatego właśnie korzystne jest ich łączenie z fenylefryną, która zmniejszając przekrwienie błony śluzowej nosa, udrożnia nos i ułatwia oddychanie.
Jedynym lekiem na rynku dostępnym bez recepty zawierającym połączenie fenylefryny i maleinanu dimetyndenu jest Otrivin Alllergy. Wydając go przekaż pacjentowi, że można go stosować już od szóstego roku życia.
Wydając lek, zwróć też uwagę pacjenta na prawidłową technikę i częstość aplikacji. Lek powinien być aplikowany jeden lub dwa razy do każdego otworu nosowego od trzech do czterech razy na dobę. Prawidłowa aplikacja aerozolu polega na równoczesnym naciśnięciu pompki aerozolu i wciągnięciu powietrza przez nos. Pacjent nie powinien odchylać głowy do tyłu, a strumień leku kierować na boczną ścianę nosa, a nie na przegrodę.
Zwróć uwagę na przewagi połączenia dimetyndenu i fenylefryny nad innymi lekami przeciwalergicznymi podawanymi donosowo.
Leki przeciwhistaminowe drugiej generacji, na przykład azelastyna nie działają przeciwświądowo. Azelastyna jest ponadto wskazana tylko do leczenia objawów alergicznego nieżytu nosa, natomiast Otrivin Allergy może być stosowany także w leczeniu objawów przeziębienia oraz zapalenia zatok.
Otrivin Allergy może być stosowany doraźnie gdyż działa już od pięciu do dziesięciu minut po podaniu, podczas gdy początek działania mometazonu występuje dopiero po czterdziestu ośmiu godzinach po pierwszej aplikacji, natomiast kromoglikan sodu powinno się zacząć stosować co najmniej siedem dni przed kontaktem z alergenem.
W przeciwieństwie do leków z mometazonem połączenie fenylefryny i dimetindenu można stosować także u pacjentów bez rozpoznanego sezonowego alergicznego nieżytu nosa oraz u dzieci od szóstego roku życia. Mometazon zgodnie z informacją zawartą w charakterystyce produktu leczniczego może być stosowany u pacjentów tylko po potwierdzeniu rozpoznania alergii przez lekarza.
Skuteczność i bezpieczeństwo fenylefryny w leczeniu zapalenia błony śluzowej nosa potwierdzono w badaniach klinicznych, w których wykazano, że podana donosowo w stężeniu pięć dziesiątych procenta skutecznie zmniejszała przekrwienie występujące w przebiegu alergicznego i naczynioruchowego zapalenia błony śluzowej nosa.
Również w przypadku dimetyndenu skuteczność i bezpieczeństwo w leczeniu sezonowego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa potwierdzono w badaniach klinicznych obejmujących osoby dorosłe, ale również dzieci.
Warto zapamiętać, że donosowe postaci leków przeciwhistaminowych są rekomendowane w leczeniu wieloletniego lub epizodycznego, alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa oraz w leczeniu niealergicznego nieżytu nosa przez Amerykańską Akademię Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi i Wspólną Radę ds. Alergii, Astmy i Immunologii tworzoną przez Amerykańską Akademię Alergii, Astmy i Immunologii oraz Amerykańskie Kolegium Alergii, Astmy i Immunologii.
Z kolei wytyczne leczenia alergicznego nieżytu nosa (ARIA) wskazują, że lekiem pierwszego wyboru w przypadku łagodnego, okresowego kataru siennego w szczególności, gdy pacjent skarży się jednocześnie na objawy ze strony oczu) jest bloker receptorów histaminowych drugiej generacji stosowany doustnie, jednak jeśli dolegliwości dotyczą jedynie nosa alternatywą jest zastosowanie donosowych leków antyhistaminowych, takich jak właśnie dimetynden.
To już wszystko, dziękuję za uwagę i do zobaczenia w kolejnym odcinku.
PM: PM-PL-OTRI-23-00084