fbpx

Paracetamol w ciąży – Wyjaśniamy!

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 20/04/2022
Paracetamol i ciąża.
Czy paracetamol (Apap, Panadol) jest bezpieczny w czasie ciąży? Wyjaśniamy, czy można go bezpiecznie rekomendować kobietom ciężarnym.
Substancje:

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Pacjentki ciężarne mogą pytać o skuteczne preparaty przeciwbólowe dostępne bez recepty. Czy paracetamol może być bezpiecznie polecany do stosowania w czasie ciąży?

Krótka odpowiedź

Tak, paracetamol jest lekiem z wyboru w leczeniu bólu i gorączki na każdym etapie ciąży.

Wyjaśnienie

Paracetamol można bezpiecznie stosować przez cały okres ciąży. To najbezpieczniejszy i najlepiej przebadany lek przeciwbólowy, rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników.[1] Paracetamol przenika do łożyska, jednak stosowany doraźnie i w dawce dobowej 1-4 g cechuje się wysokim profilem bezpieczeństwa.[2] Trwające 7 lat badanie kohortowe z udziałem ponad 80 000 ciężarnych kobiet przyjmujących paracetamol w pierwszym trymestrze ciąży nie wykazało zwiększonego ryzyka występowania wad wrodzonych u dzieci.[3]

Obejmujące prawie 1000 dzieci badanie kohortowe, podczas którego mierzono stężenia paracetamolu i jego metabolitów we krwi pępowinowej, pokazało korelację między użyciem paracetamolu pod koniec ciąży a częstością występowania spektrum autyzmu i ADHD.[4] Jest to jednak mało wiarygodne badanie, które nic nam nie mówi o tym, czy samo stosowanie paracetamolu był przyczyną zaburzeń – bo z jakiegoś powodu kobiety ten paracetamol przyjmowały, więc równie dobrze mogła to być korelacja występowania zaburzeń z przyczyną stosowania paracetamolu – infekcją lub jakimś stanem zapalnym. Żadne badania nie potwierdziły, aby paracetamol stosowany w ciąży uszkadzał układ nerwowy u dzieci, czy wpływał na wystąpienie spektrum autyzmu i ADHD. FDA nie odniosła się jeszcze do niniejszego badania, lecz odniosła się do wcześniejszej publikacji z tego samego czasopisma, oceniając, że wyniki badań nie są przekonujące, sama metodologia badań miała liczne ograniczenia i agencja nie modyfikuje swoich zaleceń dotyczących stosowania paracetamolu podczas ciąży, nadal uznając go za stosunkowo bezpieczny wybór przez wszystkie 3 trymestry. Ponadto FDA zrezygnowała z wydawania zaleceń ostrzegających przed ADHD i autyzmem. (Patrz: Czy stosowanie paracetamolu w ciąży faktycznie powoduje autyzm i ADHD u dziecka? [Q&A]”.)

Klasyfikacja Briggs’a

Paracetamol może być stosowany na każdym etapie ciąży. Badania z udziałem ludzi wykazały niskie ryzyko związane ze stosowaniem paracetamolu w okresie ciąży. W dawkach terapeutycznych i stosowany krótkoterminowo jest uznany za bezpieczny. Paracetamol przenika barierę łożyskową.[5]

Zobacz też: Dawkowanie paracetamolu

Klasyfikacja FDA

Według nieaktualnej już klasyfikacji FDA paracetamol należał do kategorii B. Oznaczało, że badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, nie przeprowadzono jednak badań z grupą kontrolną u ludzi lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.

Paracetamol – lek z przypadku, który podbił świat

Bezpieczeństwo według ChPL

Według informacji zawartych w wybranych ChPL leków z paracetamolem:

  • Apap. „Badania na zwierzętach nie wykazały ryzyka dla płodu, jednakże nieznane są wyniki kontrolowanych badań u kobiet w ciąży. Duża liczba danych dotyczących kobiet w ciąży wskazuje na to, że lek nie wywołuje wad rozwojowych ani nie jest toksyczny dla płodów lub noworodków. Wnioski z badań epidemiologicznych dotyczących rozwoju układu nerwowego u dzieci narażonych na działanie paracetamolu in utero, są niejednoznaczne. Paracetamol można stosować w okresie ciąży, jeżeli jest to klinicznie uzasadnione. Jednak należy wówczas podawać najmniejszą skuteczną dawkę przez jak najkrótszy czas i możliwie najrzadziej.”[6]
  • Panadol. „Duża liczba danych dotyczących kobiet w ciąży wskazuje na to, że paracetamol nie powoduje wad rozwojowych ani nie jest toksyczny dla płodów i noworodków. Tak jak w przypadku innych leków kobiety w ciąży powinny skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem tego leku. Paracetamol można stosować podczas ciąży, jeżeli jest to klinicznie uzasadnione. Należy wówczas podawać najmniejszą skuteczną zalecaną dawkę przez możliwie jak najkrótszy czas i jak najrzadziej. Tak jak inne leki, w okresie ciąży paracetamol powinno się stosować tylko w razie zdecydowanej konieczności.”[7]

Zobacz też:

Piśmiennictwo

  1. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. (2007). Rekomendacje dotyczące postępowania przeciwbólowego w ginekologii i położnictwie. Leczenie bólu u kobiet ciężarnych, rodzących oraz w połogu. Ginekologia Polska, 79, 567-577
  2. Schaefer, C., Peters, P. W. J., Miller, R. K. (2014). Drugs During Pregnancy and Lactation. Treatment Options and Risk Assessment. Third edition. Academic Press
  3. Rebordosa, C., Kogevinas, M., Horváth-Puhó, E., Nørgård, B., Morales, M., Czeizel, A. E., Vilstrup, H., Sørensen, H. T., & Olsen, J. (2008). Acetaminophen use during pregnancy: effects on risk for congenital abnormalities. American journal of obstetrics and gynecology, 198(2), 178.e1–178.e1787.
  4. Ji, Y., Azuine, R. E., Zhang, Y., Hou, W., Hong, X., Wang, G., Riley, A., Pearson, C., Zuckerman, B., & Wang, X. (2020). Association of Cord Plasma Biomarkers of In Utero Acetaminophen Exposure With Risk of Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder and Autism Spectrum Disorder in Childhood. JAMA psychiatry, 77(2), 180–189.
  5. Briggs, G. G., Freeman, R. K., Towers, C. V., Forinash, A. B. (2017). Drugs in pregnancy and lactation: a reference guide to fetal and neonatal risk. Eleventh edition. Lippincott Williams & Wilkins.
  6. US Pharmacia. (2014). ChPL Apap. Pobrano z: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl
  7. GlaxoSmithKline. (2013). ChPL Panadol. Pobrano z: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl
Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

mgr farm.
Aleksandra Hermanowska
mgr farm.
Aleksandra Hermanowska

Inne o substancji:

mgr farm.
Agnieszka Wiesner
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się