Wróć do głównego artykułu: Atopowe Zapalenie Skóry (AZS) okiem farmaceutki
Skóra atopowa powinna być oczyszczana i natłuszczana w specjalny sposób:
- Kąpiel pacjenta powinna być względnie krótka (maksymalnie kilkanaście minut), nie przesadnie częsta (raz dziennie), przebiegać z użyciem wody w temperaturze ciała (optimum to 27-30 stopni C) i z zastosowaniem specjalnych środków myjących o pH skóry 5,5.
- Bezwzględnie przeciwwskazane są mydła, które będą wysuszały skórę. Warto o tym wspomnieć pacjentowi, gdyż od dawna panuję przekonanie, że tzw. szare mydło jest dobre na wszystko.
- Lepiej tolerowane przez pacjentów są kąpiele w wannie. Do kąpieli wskazany jest dodatek odpowiedniej miarki emulsji, płynu lub olejku dermokosmetyku, dzięki czemu na skórze pozostanie ochronny film tłuszczowy.
- W nasilonym zliszajcowaceniu polecane jest również dodawanie do kąpieli soli z Morza Martwego oraz Soli Bocheńskiej – ułatwiają usuwanie złuszczonych korneocytów, tj. łusek naskórka. Do kąpieli można również dodać siemię lniane lub płatki owsiane, które mogą zniwelować świąd.
- Po zakończeniu kąpieli skórę należy osuszyć delikatnie miękkim, bawełnianym ręcznikiem i absolutnie nie należy pocierać skóry, aby nie podrażnić skóry i nie ścierać ochronnej warstwy olejku ręcznikiem.
- Ważne, aby jak najszybciej po zakończeniu kąpieli (do 5 minut) nałożyć na skórę emolient – rozgrzana i rozmiękczona skóra szybciej traci wodę z wewnętrznych warstw, a równocześnie najefektywniej chłonie dobroczynne składniki. Po kąpieli na skórę najlepiej nakładać preparaty emolientowe z 10% mocznikiem, które będą nawilżać skórę.
W ciągu dnia skórę należy często nawilżać i natłuszczać, by nie była sucha. W niektórych przypadkach wystarczy robić to dwa razy dziennie, w okresach zaostrzeń choroby konieczna jest aplikacja co 2-4 godzin.
Wyjaśnijmy pacjentowi, że uszczelnienie naskórka następuje po każdym zastosowaniu emolientu, jednak trwałą poprawę czynności bariery naskórkowej uzyskuję się dopiero po 2–4 tygodniach systematycznego leczenia, co jest związane z fizjologicznym procesem różnicowania się naskórka, podczas którego następuję synteza NMF.
Ważny jest również fakt, że stosowanie specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych nie odnosi się tylko do czasu nasilenia choroby, ale tak naprawdę, jeśli zmiany pojawiają się cyklicznie, do całego życia pacjenta. Odpowiednia pielęgnacja jest konieczne bez względu na aktualny stan chorobowy, o czym powinien wiedzieć pacjent.
Na rynku obecnie jest wiele firm dermokosmetyków i prawie każda z nich posiada specjalne serie kosmetyków przeznaczonych dla skóry atopowej. Rolą farmaceuty jest dobór odpowiedniego preparatu dla pacjenta, dlatego zapoznajmy się z asortymentem aptecznej półki:
| Marka | Dermokosmetyki |
|---|---|
| A-Derma | A-Derma Exomega – bogata w produkty seria zawiera kosmetyki po pielęgnacji i higieny skóry suchej, swędzącej, atopowej (kremy, balsamy, mleczka, olejki, żele nawilżająco-zmiękczające). A-Derma Dermalibour+ – seria przeznaczona dla skóry podrażnionej, zawiera krem regenerujący Dermalibour+, który doskonale sprawdza się do stosowania na swędzące i zaognione zmiany – zawiera tlenek cynku i miedź, które osuszą skórę i niweluję świąd. A-Derma Cetylium – seria zawiera specjalny produkt przeznaczony do stosowania w fazie ostrej AZS – osuszający płyn, który może być stosowany na podrażnienia sączące. |
| Avène | Kosmetyki Avene wytworzone są na bazie wód termalnych, które łagodząco wpływają na wrażliwą skórę. Kosmetyki polecane często przez alergologów ze względu na dobrą tolerancję pacjentów. Avène Trixéra+ – linia dedykowana do skóry suchej i atopowej. Avène XeraCalm A.D – seria uzupełniająca lipidy naskórka, redukuję świąd i podrażnienia. Avene Tolerance – seria nawilża i odżywia skórę nadwrażliwą i skłonną do alergii oraz wspomaga jej ochronę przez szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych. |
| Emolium | Emolium – seria z dodatkiem oleju macadamia, masła shea, trójglicerydów, zawiera emulsje, olejek i kremowy żel do mycia ciała, kremy, oliwki pielęgnacyjne. Emolium P – seria przeznaczona do bardzo suchej skóry, swędzącej i atopowej, wzbogacona o polidokanol, którego zadaniem jest niwelowanie świądu. Zawiera emulsje do kąpieli. żel do mycia, krem oraz emulsje do ciała. |
| CutisHelp | CutisHelp / CutisHelp Mimi –seria zawiera olej konopny, który jest źródłem m.in NNKT, które działają regenerująco, przeciwzapalnie na skórę – emulsja do mycia, krem, balsam do ciała. |
| Bioderma | Bioderma Atoderm – seria produktów odbudowujących barierę lipidową skóry do pielęgnacji i higieny skóry suchej i atopowej |
| Ziaja Med | Ziaja Med Kuracja dermatologiczna AZS – seria wzbogacona w olejek kukurydziane i alantoine, polecana w przypadku ostrych i przewlekłych zmian w przebiegu AZS/ Ziaja Med kuracja lipidowa – uzupełnia m.in. tłuszczowe niedobory ceramidów, NNKT w skórze przez co przywraca skórze równowagę hydro-lipidową. Ziaja Med kuracja ultranawilżająca z mocznikiem – seria zawiera mocznik i ceramidy, dlatego będzie nadawać się do pielęgnacji skóry atopowej w okresach remisji lub też w fazie lichenifikacji w czasie lata. |
| Oillan | Oillan Med+ – seria specjalna dla skóry problematycznej. Zawiera szeroką gamę kosmetyków do mycia, kąpieli i do pielęgnacji. Oillan Baby – produkty do kąpieli i pielęgnacji skóry wrażliwej przeznaczone dla dzieci już od pierwszego dnia życia. Nie zawieraja oleju mineralnego i substancji ropopochodnych, SLES/SLS, co jest dużą zaletą wśród dermokosmetyków. |
| Cetaphil | Cetaphil Restoraderm – emulsja do mycia, balsam do ciała. |
| Oilatum | Oilatum Baby Łagodna Ochrona – Żel do mycia głowy i ciała, Płyn do kąpieli Oilatum baby – Emulsja do kąpieli, Płyn do mycia i kąpieli 2 w 1, Mydło |
| Mediderm | Mediderm – produkty tego producenta to szampon, krem, emulsja do kąpieli i pod prysznic. Warto zaznaczyć, że mimo napisu, że wyroby przeznaczone są do stosowania u osób chorych na łuszczycę, egzemę i atopowe zapalenie skóry mogą one okazać się zbyt mało „tłuste” do skóry w fazie lichenifikacji. Odznaczają się niską ceną. Nadają się jako alternatywa do stosowania „na dzień”, jednak w przypadku skóry wymagającej mogą okazać się niewystarczające w obudowywaniu bariery naskórkowej. |
| Latopic | Latopic – specjalistyczna linia emolientów, która zawiera metabolity Lactobacillus sp., które działając przeciwdrobnoustrojowo, pomagają zapobiegać rozwojowi Staphylococcus aureus, który wywołuje stany zapalne u osób ze skóra atopową. Warto zaznaczyć, że firmą oferuję również doustny preparat z 3 szczepami liofilizowanych bakterii kwasu mlekowego, które mogą poprzez zwiększenie szczelności bariery jelitowej korzystnie oddziaływać na przebieg atopowego zapalenia skóry. |
Do codzienne pielęgnacji skóry nadadzą się też regenerujące i łagodzące maści np. maść z witaminą A, maści i kremy z pantenolem i alantoiną (Alantandermoline, Bepanthen, które najlepiej nakładać grubą warstwą na noc, by umożliwić długie wchłanianie substancji czynnych. Całkiem dobrze sprawdzają się również proste kremy i maści takie jak Lipobase. Na mocno wysuszoną skórę sprawdzi się również krem Dexeryl.
Czytaj dalej: Atopowe Zapalenie Skóry (AZS) okiem farmaceutki
