Synonimy: black pepper
Pieprz czarny jest rośliną pochodzącą z Indii, którego owoce są powszechnie wykorzystywane jako przyprawa. Zarówno pieprz czarny, jak i biały pozyskiwany jest z tej samej rośliny, przy czym pieprz czarny uzyskuje się przez gotowanie suszonych niedojrzałych owoców, a biały pieprz przez gotowanie i suszenie dojrzałych nasion. Składnikiem preparatów dostępnych na rynku są głównie ekstrakty z pieprzu będące źródłem piperyny.
Działanie i zastosowanie pieprzu czarnego
Surowcem, który stanowi składnik preparatów, są owoce pieprzu czarnego będące źródłem 5–9% piperyny. Według badań in vitro pieprz czarny wykazuje m.in. działanie przeciwbakteryjne, przeciwcukrzycowe, przeciwpasożytnicze i poprawiające metabolizm. Istnieją dowody potwierdzające skuteczność pieprzu czarnego w leczeniu uzależnienia od palenia, w zmniejszaniu zaburzeń połykania i redukcji ryzyka upadków u osób starszych, jednak nie pochodzą one z wysokiej jakości badań klinicznych. Preparaty zawierające pieprz czarny są prawdopodobnie nieskuteczne w poprawie wydolności fizycznej, w redukcji zmęczenia i łagodzeniu objawów ukąszeń. Mimo że pieprz czarny jest składnikiem preparatów mających usprawniać trawienie, zmniejszać masę ciała, łagodzić objawy menopauzy i wspierać układ odpornościowy, nie znajduje to odzwierciedlenia w badaniach klinicznych.
Niewystarczające dowody na skuteczność pieprzu czarnego
Brakuje wystarczających dowodów z badań klinicznych, które potwierdzałyby skuteczność pieprzu czarnego w leczeniu takich wskazań jak:
- Uzależnienie od palenia – badanie kliniczne z 1994 roku wykazało, że wdychanie oparów olejku z czarnego pieprzu przez 3 godziny zmniejszało chęć sięgnięcia po papierosa.[1] Nowsze badanie z 2013 roku potwierdziło skuteczność wdychania olejku przez dwie minuty w redukcji głodu nikotynowego i wydłużenia czasu do sięgnięcia po kolejnego papierosa.[2]
- Zaburzenia połykania – badanie kliniczne z udziałem rezydentów domów opieki po przebytym udarze wykazało, że wdychanie olejku z pieprzu czarnego przez minutę skracało opóźnienie połykania i ułatwiało przełykanie w porównaniu z wartością początkową, co świadczyło o potencjalnej możliwości zastosowania olejku u pacjentów z dysfagią.[3] Wyniki te potwierdza badanie z udziałem dzieci otrzymujących żywienie dojelitowe ze względu na choroby neurologiczne. Wdychanie olejku przez minutę przed każdym posiłkiem zwiększało przyjmowanie pokarmu przez ułatwienie połykania.[4]
- Zmniejszanie ryzyka upadków – niskiej jakości badanie kliniczne wykazało, że wdychanie olejku z czarnego pieprzu może wpływać na zwiększenie czujności u osób starszych, co wiązało się z poprawą postawy i potencjalnym zmniejszeniem ryzyka upadków.[5]
Brak dowodów na skuteczność pieprzu czarnego
Pojedyncze badanie kliniczne wykazało, że przyjmowanie preparatu złożonego zawierającego m.in. ekstrakt z czarnego pieprzu i kofeinę nie przyczyniało się do poprawy wydolności fizycznej ani zwiększenia siły w porównaniu z placebo.[6] Według wstępnych badań klinicznych stosowanie 2 g pieprzu czarnego nie wpływało na poprawę uwagi, nie wiązało się ze wzrostem energii ani redukcją zmęczenia względem placebo. Miejscowe stosowanie preparatu złożonego zawierającego m.in. pieprz czarny i kamforę nie przyczyniało się do zmniejszenia objawów ukąszenia przez komary, takich jak obrzęk, ból i rumień.
Bezpieczeństwo stosowania pieprzu czarnego
Pieprz czarny jest określany jako GRAS (ang. Generally Recognized As Safe), gdy jest stosowany w żywności. U niektórych pacjentów przyjmowanie pieprzu czarnego powodowało odczucie pieczenia, niestrawność i zmniejszone odczuwanie smaku.
Pieprz czarny w ciąży i podczas laktacji
Przyjmowanie pieprzu czarnego w ilościach występujących w żywności jest uważane za bezpieczne. Stosowanie dużych ilości w czasie ciąży jest potencjalnie niebezpieczne ze względu na możliwe działanie poronne.
Interakcje pieprzu czarnego
Badania laboratoryjne wskazują, że piperyna, będąca składnikiem owoców pieprzu czarnego, hamuje agregację płytek krwi, co może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych i/lub przeciwpłytkowych. Badania na zwierzętach wykazały, że piperyna przyczynia się do zmniejszenia stężenia glukozy we krwi, co może zwiększać ryzyko hipoglikemii podczas przyjmowania leków przeciwcukrzycowych. Badania in vitro wskazują, że pieprz czarny wpływa na metabolizm niektórych leków, m.in. cyklosporyny, teofiliny, tramadolu, wenlafaksyny, leków przeciwgrzybiczych, fenytoiny, propranololu i omeprazolu.
Preparaty dostępne na rynku zawierające pieprz czarny
Wybrane suplementy diety dostępne na rynku zawierające pieprz czarny zaprezentowane zostały w poniższej tabeli.
Wybrane suplementy zawierające pieprz czarny:
| Nazwa preparatu | Zawartość pieprzu czarnego w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Kurkuma i Piperyna w kroplach | 1,05 mg ekstraktu w tym 1 mg piperyny
Pozostałe składniki: Ekstrakt z ostryżu długiego |
Suplement diety wspierający trawienie, pracę wątroby i kontrolę masy ciała. |
| Kurkuma i Piperyna Noble Health | 200 mg ekstraktu w tym 20 mg piperyny
Pozostałe składniki: Ekstrakt z kłącza ostryżu długiego |
Suplement diety wspierający trawienie. |
| Biovitum Kurkuma i czarny pieprz | 2,5 mg wyciągu w tym 2,375 mg piperyny
Pozostałe składniki: Wyciąg z kurkumy, kurkuminoidy |
Suplement diety wspierający układ odpornościowy oddechowy i pokarmowy. |
| Femiflamax | 5 mg ekstraktu
Pozostałe składniki: Izoflawonoidy z czerwonej koniczyny, wit. B6, wit. B9, magnez |
Suplement diety zawierający składniki, które łagodzą dolegliwości związane z okresem menopauzy. |
| Olimp SlimWOW! | 5,3 mg ekstraktu w tym 5 mg piperyny
Pozostałe składniki: Kofeina, ekstrakt z korzenia pokrzywy indyjskiej, forskolina, ekstrakt z pieprzu kajeńskiego, kapsaicyna, ekstrakt Garcinia cambogia, kwas hydroksycytrynowy, chrom |
Suplement diety dedykowany dla osób dążących do redukcji masy ciała. |
Piśmiennictwo
- Rose, J. E., Behm, F. M. (1994). Inhalation of vapor from black pepper extract reduces smoking withdrawal symptoms. Drug and alcohol dependence, 34(3), 225–229. https://doi.org/10.1016/0376-8716(94)90160-0⬏
- Cordell, B., Buckle, J. (2013). The effects of aromatherapy on nicotine craving on a U.S. campus: a small comparison study. Journal of alternative and complementary medicine (New York, N.Y.), 19(8), 709–713. https://doi.org/10.1089/acm.2012.0537⬏
- Ebihara, T., Ebihara, S., Maruyama, M., Kobayashi, M., Itou, A., Arai, H., Sasaki, H. (2006). A randomized trial of olfactory stimulation using black pepper oil in older people with swallowing dysfunction. Journal of the American Geriatrics Society, 54(9), 1401–1406. https://doi.org/10.1111/j.1532-5415.2006.00840.x⬏
- Munakata, M., Kobayashi, K., Niisato-Nezu, J., Tanaka, S., Kakisaka, Y., Ebihara, T., Ebihara, S., Haginoya, K., Tsuchiya, S., Onuma, A. (2008). Olfactory stimulation using black pepper oil facilitates oral feeding in pediatric patients receiving long-term enteral nutrition. The Tohoku journal of experimental medicine, 214(4), 327–332. https://doi.org/10.1620/tjem.214.327⬏
- Freeman, S., Ebihara, S., Ebihara, T., Niu, K., Kohzuki, M., Arai, H., Butler, J. P. (2009). Olfactory stimuli and enhanced postural stability in older adults. Gait & posture, 29(4), 658–660. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2009.02.005⬏
- Hendrix, C. R., Housh, T. J., Mielke, M., Zuniga, J. M., Camic, C. L., Johnson, G. O., Schmidt, R. J., Housh, D. J. (2010). Acute effects of a caffeine-containing supplement on bench press and leg extension strength and time to exhaustion during cycle ergometry. Journal of strength and conditioning research, 24(3), 859–865. https://doi.org/10.1519/JSC.0b013e3181ae7976⬏
