Synonimy: parsley
Pietruszka zwyczajna jest rośliną z rodziny selerowatych, która jest uprawiana na całym świecie. Tradycyjnie jej korzeń jest stosowany w celu zwiększenia wydalania moczu i poprawy funkcjonowania układu moczowo-płciowego.
Działanie i zastosowanie pietruszki
Pietruszka jest źródłem olejku eterycznego, który zawiera m.in. apiol, apigeninę, mirystycynę i furanokumaryny. Ponadto zawiera karoten, witaminy z grupy B, witaminę C oraz K. Badania na zwierzętach wykazały, że składniki pietruszki nasilają uwalnianie insuliny przez trzustkę, przyczyniając się do obniżenia stężenia glukozy. Apigenina wykazała działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Uważa się, że pietruszka wpływa na nasilenie kurczliwości mięśni gładkich pęcherza i jelit oraz zwiększenie objętości wydalanego moczu i przepływu krwi przez nerki. Dowody na skuteczność pietruszki w łagodzeniu objawów schorzeń układu moczowego wynikają z wieloletniego stosowania. Pojedyncze badanie kliniczne wykazało skuteczność miejscowego stosowania wody z ugotowanej pietruszki w łagodzeniu przebarwień skórnych.
Niewystarczające dowody na skuteczność pietruszki
Brakuje badań klinicznych potwierdzających skuteczność pietruszki w schorzeniach układu moczowo-płciowego. Wstępne badania kliniczne wskazują na jej skuteczność w:
- Łagodzeniu przebarwień skórnych – miejscowe stosowanie wacików nasączonych wodą z ugotowanej pietruszki przez 8 tygodni było równie skuteczne co krem z 4% hydrochinonem w zakresie usuwania ciemnych plam na skórze.[1]
Bezpieczeństwo stosowania pietruszki
Pietruszka jest określana jako GRAS (ang. Generally Recognized As Safe), gdy jest stosowana w żywności. Stosowanie dużych ilości pietruszki lub olejku może powodować uszkodzenie nerek lub wątroby, zawroty głowy, a nawet halucynacje ze względu na zawartość apiolu i mirystycyny. Miejscowe stosowanie oleju może zwiększać ryzyko uczuleń na skórze.
Pietruszka w ciąży i podczas laktacji
Stosowanie pietruszki w ilościach przekraczających te powszechnie występujące w żywności jest prawdopodobnie niebezpieczne ze względu na działanie poronne i stymulujące skurcze macicy. Wyniki badań populacyjnych wskazują, że przyjmowanie preparatu złożonego z pietruszką i dzięglem chińskim w I trymestrze zwiększało ryzyko wad wrodzonych u dzieci.[2]
Interakcje pietruszki
Badania na zwierzętach wskazują, że pietruszka może obniżać stężenie glukozy we krwi oraz działać przeciwpłytkowo, co może nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych, przeciwzakrzepowych i/lub przeciwpłytkowych. Według badań in vitro pietruszka może wpływać na zmianę we krwi stężenia m.in. propranololu, teofiliny i werapamilu. Preparaty zawierające pietruszkę mogą również nasilać wydalanie moczu i potęgować działanie leków moczopędnych, a ze względu na zawartość witaminy K pietruszka może zaburzać efekt terapeutyczny warfaryny.
Preparaty dostępne na rynku zawierające pietruszkę zwyczajną
Preparaty zawierające pietruszkę zwyczajną mają status suplementów diety lub leków OTC. Wybrane preparaty zostały przedstawione w tabelach poniżej.
Wybrane suplementy zawierające pietruszkę zwyczajną:
| Nazwa preparatu | Zawartość pietruszki w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Fitolizyna Nefrocaps Forte | 20,1 mg wyciągu z korzenia
Pozostałe składniki: Ekstrakt z ziela skrzypu, kłącza perzu, korzenia lubczyka, ziela nawłoci, liści brzozy, ziela rdestu |
Suplement diety wspomagający utrzymanie prawidłowej pracy dróg moczowych. |
| Apo-Uro Plus | 45 mg ekstraktu 10:1 z korzenia
Pozostałe składniki: Ekstrakt z żurawiny wielkoowocowej, proantocyjanidyny, ekstrakt z liści pokrzywy zwyczajnej, ekstrakt z zielonej herbaty, EGCG, ekstrakt z nasion dyni |
Suplement diety zawierający składniki wspomagające na drogi moczowe. |
| Liston na kamienie | 30 mg wyciągu z korzenia
Pozostałe składniki: Wyciąg z owocni fasoli, mącznicy lekarskiej, ziela pokrzywy, korzenia lubczyku, magnez, wit. B6 |
Suplement diety zawierający składniki zapobiegające powstawaniu kamieni w drogach moczowych |
| Hydrodren | 200 mg ekstraktu z korzenia
Pozostałe składniki: Ekstrakt z korzenia mniszka lekarskiego, ziela skrzypu polnego, ziela pokrzywy, liści ostrokrzewu paragwajskiego, liści karczocha, magnez |
Suplement diety wspomagający organizm w pozbyciu się toksyn oraz nadmiaru wody. |
Wybrane produkty lecznicze zawierające pietruszkę zwyczajną:
| Nazwa preparatu | Zawartość pietruszki w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Urosept | 517,2 mg wyciągu gęstego złożonego wraz z innymi składnikami
Pozostałe składniki: Wyciąg gęsty złożony z liści brzozy, naowocni fasoli, liści borówki brusznicy, ziela rumianku
|
Produkt leczniczy o łagodnym działaniu moczopędnym stosowany pomocniczo w zakażeniach układu moczowego i w kamicy dróg moczowych. |
| Fitolizyna, pasta | 3,36 g wyciągu złożonego wraz z innymi składnikami
Pozostałe składniki: Kłącze perzu, łuska cebuli, liście brzozy, nasiona kozieradki, ziele nawłoci, ziele skrzypu, korzeń lubczyku, ziele rdestu ptasiego |
Produkt leczniczy w postaci pasty doustnej stosowany jako tradycyjny lek roślinny o działaniu moczopędnym i przeciwzapalnym. |
Piśmiennictwo
- Khosravan, S., Alami, A., Mohammadzadeh-Moghadam, H., Ramezani, V. (2017). The Effect of Topical Use of Petroselinum Crispum (Parsley) Versus That of Hydroquinone Cream on Reduction of Epidermal Melasma: A Randomized Clinical Trial. Holistic nursing practice, 31(1), 16–20. https://doi.org/10.1097/HNP.0000000000000186⬏
- Chuang, C. H., Doyle, P., Wang, J. D., Chang, P. J., Lai, J. N., Chen, P. C. (2006). Herbal medicines used during the first trimester and major congenital malformations: an analysis of data from a pregnancy cohort study. Drug safety, 29(6), 537–548. https://doi.org/10.2165/00002018-200629060-00006⬏
