Synonimy: peony

Piwonia chińska jest rośliną pochodzącą z Syberii i Chin, która jest używana od lat w tradycyjnej medycynie chińskiej. Składnikiem suplementów diety jest zazwyczaj wyciąg z korzenia piwonii.

Działanie i zastosowanie piwonii

Piwonia chińska zawiera flawonoidy, glikozydy, garbniki, terpeny i kwasy organiczne. Niektóre z preparatów dostępnych na rynku są standaryzowane na zawartość związku określanego jako peonifloryna. W badaniach na zwierzętach wykazał on działanie przeciwbólowe oraz obniżające poziom glukozy i lipidów. Badania in vitro wskazują, że piwonia ma działanie immunomodulujące, rozszerzające naczynia krwionośne i hamujące proliferację komórek nowotworowych. Piwonia wykazała skuteczność w RZS oraz zespole niespokojnych nóg. Ponadto pojedyncze badania wskazują na potencjalną skuteczność piwonii w PCOS, hiperprolaktynemii, łuszczycy, zespole Sjögrena, redukcji zmarszczek i łagodzeniu kurczów mięśni. Mimo że preparaty dostępne na rynku zawierające piwonię wskazane są głównie w celu wsparcia układu immunologicznego, nie zostało to potwierdzone klinicznie.

Skuteczność piwonii potwierdzona w badaniach klinicznych

Piwonia chińska wykazała skuteczność kliniczną w leczeniu takich wskazań jak:

• Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – metaanaliza badań klinicznych z randomizacją, lecz niskiej jakości, wykazała, że stosowanie glikozydów piwonii w połączeniu z leflunomidem przez okres 4–24 tygodni zmniejszało wskaźniki OB i CRP w porównaniu z wynikami pacjentów przyjmujących jedynie leflunomid.^[1] Inna metaanaliza wykazała, że połączenie glikozydów piwonii z metotreksatem wpływa na zmniejszenie obrzęku stawów i przyczynia się do obniżenia OB bardziej niż sam metotreksat. Nie zaobserwowano natomiast poprawy w porannej sztywności stawów, ich tkliwości ani w stężeniu CRP.^[2]
• Zespół niespokojnych nóg – metaanaliza 12 badań klinicznych niskiej jakości wykazała, że przyjmowanie preparatów złożonych z piwonią wpływało na poprawę jakoścu snu i zmniejszenie objawów schorzenia w porównaniu z terapią standardową. Według niektórych włączonych badań przyjmowanie preparatów ziołowych było skuteczniejsze niż konwencjonalna terapia.^[3]

Niewystarczające dowody na skuteczność piwonii

Brakuje jednoznacznych dowodów z badań klinicznych, które potwierdziłyby skuteczność piwonii w leczeniu następujących wskazań:

• Zespół policystycznych jajników (PCOS) – badanie kliniczne z randomizacją z udziałem otyłych kobiet ze zdiagnozowanym PCOS wykazało, że przyjmowanie wieloskładnikowego preparatu, zawierającego m.in. piwonię, cynamon cejloński i dziurawiec zwyczajny, wraz ze zmianą stylu życia, wpływało na zmniejszenie występowania cyklów bezowulacyjnych, zaburzeń miesiączkowania oraz na poprawę jakości życia i nieznacznie na zmniejszenie masy ciała. Ze względu na zastosowanie preparatu złożonego nie można wyciągnąć wniosków na temat skuteczność piwonii.^[4]
• Hiperprolaktynemia – badanie kliniczne z randomizacją wykazało, że stosowanie preparatu zawierającego piwonię chińską i lukrecję przez 4 tygodnie jest równie skuteczne co stosowanie bromokryptyny w zakresie obniżania stężenia prolaktyny u pacjentów z hiperprolaktynemią na skutek zażywania neuroleptyków.^[5] Inne badanie, w którym stosowano preparat przez 16 tygodni nie wykazało poprawy w zakresie stężenia prolaktyny.^[6]
• Łuszczyca – podwójnie zaślepione badanie kliniczne z randomizacją wykazało, że stosowanie preparatu z glikozydami piwonii przez 12 tygodni w połączeniu z acytretyną przyczyniało się do 50-procentowej redukcji zmian skórnych w porównaniu do efektów stosowania samej acytretyny.^[7]

Pojedyncze badania kliniczne wskazują, że stosowanie glikozydów piwonii poprawia objawy zespołu Sjögrena takie jak suchość oczu, zmęczenie i suchość w ustach. Miejscowe stosowanie preparatu zawierającego wyciąg z piwonii standaryzowany na zawartość peonifloryny wiązało się ze zmniejszeniem zmarszczek mimicznych.^[8] Niektóre badania wskazują również na skuteczność preparatu złożonego zawierającego piwonię i lukrecję w łagodzeniu kurczów mięśni u chorych z marskością wątroby lub poddawanych hemodializie.

Bezpieczeństwo stosowania piwonii

Wyciągi z korzenia piwonii były bezpiecznie stosowane w badaniach w ilości do 2250 mg na dobę przez trzy miesiące, a glikozydy piwonii do 1800 mg na dobę przez 6 miesięcy.^[9] Niektórzy pacjenci zgłaszali zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

Piwonia w ciąży i podczas laktacji

Dostępne są sprzeczne dowody na bezpieczeństwo stosowania piwonii w okresie ciąży. Według niektórych badań piwonia może indukować skurcze macicy, dlatego nie zaleca się jej stosowania przez kobiety ciężarne.

Interakcje piwonii

Stosowanie preparatów z piwonią może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych i/lub przeciwpłytkowych, zwiększając ryzyko krwawienia. Badania in vitro i na zwierzętach wskazują, że piwonia może zaburzać działanie leków takich jak klozapina, środki estrogenne (preparaty antykoncepcyjne, hormonalna terapia zastępcza) czy fenytoina.

Preparaty dostępne na rynku zawierające piwonię chińską

Piwonia chińska w postaci ekstraktów z korzenia jest składnikiem suplementów diety, których przykłady zostały przedstawione w poniższej tabeli.

Wybrane suplementy zawierające piwonię chińską:

Piśmiennictwo

1. Feng, Z., Xu, J., He, G., Cao, M., Duan, L., Chen, L., Wu, Z. (2016). The Efficacy and Safety of the Combination of Total Glucosides of Peony and Leflunomide for the Treatment of Rheumatoid Arthritis: A Systemic Review and Meta-Analysis. Evidence-based complementary and alternative medicine : eCAM, 2016, 9852793. https://doi.org/10.1155/2016/9852793⬏
2. Feng, Z. T., Xu, J., He, G. C., Cai, S. J., Li, J., Mei, Z. G. (2018). A systemic review and meta-analysis of the clinical efficacy and safety of total glucosides of peony combined with methotrexate in rheumatoid arthritis. Clinical rheumatology, 37(1), 35–42. https://doi.org/10.1007/s10067-017-3770-y⬏
3. Kwon, S., Jin, C., Cho, S. Y., Park, S. U., Jung, W. S., Moon, S. K., Park, J. M., Ko, C. N., Cho, K. H. (2019). Paeoniae Radix-containing herbal medicine for patients with restless legs syndrome: A systematic review and meta-analysis. Complementary therapies in clinical practice, 35, 329–341. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2019.03.015⬏
4. Arentz, S., Smith, C. A., Abbott, J., Fahey, P., Cheema, B. S., Bensoussan, A. (2017). Combined Lifestyle and Herbal Medicine in Overweight Women with Polycystic Ovary Syndrome (PCOS): A Randomized Controlled Trial. Phytotherapy research : PTR, 31(9), 1330–1340. https://doi.org/10.1002/ptr.5858⬏
5. Yuan, H. N., Wang, C. Y., Sze, C. W., Tong, Y., Tan, Q. R., Feng, X. J., Liu, R. M., Zhang, J. Z., Zhang, Y. B., Zhang, Z. J. (2008). A randomized, crossover comparison of herbal medicine and bromocriptine against risperidone-induced hyperprolactinemia in patients with schizophrenia. Journal of clinical psychopharmacology, 28(3), 264–370. https://doi.org/10.1097/JCP.0b013e318172473c⬏
6. Man, S. C., Li, X. B., Wang, H. H., Yuan, H. N., Wang, H. N., Zhang, R. G., Tan, Q. R., Wong, H. K., McAlonan, G. M., Wang, C. Y., Zhang, Z. J. (2016). Peony-Glycyrrhiza Decoction for Antipsychotic-Related Hyperprolactinemia in Women With Schizophrenia: A Randomized Controlled Trial. Journal of clinical psychopharmacology, 36(6), 572–579. https://doi.org/10.1097/JCP.0000000000000607⬏
7. Yu, C., Fan, X., Li, Z., Liu, X., Wang, G. (2017). Efficacy and safety of total glucosides of paeony combined with acitretin in the treatment of moderate-to-severe plaque psoriasis: a double-blind, randomised, placebo-controlled trial. European journal of dermatology : EJD, 27(2), 150–154. https://doi.org/10.1684/ejd.2016.2946⬏
8. Lee, S., Lim, J. M., Jin, M. H., Park, H. K., Lee, E. J., Kang, S., Kim, Y. S., Cho, W. G. (2006). Partially purified paeoniflorin exerts protective effects on UV-induced DNA damage and reduces facial wrinkles in human skin. Journal of cosmetic science, 57(1), 57–64.⬏
9. Natural Medicines. (2021). Peony. Aktualizacja: 07.01.2021.⬏