Pochodne sulfonylomocznika (PSM) to leki stosowane w monoterapii cukrzycy typu 2. lub w terapii skojarzonej z innymi lekami przeciwcukrzycowymi.
Przeciwcukrzycowe działanie pochodnych sulfonylomocznika polega na:
- pobudzeniu wydzielania insuliny przez komórki beta wysp Langerhansa w trzustce w odpowiedzi na zwiększenie stężenia glukozy we krwi,
- zwiększaniu wrażliwości tkanek obwodowych na insulinę,
- zmniejszaniu wychwytu insuliny przez wątrobę.
Podział pochodnych sulfonylomocznika
Pochodne sulfonylomocznika I generacji to:
- tolbutamid,
- chlorpropamid.
I generacja pochodnych sulfonylomocznika przestała być stosowana w praktyce klinicznej ze względu na zwiększone ryzyko hipoglikemii, hiponatremii oraz incydentów sercowo–naczyniowych.
Pochodne sulfonylomocznika II generacji to:
- glipizyd (Glipizide BP) – działanie rozpoczyna się po 1-3 h i utrzymuje przez 12-24 h,[1]
- gliklazyd (Diaprel MR, Gliclada) – działanie rozpoczyna się po 6 h i utrzymuje przez 24 h,[2]
- glimepiryd (Amaryl, Glibetic) – działanie rozpoczyna się po 2-3 h i utrzymuje przez 24 h,[3]
- glikwidon (Glurenorm) – działanie rozpoczyna się po 1-3 h i utrzymuje przez 8-10 h.[4]
Pochodne sulfonylomocznika należy stosować doustnie raz na dobę. Gliklazyd jako jedyny lek z tej grupy dostępny jest w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu.
Wskazówki dotyczące stosowania pochodnych sulfonylomocznika
Warto pamiętać, że:
- u osób, u których wystąpiły objawy alergiczne po użyciu sulfonamidów, może wystąpić alergia krzyżowa.[5]
- leczenie pochodnymi sulfonylomocznika może powodować wzrost masy ciała.
Pozostałe grupy leków stosowane w leczeniu cukrzycy omówiono w innych opracowaniach:
- (Patrz: “Insuliny”.)
- (Patrz: “Inkretynomimetyki”.)
- (Patrz: “Tiazolidynediony”.)
- (Patrz: “Gliptyny”.)
Tematykę cukrzycy poruszyliśmy także w innych opracowaniach:
- (Patrz: “Powikłania cukrzycy”.)
- (Patrz: “Przegląd Lekowy: Neuropatia, cukrzyca i zaburzenia erekcji [Case #19]”.)
Piśmiennictwo
