Do apteki przychodzi mama z córką i prosi o coś na swędzące bąble. Zapytana dla kogo ma być lek odpowiada, że u 12-letniej córki pojawiły się swędzące zmiany w okolicy brzucha w odstępie dwóch dni. Z rozmowy wynika, że mama miała w domu hydrokortyzon w kremie, którym posmarowała bąble oraz podała córce wapno do picia. Podjęte na własną rękę leczenie nie przyniosło jednak efektu.

Wywiad i obserwacje

Z wywiadu przeprowadzonego z mamą pacjentki wynika, że:

• córka jest alergikiem – choruje na alergiczny nieżyt nosa i codziennie stosuje spray donosowy z mometazonem,
• kilka lat temu córka miała robione testy na alergię pokarmową, których wynik był prawidłowy,
• pierwszego dnia na brzuchu córki pojawiło się kilka swędzących zmian, które znikły po 24 godzinach nie pozostawiając śladu, a mama myślała, że córka została pogryziona przez komara,
• takie same zmiany pojawiły się ponownie po 2 dniach, ale tym razem pokryły dużo większą powierzchnię brzucha i bardzo swędziały, w wyniku czego córka nie mogła w nocy spać,
• córka nie zgłaszała innych dolegliwości oraz nie wystąpiły u niej takie objawy jak obrzęk warg i uczucie duszności,
• mama przypomniała sobie, że w tym czasie córka codziennie spożywała truskawki.

Interwencja

W zaistniałej sytuacji poinformowano mamę pacjentki, że u córki wystąpiła pokrzywka na tle alergicznym, najprawdopodobniej po zjedzeniu truskawek. Świadczy o tym typowy jej obraz,^[1] czyli bąble pokrzywkowe o wyraźnej krawędzi, w kolorze bladoróżowym i zróżnicowanej średnicy.^[2]

W związku z tym, zalecono następujące czynności:

• wprowadzenie diety eliminacyjnej (zaprzestanie spożywania truskawek), ponieważ unikanie ekspozycji na czynnik będący przyczyną pokrzywki alergicznej jest jednym z elementów jej leczenia,
• podanie leków przeciwhistaminowych w celu ograniczenia dolegliwości związanych z jej wystąpieniem (zahamowanie rozwoju bąbli pokrzywkowych, obrzęku i rumienia).

Aktualnie, ze względu na ryzyko wystąpienia efektów ubocznych takich jak sedacja, odradza się stosowanie leków antyhistaminowych I generacji, a lekami pierwszego wyboru w leczeniu pokrzywki alergicznej są leki przeciwhistaminowe II generacji. W tej sytuacji, zarekomendowano podawanie 1 tabletki cetyryzyny (Zyrtec UCB), jeden raz dziennie, przez okres nie dłuższy niż 10 dni.^[3] Ponadto wyjaśniono, że w przypadku pokrzywki alergicznej nieskuteczne są takie środki jak preparaty z solami wapnia do rozpuszczania w wodzie i miejscowo działające GKS (np. hydrokortyzon w kremie), ponieważ nie łagodzą objawów związanych z pokrzywką.^[4]

Dodatkowo, doradzono stosowanie chłodnych okładów, które powinny złagodzić uczucie swędzenia oraz działający przeciwświądowo żel z dimetindenem. Zalecono także, wizytę u alergologa celem powtórnego wykonania testów alergicznych oraz poinstruowano, że lek przeciwalergiczny z cetyryzyną należy odstawić na min. 7 dni przed wykonaniem tych testów.

Piśmiennictwo

1. Ryc. 1⬏
2. Kudryavtseva, A.V. (2019).: Urticaria in children and adolescents: An updated review of the pathogenesis and management. Pediatric allergy and immunology : official publication of the European Society of Pediatric Allergy and Immunology, 30(1), 17–24. abstrakt⬏
3. Vedim, (2013). ChPL Zyrtec UCB. pełny tekst⬏
4. Zuberbier, T., Abdul Latiff, A. H., Abuzakouk, M., Aquilina, S., Asero, R., Baker, D., Ballmer-Weber, B., Bangert, C., Ben-Shoshan, M., Bernstein, J. A., Bindslev-Jensen, C., Brockow, K., Brzoza, Z., Chong Neto, H. J., Church, M. K., Criado, P. R., Danilycheva, I. V., Dressler, C., Ensina, L. F., Fonacier, L., … Maurer, M. (2022). The international EAACI/GA²LEN/EuroGuiDerm/APAAACI guideline for the definition, classification, diagnosis, and management of urticaria. Allergy, 77(3), 734–766. pełny tekst⬏